یکشنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۰:۰۰
ابراهیمی دینانی: اسلام منهای کسانی چون ابن‌سینا به داعش می‌رسد/ انوار: همه ما باید برای تلطیف اسلام فریاد بزنیم!

غلامحسین ابراهیمی دینانی در همایش «حکیم هزاره‌ها» گفت: اگر ابن‌سینا در جامعه اسلامی به وجود نیامده بود و فیلسوف نبود و ما براساس افکار او قرآن را تفسیر می‌کردیم جهان اسلام با ابن‌تیمیه و داعش به سر می‌برد؛ در واقع اسلام منهای ابن‌سینا به داعش و طالبان می‌رسد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) همایش «حکیم هزاره‌ها» در راستای گرامی‌داشت فیلسوف و طبیب جهانی ایران و نیز تجلیل از مقام علمی استاد سید عبدالله انوار، فرهنگ‌پژوه، کتابشناس، مترجم، فرهنگ‌نویس و نسخه‌پرداز پیشکسوت شامگاه شنبه 30 مردادماه با سخنرانی دکتر غلامحسین ابراهیمی‌دینانی، آیت‌الله غیاث‌الدین طه محمدی، دکتر انشاء‌الله رحمتی، دکتر غلامرضا دادخواه در فرهنگسرای ابن سینا برگزار شد.

ابراهیمی‌دینانی در این مراسم طی سخنانی گفت: جهانی که همه ما و انسان‌های کره زمین در آن زندگی می‌کنیم جهان زمان و مکان است و هر انسانی در زندگی خودش برداشتی از جهان دارد و به عبارت دیگر جهان‌بینی ویژه خود را دارد و با در نظر گرفتن این موضوع باید گفت که هیچ فردی بدون جهان‌بینی نیست اما اگر کسی جهان را معقول نپذیرد آزاد نیست.
 
وی افزود: حیوانات آزاد هستند بدین معنی که هرکاری دل‌شان بخواهد می‌کنند بنابراین آزادی به معنای اختیار در انجام هر کاری نیست و در این جهان کسی که آن را معقول نپذیرد آزاد نیست.
 
ابوعلی سینا حکیم هزاره‌هاست و نه حکیم یک هزاره!
دینانی با تاکید بر اینکه ابوعلی سینا حکیم هزاره‌هاست و نه حکیم یک هزاره یادآور شد: از زمان زندگی ابن‌سینا تاکنون هزار سال می‌گذرد اما او حکیم هزاره‌هاست و تا زمانی که بشر عقل دارد و در زمین زندگی می‌کند او حکیم هزاره‌ها خواهد بود چرا که نظیر ابن‌سینا از زمان حضرت آدم تاکنون به استثنای پیامبران دو نفر بیشتر نیامده است در این ادوار سقراط را نمی‌توان نادیده گرفت چرا که او نیز حکیم هزاره‌هاست و از افلاطون هم نمی‌شود گذشت.

دینانی ادامه داد: اگرچه ایران کشور معمولی است و حتی امروز در کنار کشورهای دیگر عقب‌مانده است اما تاثیر زمان و مکان را در پرورش فردی مانند ابن‌سینا نمی‌توان نادیده گرفت. در یونان نیز از زمان سقراط تاکنون باید فردی مانند او می‌آمد اما این نشان می‌دهد که زمانه حیات سقراط و افلاطون در یونان سبب پرورش چنین افرادی شده است به هر حال من سقراط و افلاطون را از ابن‌سینا کمتر نمی‌دانم اما ابن‌سینا افلاطون را بی‌سواد می‌داند و می‌گوید اگر آثار افلاطون را ببینید متوجه می‌شوید که بضاعتش کم است؛ ابن‌سینا اما ارسطو را می‌پسندد.
 
برهان صدیقین از ابتکارات ابن‌سیناست
این چهره ماندگار فلسفه با اشاره به اینکه حرف‌هایی در آثار ابن‌سینا وجود دارد که به ذهن ارسطو خطور نکرده‌است توضیح داد: به‌طور مثال برهان صدیقین از ابتکارات ابن‌سیناست که حتی به ذهن ارسطو هم نیامده است. امروز شاید پزشکان چندان به کتاب قانون ابن‌سینا توجه نکنند و بگویند که زمان این علم گذشته است اما همچنان هم می‌توان این کتاب را مورد توجه قرار داد.
 
