در ابتدای این همایش عباس‌زاده با اشاره به تاریخ برخورد اولین سیارک به کره زمین گفت: روز جهانی سیارک‌ها یک رویداد بین‌المللی است. مهمترین برخورد یک سیارک به زمین به صد سال گذشته بازمی‌گردد. آن زمان کره زمین شاهد یک انفجار مهیب در منطقه سیبری بود و انرژی آزاد شده تقریبا صد برابر انفجار هسته‌ای هیروشیما برآورد شده است. در واقع سیارکی به زمین برخورد و خسارات زیادی را بر سیاره زمین وارد می‌کند.
وی افزود: این سیارک در مکانی به نام جنگل‌های تونگوسکا با ابعاد چند ده متری بوده است که در ارتفاع 8کیلومتری اتمسفر منفجر شده است. خوشبختانه تلفات جانی را در پی نداشته اما موجب از بین رفتن بخش اعظمی از درختان این منطقه جنگلی شد.
سردبیر ماهنامه نجوم با اشاره به علت نام‌گذاری روزی به نام روزجهانی سیارک‌ها گفت: این انفجار و آثار برجا مانده از آن باعث شد دانشمندان بیش از پیش به برخورد اجرام کیهانی توجه داشته باشند و از سال 2016 در روزی به این عنوان گرد یکدیگر آیند. هدف از گردهمایی در روز جهانی سیارک‌ها در سراسر دنیا ابتدا افزایش آگاهی عمومی از این رویداد و شاید مخاطره کیهانی و دیگر اختصاص بودجه بیشتر برای شناسایی آنها توسط تلسکوپ‌های فوق پیشرفته در فضای کیهانی است.
در ادامه این همایش کوکرم با اشاره به شناخت انواع سیارک‌ها گفت: شاید تا کنون راجع به سیارک‌ها در مقایسه با سیارات منظومه شمسی کمتر خوانده و شنیده باشیم. سیارک‌ها مانند سیارات همگی به دور خورشید در گردش هستند. کمربندی از این اجرام در میان فضای میان سیاره‌ای مریخ و مشتری وجود دارد که 300 تا 600 ملیون کیومتر با خورشید فاصله دارند و تا امروز نزدیک به 750 هزار جرم سیارکی شناخته شده است. فرض‌های گوناگونی برای این فضای میان‌سیاره‌ای در نظر گرفته شده است، برای مثال گویی قرار بوده یک سیاره دیگر در این منطقه شکل گیرد که گرانش مشتری اجازه شکلگیری آن را نداده است.
وی درباره برخورد سیارک‌ها به کره زمین که زمینه‌ساز حیات کنونی شد گفت: اگر بخواهیم سیارکی را ببینیم می‌توانیم «سرس» را در شرایط ایده‌آل با دوربین‌ها و تلسکوب‌های رصدی آن را یافت کنیم. قطعا برخورد یک سیارک بزرگ به زمین باعث شکلگیری حیات کنونی در زمین شد اما نمی‌توان گفت که دقیقا برخورد این اجرام فضایی به زمین باعث انقراض دایناسورها شد. عوامل گوناگونی از جمله غبار غلیظی که بعد از آن برخورد جو زمین را پوشاند و در نتیجه آن کاهش فتوسنتز گیاهان و کمبود غذا برای دایناسورهای گیاه‌خوار همگی زمینه‌ساز انقراض دایناسورها شدند.
کوکرم با اشاره به اهمیت مطالعه سیارک‌ها گفت: مطالعه سیارک‌ها می‌تواند دارای جنبه اقتصادی باشد؛ اینکه در هر سیارک دنیای جدیدی را می‌توان کشف کرد؛ یا اینکه در برخی سیارک‌ها آب وجود دارد و این می‌تواند اهمیت بسیاری برای فضانوردان داشته باشد؛ چراکه فضانوردان برای رفع نیاز آبی خود هزینه‌های بسیاری را صرف می‌کنند درحالی که شاید بتوانند با شناخت سیارک‌های حامل آب حین مسیر با بهره‌گیری از آنها نیاز خود را به این ماده برطرف کنند.
