به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) ـ دومین همایش ملی حقوق نشر هم‌زمان با سومین روز از بیست‌وهفتمین دوره هفته کتاب با حضور محمد سلگی، رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات؛ لادن حیدری، معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ بتول آهنی، معاون آموزش و تحقیقات معاونت حقوقی ریاست جمهوری؛ نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و دبیر بیست‌وهفتمین دوره هفته کتاب و سیدعباس حسینی نیک، مدیر مسئول انجمن ناشران دانشگاهی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.

لادن حیدری، معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تبریک اعیاد ماه ربیع‌الاول و هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، درباره حق مولف آثار ادبی و هنری به‌عنوان اصلی‌ترین منابع فرهنگ‌ساز و ثروت‌آفرین کشور، بیان کرد: تا زمانی که ارزش حق مولف به‌طور واقعی مشخص نشود، قانون‌گذاری برای آن مثمر‌ ثمر نخواهد بود و چندان مفید به نظر نمی‌رسد؛ به‌عبارت دیگر تا شناخت دقیقی از ابعاد گوناگون حق مولف به‌دست نیاید، هیچ قانونی نمی‌تواند به بهترین شکل ممکن از حق مولف حمایت کند.
 
وی افزود: رعایت حق مولف امروزه یکی از مبانی توسعه به حساب می‌آید و فرهنگ غنی ایرانی ـ اسلامی مستعد پایه‌گذاری توسعه همه‌جانبه است. موضوع حق مولف از نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از موضوعات استراتژیک، اساسی و نیازمند توجه محسوب می‌شود؛ چراکه معقدیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری به‌طور متقابل لازم و ملزوم یکدیگر هستند. برای اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موضوعی برای پرداختن داشته باشد، باید در جامعه اشخاصی باشند تا به خلق و مظاهر فرهنگی بپردازند.
 
وی با بیان این مطلب که پدید‌آورندگان به ایجاد انگیزه، تشویق و حمایت نیاز دارند، ادامه داد: یکی از بزرگترین معضلات سال‌های گذشته حوزه فرهنگ، مهاجرت یا انزوای برخی پدید‌آورندگان آثار بود که به دلیل سرخوردگی از نبود حمایت‌های قانونی و مالی، خروج از ایران و یا توقف فعالیت را بهترین مسیر ادامه حیات دیدند. آثار این رفتار اگر از تعطیلی یک پالایشگاه نفت زیان‌بار‌تر نبود، کمتر هم نبود اما متاسفانه در مقایسه با سایر موضوعات چندان نگرانی در جامعه ایجاد نکرد.    
 
حیدری با اشاره به سابقه خود به‌عنوان مسئول دفتر حقوق مالکیت فکری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: آن زمان حتی مهجوریت حق مولف در دو سطح کلان و سطوح پایین‌تر مدیریتی احساس نمی‌شد؛ درحالی‌که  اگر پدید‌آور اثر فرهنگی و هنری نباشد، فرهنگ شکل نمی‌گیرد و یا رشد نمی‌کند اما توجه چندانی به این فعالان نشده بود.
 
وی گفت: پدید‌آورندگان از وجود قانون کپی‌رایت در کشور بی‌اطلاع بودند. اکثر پدید‌آورندگان، قانون کپی‌رایت را معادل با کنوانسیون برن می‌دانستند و از قانون حمایت از مولفان و مصنفان مصوب سال 1348 بی‌خبر بودند؛ بنابراین برآن شدیم تا با وجود امکانات مالی اندک و دشواری‌های فراوان برای اخذ منابع مالی مورد نیاز در حوزه فرهنگ، برنامه‌ای تدوین شود تا حق مولف را به جامعه به‌‌ویژه دانشگاهیان بشناسانیم و در نهایت با تجارت آثار ادبی و هنری ارزآوری کنیم.
 
معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: اینکه در حال حاضر از همه سو وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره حقوق مولف مورد پرسش قرار می‌‌گیرد و بعضا کاستی‌های اجرایی به پای این وزارتخانه نوشته می‌شود، نشان از این دارد که پدید‌آورندگان و صاحب‌نظران به حق مولف، اهمیت ویژه می‌دهند و از حالت انزوا و بی‌تفاوتی خارج شده‌اند و به مرحله مطالبه‌گری رسیده‌اند.  
 
حیدری گفت: هرچند به پایان راه نرسیده‌ایم و راه نرفته ‌بسیار داریم اما در ایجاد این روحیه مطالبه‌گری نشانه موفقیت است.
 
وی افزود: حق مولف دو پایه و بعد دارد. نخست جنبه حمایت، تشویق و ترغیب پدید‌آورندگان به خلق آثار بیشتر و بهتر و البته فاخر و ماندگار. این بُعد مهم‌ترین هدف تدوین لایحه جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری محسوب می‌شود. در تدوین این لایحه از مشورت متخصصان و صاحب‌نظران داخلی و خارجی بهره برده شده است.
 
به گفته این مقام مسئول در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این لایحه از پدیدآورندگان تنها در مقام پدید‌آور حمایت می‌‌کند و در جایگاهی نیست که منافع تاجران این حوزه را تامین کند. مقرراتی در این قانون پیش‌بینی شده که پیش‌تر در کشور سابقه نداشته است و حقوق خالقان آثار را به‌عنوان اصلی‌ترین عامل ارتقا فرهنگ با شدت بیشتری تضمین می‌کند و نشان‌دهنده عزم دولت برای حمایت از مولفان است.
    
حیدری افزود: بُعد دیگر حق مولف تجاری کردن آثار خلق شده است. حمایت از چرخه اقتصادی آثار ادبی و هنری موضوع مهم‌ دیگری است که ساماندهی آن نیازمند تدوین قوانین دیگری است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌ویژه در سال‌های اخیر با وجود فشار‌های اقتصادی و تحریم و ارز‌آوری به کشور مختل شده، توجه ویژه‌ای به اقتصاد فرهنگ و هنر داشته‌ است.
 
به گفته معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر اقتصاد فرهنگ و هنر در کشور شکل گرفته است. شناسایی موانع تجاری‌سازی آثار ادبی و هنری رفع آن‌ها با امکانات موجود از اهداف این دفتر است.
 
حیدری ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همگام با تدوین قوانین و به‌روزرسانی حقوق مولف، برای تسهیل و رونق‌بخشیدن به عرضه و انتشار آثار خلق شده و تسریع در فرآیند ثبت آثار، بسیار پویا عمل کرده است. الکترونیکی کردن سسیتم ثبت اثر و ساماندهی مجوز‌های نشر و پخش اثر از جمله اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
 
وی بیان کرد: در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به آثاری که حق مولف را نقض کرده‌اند مجوز انتشار و یا نمایش داده نمی‌شود؛ مگر در صورت کسب رضایت مولف نخست.
 
حیدری ادامه داد:  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خود را حامی پدید‌آورندگان می‌داند تا آن‌ها این وزارتخانه را در کنار خود ببینند و نه مانع خود. برگزاری نشست‌هایی مانند حقوق ملی نشر نشان می‌دهد اهمیت حق مولف و تاثیر آن بر فرهنگ بیش از پیش احساس شده و هر یک از بخش‌های تصمیم‌گیر به روش‌های مختلف جایگاه آن‌ را تقویت کند.