تقریبا صد سال پیش نمی‌دانستیم که ستاره‌ها انرژی خود را چگونه به دست می‌آورند؟ آیا تمام کیهان همان کهکشان راه شیری است یا خیر؟ یا ما از چه عناصری تشکیل شده‌ایم؟ امروزه پاسخ به این پرسش‌ها را داده‌ایم، اما هنوز سوالات زیادی داریم که بدون پاسخ مانده است.
مخاطبان کتاب «زمینه ریزموج کیهانی» تمام افرادی هستند که می‌خواهند بیشتر درباره منشا گیتی بدانند، اینکه انسان چگونه توانسته است از جهل گذشته به درک امروزی برسد. از توالی فصل‌های این کتاب واضح است که نویسنده تلاش کرده که داستان را تا حدی جالب توجه بیان کند. وی معتقد است علم حاصل فعالیت‌های انسانی است که به خوبی توانسته است نقش اساسی در پیشرفت دانش از گیتی داشته باشد.
واروژان هارطون، مترجم این اثر در گفت‌گو با ایبنا درباره ترجمه این اثر می‌گوید: «با اینکه من در رشته مهندسی متالوژی تحصیلات خود را به پایان رساندم اما از دوران کودکی فیزیک و نجوم همواره جزو اصلی‌ترین علاقه‌مندی‌های من بوده است و کتاب‌های زیادی را در این زمینه می‌خواندم. از همان دوران ساختار کیهان برایم جالب بود و علاقه زیادی به تاریخچه آن داشتم؛ تا اینکه پس از تسلط بر زبان انگلیسی به فراخور نیازهای اطلاعاتی که داشتم، ترجیح دادم کتاب‌هایی با زبان اصلی که دارای اطلاعات بسیار وسیع‌تری بود را بخوانم و همین امر باعث شد توجهم نسبت به ترجمه این کتاب‌ها جلب شود. چراکه جدای از هر چیزی برایم لذت‌بخش است. علت اینکه متون اصلی را در این زمینه انتخاب کردم این بود که معتقدم متون اصلی در این زمینه دقیق‌تر هستند و اطلاعات کامل‌تری را ارائه می‌دهند.»
آیا ما حقیقت را می‌دانیم؟ زمان خواهد گفت
رودری اوانس(نویسنده) در پیشگفتار کتاب به درک درست کیهان‌شناسی انسان اشاره می‌کند. وی معتقد است ما در زمانی جالب توجه در کیهان قرار داریم، اما هنوز اسرار بی‌پاسخ بسیاری مانند ماده تاریک، انرژی تاریک وجود دارد و اینکه آیا گیتی ما قسمتی از یک «بسگیتی» است؟ با این حال یک پیش‌بینی احتیاطی وجود دارد اینکه هیچگاه زمانی در تاریخ نبوده است که مردم فکر نکنند کیهان‌شناسی درست را می‌دانند. شاید کیهان‌شناسی کنونی به نادرستی کیهان‌شناسی اجدادمان باشد و تنها زمان است که قضاوت درستی در این باره خواهد کرد. هارطون درباره تعاریف موجود درباره زمینه زیرموج کیهانی می‌گوید: «ریز موج کیهانی در حقیقت همان نور بیگ‌بنگ یا انفجار بزرگ است. موقعی که بیگ‌بنگ رخ می‌دهد، پس از تشکیل اتم‌ها نور توانسته به نوعی از بند پلاسمای اولیه که داخل کیهان بوده است فرار کند. در ابتدا که نور کیهان طول موج بسیار پایین‌تری داشته است اما در اثر انبساط کیهان کشیده شده و پس از تقریبا گذشت 14 میلیارد سال این طول موج عمدتا در ریز موج طیف الکترومغناطیس دریافت می‌گردد.»
این کتاب تاریخ درکمان از گیتی را از عقاید اولیه یونانی‌ها تا آخرین یافته‌هایی دنبال می‌کند که تا چند ماه قبل اعلام شده‌اند و شرایط را در لحظات بسیار اولیه وجود گیتی کاوش می‌کند. نویسنده در این اثر به خوبی تشریح می‌کند که چگونه فهمیده است که کهکشان راه شیری تنها یکی از میلیاردها کهکشان است و گیتی همیشه در حال رشد و انبساط بوده است.