وی افزود: در چند سال اخیر در حوزه مطالعات سیارک‌ها تعدادی شهاب‌سنگ در ایران کشف شده است که حاصل پژوهش‌های دانشمندان ایرانی است.
خیلی هم نباید نگران بود
در ادامه این همایش تیمار با اشاره به روند نام‌گذاری این روز که از سوی یک کارگردان آلمانی صورت گرفته است گفت: گریگوری ریشتر کارگردان آلمانی است که فیلمی علمی-تخیلی از روایت برخورد سیارک‌ها به شهر لندن را ساخت. در واقع این فرد بنیان‌گذار اصلی روز حیات سیارک است که اصلی‌ترین هدف وی ایجاد آگاهی عمومی از برخورد سیارک‌ها به زمین است؛ چراکه معتقد بود سیارک‌ها می‌توانند برای مردم زمین هم مفید باشند و هم مضر.
وی افزود: در سال 2015 و 2016 بیش از 82 کشور این رویداد را برگزار کردند و امروز نزدیک به صد کشور در روز جهانی سیارک‌ها گرد یکدیگر می‌آیند. داستان کشف سیارک‌ها به سال 1990 بازمی‌گردد. این دستوری بود که ناسا به کاوشگران و دانشمندانش داد که تمام اجرام نزدیک به زمین باید کشف و شناخته شوند. در واقع برخورد سیارک‌های کوچک‌تر هر روز اتفاق می‌افتد به این دلیل که منظومه شمسی مکانی شلوغ است؛ اما خیلی هم نباید نگران باشیم چراکه برخوردهای خطرناک نادرند.
تیمار گفت: پروژه کشف سیارک‌ها هنوز ادامه دارد و تا کنون رصدخانه‌ها و مراکز تحقیقات زیادی همراه با تلسکوپ‌های بسیار پیشرفته تلاش گسترده‌ای در این زمینه کرده‌اند و می‌کنند اما هنوز سیارک‌های زیادی ناشناخته ماندند.
میرترابی از دیگر سخنرانان این همایش گفت: امروز می‌خواهم بگویم چگونه می‌توان این شهاب‌سنگ‌ها را یافت. همواره تصور بشر این بوده و هست که اجرام سماوی اثر زیادی در زندگی ما نمی‌توانند داشته باشند. برای اینکه کمی نسبت به این موضوع حساس شویم باید بگویم گاهی برخورد یک سیارک می‌تواند خسارت بسیار زیادی به سیاره‌ای مانند زمین وارد کند، اما هیچگاه سیارک‌ها نمی‌توانند زمین را از مدار خود خارج کنند. درواقع خطر اصلی شهاب‌سنگ‌ها بر حیات آن است چراکه حیات زمین ساختار به شدت حساسی دارد.
وی ادامه داد: هر 33 سال یک بار توده‌ای از شهاب‌سنگ‌ها مانند برف به زمین برخورد می‌کنند که تصاویر زیادی هم از آن به ثبت رسیده است. مهم در این کاوش‌ها این است که باید بدانیم چه سیارک‌هایی در اطراف زمین هستند و آیا می‌توانند برای زمین خطرساز باشند یا خیر؟ بنابراین باید بتوانیم در مقیاس بزرگ رصد و مدار سیارک‌ها را محاسبه کنیم.
میرترابی گفت: در سال‌های اخیر اجرام بزرگ‌تر همراه با مدارشان شناسایی شده‌اند و خوشبختانه احتمال برخورد آن به زمین بسیار کم است؛ اما در صورت برخورد حیات زمین را با اخلال روبه‌رو می‌کند. تنها شانسی که می‌تواند ما را از برخورد اجرام بزرگ نجات دهد انحراف مدار آن توسط انرژی خورشیدی است، به گونه‌ای که بتوانیم آنها را زودتر شناسایی کنیم و با موشک‌ها حامل رنگ سطح شهاب‌سنگ‌ها را با پاشیدن رنگ براق کنیم تا فشار تابشی از شدت انفجار آن بکاهد و کافی است با این راهکار کمی مدار آنها را منحرف کنیم.
نظر شما