ابراهیمی‌دینانی ادامه داد: امروز ما در علم باید از دقیقه‌ها حرف بزنیم نه هزاره‌ها و هفته‌ها. چرا که امروز هر سه سال یکبار نسل عوض می‌شود و در چنین شرایطی باید پرسید که اخلاق بشر به چه میزان پیشرفت کرده است و حکومت‌ها چقدر موفقیت و پیشرفت داشته‌اند. امروز با وجود اینکه در قرن بیست و یکم زندگی می‌کنیم افرادی مانند ترامپ را می‌بینیم که یک دیوانه تمام عیار است و می‌خواهد رئیس جمهور یک کشور پرقدرت مانند امریکا شود.
 
این استاد فلسفه در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه فلسفه در این زمان گسترش یافته و کتاب‌های بسیاری درباره آن تولید شده است، گفت: با وجد این‌که فلسفه نسبت به میزان پیشرفت علم گسترش یافته اما سقراطی یافت نشده است.
 
فلسفه نامگذاری کتاب‌های ابن سینا
استاد دینانی با اشاره به اینکه ابن‌سینا پزشک بی‌نظیری بوده و قرن‌ها کتاب «قانون» وی در دانشگاه‌های اروپا تدریس می‌شده به فلسفه نامگذاری کتاب‌های او اشاره کرد و گفت: جالب است که بدانیم کتاب شفای ابن‌سینا که به فلسفه می‌پردازد نام شفا دارد اما کتاب قانون وی که به طب می‌پردازد عنوان قانون دارد چرا که به اعتقاد ابن‌سینا فلسفه شفای روح است و طب شفای بدن. کتاب «نجات» اثر بی‌نظیری است که در آن ابن‌سینا تاکید می‌کند اگر انسان عقل نداشته باشد گمراه می‌شود. کتاب «الاشارات و تنبیهات» ابن‌سینا ممزوجی از فلسفه و عرفان است و او اولین عارف جهان است اگرچه عرفان ابن‌سینا مغفول مانده و به آن پرداخته نشده است. اینگونه است که عین‌القضات ابن‌سینا را از مرتبه عارفی بالاتر می‌داند و می‌گوید که او از نور سیاه سخن می‌گوید.
 
ابن سینا به حرکت جوهری اشاره کرده است
به گفته این چهره ماندگار فلسفه، اگرچه ابن‌سینا در علوم مختلفی مانند طب، ریاضیات، هندسه و ... توانایی‌های بسیاری داشته اما فلسفه ابن‌سینا چیز دیگری است. اگرچه که غرب فلسفه او را تاکنون خوب نخوانده است و در کشور ما نیز با وجود آنکه هزار سال است فلسفه ابن سینا خوانده می‌شود اما همچنان فلسفه او به درستی خوانده نشده است.
 
وی تاکید کرد: ابن‌سینا انسان شگفت‌انگیزی است و باید بارها کتاب‌های شفا و نجات او را خواند. کتاب «التعلیقات» وی که دوباره چاپ شده کتاب بی‌نظیری است و باید گفت که ابن‌سینا از آستین خداوند بیرون آمده است و بعید است که بعد از او هم فرد دیگری بیاید. من نیز اگرچه معروف به صدرایی هستم معتقدم که حرکت جوهری ملاصدرا بزرگترین ابتکار اوست اگر عمری باقی مانده باشد می‌نویسم که ابن‌سینا به حرکت جوهری اشاره کرده است اما چون بهمنیار شاگرد وی آن را انکار کرده دیگران هم می‌گویند ابن‌سینا به چنین چیزی اعتقاد نداشته است.
 
ابراهیمی دینانی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه اگر ابن‌سینا در جامعه اسلامی به وجود نیامده بود و فیلسوف نبود و ما براساس افکار او قرآن را تفسیر می‌کردیم جهان اسلام با ابن‌تیمیه و داعش به سر می‌برد گفت: اسلام منهای ابن‌سینا به بوکوحرام داعش، طالبان و ... می‌رسد. ابوبکر بغدادی حافظ قرآن است اما مانند آب خوردن آدم می‌کشد؛ آنها چون عقل فلسفی ندارند نمی‌توانند قرآن را بفهمند و من بر همین اساس ابن‌سینا را مسلمان‌تر می‌دانم چون اسلام را عقلانی‌تر فهمیده است.
 
وی در پایان تاکید کرد: در غرب نظیر ابن‌سینا را نداریم و باید تفاسیر ابن‌سینا مانند تفسیر او از آیه نور بارها و بارها بخوانیم و به آن توجه کنیم.
 