هارطون در این‌باره معتقد است: «نویسنده یک دانشمند مروج علم است که در واقع مطالب سخت علمی را به بیانی ساده روایت می‌کند. مطالب پر از فرمول و روابط ریاضی است که عموم اطلاعات تخصصی در این زمینه ندارند و نمی‌توانند آن را بفهمند و از آن لذت ببرند. در حقیقت وی در کتابش به ساده‌سازی علم برای استفاده عموم می‌پردازد و حقیقت مطلب را به صورت ساده‌تر برای عموم بیان می‌کنند.»
همواره ترجمه آثار علمی یکی از مهم‌ترین بخش‌های انتقال اطلاعات برای مخاطبان عموم است و مترجم کتاب‌های علمی شاید مسئولیت بیشتر از یک مترجم دیگر آثار داشته باشد. هارطون در این‌باره می‌گوید: «در ترجمه این اثر تلاش شده است که لحن و متن اصلی کتاب حفظ شود. ادبیات کتاب بسیار روان است و به‌گونه‌ای که اگر درباره کیهان چیزی هم ندانند می‌توانند آن را بفهمند. کتاب بیشتر جنبه اساسی موضوع را مطرح کرده است و نویسنده به خوبی و با تسلط توانسته آن را برای مخاطبان به رشته تحریر دربیاورد.»
شاید بتوان بخش‌های نخست کتاب را به نوعی تاریخ علم تلقی کرد؛ چراکه نویسنده در بخش‌های آغازین مهم‌ترین تئوری‌ها و نظریه‌های تاثیرگذار در کیهان‌شناسی را با زبانی ساده تشریح می‌کند و بعد به توضیح حقیقت کیهان در بخش‌های بعدی می‌پردازد. هارطون در این‌باره می‌گوید: «این کتاب در دو قست به تشریح زمینه ریزموج کیهانی پرداخته است؛ بخشی به تاریخ علم کیهان و رویداد‌ها و باورهایی که از گذشته به آن اعتقاد داشتند برمی‌گردد و بخشی هم به ماجراهای علمی اشاره دارد که صرفا علم کیهان را بازگو می‌کند. علاقه‌مندان بر اساس علاقه‌مندی خود از هر دو بخش کتاب می‌توانند بهره ببرند. افرادی که به تاریخ کیهان‌شناسی علاقه‌مند باشند می‌توانند تئوری‌ها و نظریه‌های مهم این علم را بخوانند و افرادی که به علم کیهان علاقه داشته باشند می‌توانند ماجراهای جالب آن را دنبال کنند.»
به گفته این مترجم یکی از جالب‌ترین بخش‌های کتاب که به مخاطبان پیشنهاد می‌دهد بخشی است مربوط به رصد گذر سیاره زهره از مقابل خورشید. وی می‌گوید: «گذر سیاره زهره از مقابل خورشید به اعتقاد من یکی از جالب‌ترین بخش‌های کتاب است. بسیاری از افرادی که اطلاعات زیادی در این زمینه ندارند، با خواندن این اثر بسیار جذب این موضوع شده بودند.»
در ابتدای کتاب، اوانس از نظریات ادموند هالی بهره می‌گیرد هالی نظریات قابل توجهی در کیهان و گردش عمومی جو داشته است؛ این مترجم معتقد است: «ادموند هالی دوست نزدیک نیوتن بوده است؛ به اعتقاد من شاید اگر هالی نبود علم 200 یا 300 سال عقب می‌افتاد و خود شخصی بوده است که توانسته محاسبات کیهانی گسترده‌ای را انجام دهد و خود به تاریخ بسیار علاقه‌مند بوده است. وی توانسته با استفاده از تاریخچه مشاهده دنباله‌دارها حدس بزند. هالی برگشت دنباله‌دار هالی را پیش‌بینی کرده است.»
«زمینه ریزموج کیهانی» در 240 صفحه، به شمارگان یک‌هزار و صد نسخه، از سوی انتشارات مازیار منتشر شده است.
نظر شما