به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه سفر به یزد در جشواره امام رضا (ع) و میراث مکتوب مربوط به امام رضا(ع) حضور یافت و به مناسبت آغاز هفته کتاب به آخرین پژوهشی که در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در زمینه پیمایش کالاهای فرهنگی در سال ۹۷ انجام شده، اشاره کرد و گفت: این پیمایش می‌تواند علامت‌هایی باشد برای پاره‌ای از نگاه‌ها که در مسیر کتاب داشته و داریم. ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیمایش‌های متعددی داریم و یکی از آن‌ها مصرف کالاهای فرهنگی است. موج سوم این پیمایش هنوز منتشر نشده و به زودی منتشر می‌شود، حوزه‌های مختلف مصرف کالاهای فرهنگی را در کشور بررسی می‌کند و علامت‌هایی می‌دهد به فضای فرهنگ و هنر و کلا افرادی که به این حوزه تعلق تولیدی یا مصرفی دارند. 

سیدعباس صالحی در ادامه به چند نکته در این پیمایش اشاره کرد و گفت:نخست اینکه میزان سرانه مطالعه در کشور مطابق این پیمایش ملی با ۱۵ هزار و ۶۰۰ نمونه در کشور حدود یک‌ونیم ساعت مطالعه در هفته و روزانه ۱۳ دقیقه از مجموعه کشوری است. این آمار تقریبا مشابه آمار سال ۱۳۹۴ است یعنی هنوز مصرف کتاب و سرانه مطالعه ما به طور میانگین ۱۳ دقیقه در روز است.

وی افزود: البته این مطلب در عین‌حالی که آمار خوبی نیست اما نشان می‌دهد بااینکه ما در چهار سال گذشته شاهد گسترش روند استفاده از فضای مجازی بوده‌ایم و با توجه به میزان کاربران اینترنت و فضای مجازی سرانه مطالعه حفاظت شده و مقدار کمی هم پیشرفت داشته، مجموعه تحرکاتی که اتفاق افتاده در صیانت از رقم موثر بوده است ولو اینکه باید تلاش‌هایی صورت گیرد تا این رقم ارتقا یابد اما نباید تحرکات اتفاق افتاده را دست کم گرفت چون اگر نمی‌بود فضایی که در حوزه مصرف فضای مجازی داشتیم می‌توانست سرانه مطالعه را به شکل قابل توجهی تنزل دهد. 

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: اینکه سرانه مطالعه عموم مردم در سطح کشور ۱۳ دقیقه در روز و در بین اهل مطالعه براساس متغیرهای مشخص، ۳۲ دقیقه در روز به صورت میانگین است در این پیمایش هم به ما هشدار می‌دهد هم یک نکته را نشان می‌دهد که اگر تحرک‌هایی داشته باشیم هم می‌توانیم صیانت کنیم هم ارتقا دهیم.

صالحی در ادامه بیان کرد: نکته دومی که در این پیمایش خود را نشان می‌دهد این است که جریان استفاده از کتاب‌های الکترونیکی در کشور روبه رشد است. حدود بیست درصد از افرادی که به عنوان نمونه در این پیمایش بوده‌اند گفته‌اند کتاب الکترونیک می‌خوانیم. و در بین کتابخوان‌ها حدود ۴۱ و نیم درصد گفته‌اند کتاب الکترونیک می‌خوانند. یعنی عملا جریان کتاب دیجیتال و کتاب الکترونیک به عنوان یک قالب جدید در فضای کتابخوانی ما درحال رواج است و حتما جریان نشر و کتابخوانی باید به این مسیر توجه داشته باشد.

وی همچنین گفت: نکته بعدی این است که مردم چه کتابی می‌خوانند. که در این پیمایش رمان و داستان ۱۶ و نیم درصد است. و در بین جمعیت کتابخوان ۳۵ و چهار دهم درصد است یعنی همچنان طبق آمارهای پیشین رمان و داستان هم در جمعیت کتابخوان و هم در جمعیت‌های عمومی رقم اول را دارد.  رقم دوم مربوط به کتاب‌های دینی است که ۱۰ ویک دهم درصد در میان کل پاسخگویان و ۲۶ و یک دهم در میان جمعیت کتابخوان. و کتاب‌های دیگر مانند تاریخ، اجتماعی، روانشناسی و ... نیز مشخص شده است. 

صالحی افزود: حتما جریان کتاب و کتابخوانی باید متصل شود به داده‌هایی که نقش برنامه‌ریزی و راه‌بری را داشته باشد ما باید مسیر جریان تولید کتاب و مصرف کتاب را با داده‌های اجتماعی خود پیوند بزنیم هم به قصد دریافت و هم اثرگذاری.

 وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه گفت: نکته دومی که به تناسب جشنواره میراث مکتوب امام رضا (ع) باید اشاره کنم این است که دوره سه ساله حضور امام رضا (ع) در خراسان بزرگ نقطه عطف تمدنی برای تمدن اسلامی بود. همه ما اسم بیت‌الحکمه را شنیده‌ایم که در دوره عباسیان اول بیشتر یک کتابخانه تخصصی بود اما از مأمون به بعد تبدیل به یک فرهنگستان علوم شد. و این محصول حضور سه ساله امام رضا (ع) در مرو بود. ایشان در فضای خراسان بزرگ یک دارالعلم گفت‌وگو را بوجود آوردند و فرصتی برای ایشان پدید آمد که فرهنگستانی را بوجود آوردند. و اینکه به امام رضا (ع) لقب عالم آل محمد(ص) اعطا شده برخاسته از این اتفاق است که امام به نقطه آفتاب دانش می‌رسد و مبنایی می‌شود برای دگردیسی در بیت‌الحکمه.

صالحی اظهار امیدواری کرد این جشنواره که در یزد با نگاهی دیگر مسیرش را آغاز کرده فرصتی را ایجاد کند که بتوان از این اقیانوس چشید.

دبیر جشنواره نیز در این مراسم گفت: ۱۴۲۰ عنوان کتاب را شناسایی کردیم. همچنین ۸۲۰ مقاله در دانشگاه میبد بررسی شد و ۶ پایان‌نامه که خودمان بررسی کردیم. در مجموع ۲۶ عنوان کتاب و ۱۰ مقاله و ۵ پایان‌نامه به مرحله نهایی رسیدند. و در نهایت ۷ کتاب برگزیده و ۸ اثر قابل تقدیر داریم و از بین مقالات هم یک اثر برگزیده و ۳ عنوان قابل تقدیر. دقیقا معیارهای کتاب سال را اجرا کردیم اگر آثار از ملاک‌هایی که ما گذاشته بودیم امتیاز ۸۰ تا ۹۰ را کسب کردند شایسته تقدیر و ۹۰ تا ۱۰۰برگزیده شدند.  

وی افزود: آثار خوبی به دست ما رسید و آن‌ها را خیلی باریک بینانه بررسی کردیم. آثار رسیده در حوزه‌های معارف رضوی، ادبیات داستانی کوتاه و بلند، شعر نو، شعر کلاسیک، هنر، نمایشنامه، فیلم‌نامه، هنرهای تجسمی، تاریخ و مردم‌شناسی و ... بودند.