عبدالله انوار نیز در بخش دیگری از این مراسم با بیان اینکه از زمان حیات ابن‌سینا هزار سال می‌گذرد اما همچنان نام او مورد توجه است، گفت: گاووس که یک ریاضی‌دان مشهور است در تاریخ ریاضی از کسانی نام می‌برد که فوق عقل هستند. ما در تاریخ ریاضی سه شاهزاده داریم که عبارتند از ارشمیدس، نیوتن و گاووس. ابن‌سینا نیز مانند گاووس فوق‌عقل است.
 
استاد انوار با اشاره به خاطرات بوعلی‌سینا که از زبان خودش و ابوعبید جوزجانی شاگردش نگاشته شده گفت: ابن‌سینا می‌گوید زمانی که کودکی بیش نبوده پدرش او را برای یادگیری حساب و کتاب و برخی امور پیش یک سبزی فروش می‌فرستد و زمانی که عبدالله ناتلی وارد بخارا می‌شود پدر ابن‌سینا از او می‌خواهد که به او هندسه یاد بدهد ابن‌سینا می‌گوید تا دو جلسه من از او هندسه یاد می‌گرفتم اما از جلسه سوم من معلم او شدم. برای اینکه ببینیم این حرف ابن‌سینا درست است یا دروغ. باید به کتاب‌های او درباره هندسه مراجعه کنیم. بوعلی سینا در هندسه قضایای هندسی را به صورت خلاصه بیان کرده و البته برای هرکدام یک راه‌حل دیگر نیز برشمرده و من نظیر او را تنها در یکی از کتاب‌های فرنگی دیده‌ام.
 
ابتکارات ابن سینا در علوم مختلف
وی با تاکید بر اینکه سایر کارهای بوعلی سینا در رشته‌های علمی دیگر نیز مثال‌زدنی نیز یادآور شد: او در حوزه موسیقی و در کتابش شعر را به افاعیل تبدیل کرده بدون اینکه مشکلی ایجاد کند. ویتکنشتاین که خود از فلاسفه بزرگ است و کتابی درباره فلسفه دارد که فهم آن بسیار مشکل است می‌گوید برای اینکه فلسفه را بفهمیم باید به الفاظ مراجعه کنیم و جالب است که ابن‌سینا در ابتدای کتاب معقولات خود نیز برهمین موضوع تاکید می‌کند و می‌گوید که باید نخست کلمات را بشناسیم و بعد به سراغ فلسفه برویم.
 
این نسخه‌پژوه برجسته با اشاره به اینکه اگر به کارهای ابن‌رشد مراجعه کنیم می‌بینیم که اگر ابن‌سینا نبود او به این مقام نمی‌رسید افزود: بوعلی سینا توسط غزالی بارها تکفیر شد با اینکه غزالی بزرگترین سارق علمی است. تمام تلاش غزالی بر این بوده که فیلسوفان را تفکیر کند و 800 سال به واسطه غزالی، تکفیر فیلسوفان وجود داشته است و در دارالعلم اسلامی که می‌توانست 300 سال از غرب جلوتر باشد به واسطه این سخن‌ها عقب افتادیم.
 
انوار در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه عقل در هر جامعه شلاق از جهل می‌خورد گفت: جاهلین معتقدند که دو مقدمه را نمی‌توان با هم تلفیق کرد و به نتیجه رسید و جای تاسف است که در فرهنگی که افرادی مانند بوعلی سینا پرورش یافته که متعلق به یک مکان مانند بخارا یا همدان نیست، امروز مجادلاتی به اسم اسلام صورت می‌گیرد و به تفکیر می‌رسد.
 
او تصریح کرد: همه ما باید برای تلطیف اسلام فریاد بزنیم چرا که پیام نبی آن انسان‌سازی بود اما امروز اسلام تبدیل به انسان‌سوزی شده است و امیدوارم در فرهنگی که بوعلی‌سینا را ساخته این وضعیت تغییر پیدا کند چرا که ما هرچه داریم از فرهنگ ایرانی است همانگونه که ابن‌خلدون در مقدمه کتابش بر این موضوع اذعان داشته است.
 
در پایان این مراسم از تلاش‌های استاد سید عبدالله انوار با حضور حسن خجسته، نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی، حجت‌الاسلام دعایی، نجفقلی حبیبی، آیت‌الله طاها محمدی و جمع دیگری از مسئولان تجلیل به عمل آمد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها