شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۰:۲۷
روایت مسجدجامعی از قدیمی‌ترین کتاب «سفرنامه داپلر» و پایان‌نامه مصدق/ نهالی که مسجدجامعی در خانه آیت‌الله مدرس کاشت

همزمان با روز درختکاری و همچنین سالگرد درگذشت دکتر محمد مصدق، احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران و گروه تهرانگردی، برای دومین هفته متوالی به میدان بهارستان رفتند و آخرین تهرانگردی خود در سال 94 را به بازدید از دیگر اماکن واقع در این محله از جمله کتابخانه مجلس اختصاص دادند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی شورای شهر تهران همزمان با روز درختکاری و پایان یافتن انتخابات مجلس شورای اسلامی و همچنین سالگرد دکتر محمد مصدق، احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران و گروه تهرانگردی، برای دومین هفته متوالی، به میدان بهارستان رفتند و آخرین تهرانگردی خود در سال 94 را به بازدید از دیگر اماکن واقع در این محله، و بازدید از کتابخانه مجلس شورای اسلامی اختصاص دادند.

بازدید از کتابخانه مجلس

مسجدجامعی در بازدید از کتابخانه مجلس گفت: در گذشته تنها دو کتابخانه در محل مجلس ملی و مجلس سنا وجود داشت که بخش ایران‌شناسی مجلس سنا بسیار غنی بوده و تقی‌زاده با حدود 500 کتاب این کتابخانه را راه‌اندازی کرد و از طریق جریمه کردن نمایندگانی که دیر به جلسه می‌آمدند کتاب می‌خریده است.

وی با اشاره به اینکه آرشیو روزنامه‌های این کتابخانه بسیار مهم است و هیچ کجا پیدا نمی‌شود، ادامه داد: کتابخانه سنا در سال 1328 به ریاست زریاب‌خویی تاسیس شد و در اواخر دهه هفتاد به مکان فعلی نقل مکان کرد.

این عضو شورای اسلامی شهر تهران، سپس به بخش مرمت نسخه‌های خطی رفت و با اشاره به بازدیدش از حسینیه سادات‌اخوی، گفت:‌ هنگامی که ما به همراه تهرانگردان به این حسینیه رفتیم مشاهده کردیم که تابلوهای نفیس و ارزشمندی در این حسینیه است که مسئولان، از ارزش معنوی آن بی‌اطلاع بودند و حتی تابلویی در آن حسینیه وجود داشت که سبک طراحی آن نشان می‌داد که برای کمال‌الملک بوده است که موضوع آن روز غدیر بوده که چهره اولیاء نیز به وضوح کشیده شده بود که با همت مرمت‌گران این تابلو تعمیر و مرمت شد و حتی تصویری پشت منبر حاج آقای سخنران وجود داشت که در ابتدا واضح نبود اما پس از لایه‌برداری و مرمت مشخص شد که اثری فوق‌العاده بوده که حتی باید پایان‌نامه‌های دانشگاهی نیز در این رابطه نوشته شود.

یکی از مسئولان مرمت نسخ خطی کتابخانه مجلس نیز در این دیدار با بیان اینکه تمامی کتابخانه‌های بزرگ بخش مرمت نسخ خطی دارند، عنوان کرد: نسخ به لحاظ تاریخی قدمت زیادی دارند که ما پس از وصول کتاب با انجام کارهای آزمایشگاهی، نسبت به ضد عفونی کردن کتابخانه‌ها اقدام می‌کنیم و پس از آن با روش‌های مختلف نسبت به مرمت آن‌ها اقدام می‌شود.

وی با بیان اینکه تمام روزنامه‌ها و مجلاتی که در کشور چاپ می‌شوند در کتابخانه مجلس آرشیو و گردآوری می‌شوند، عنوان کرد: قدیمی‌ترین عکسی که از میدان بهارستان یافت شده در حال حاضر در قسمت مرمت تصاویر در حال تعمیر است.

مسجدجامعی در ادامه با حضور در مخزن کتب چاپی کتابخانه مجلس، عنوان کرد:‌ بر اساس اطلاعات مسئولان این بخش 350 هزار جلد کتاب اعم از 60 هزار کتاب لاتین، 22 هزار کتاب سنگی و سربی، 25 هزار کتاب خطی و 14 هزار سند در این مخازن نگهداری می‌شود و همچنین تمامی پایان‌نامه‌ها نیز در این قسمت وجود دارد.

به گفته وزیر ارشاد دولت اصلاحات، اولین کتاب ثبت شده در این کتابخانه با عنوان «متاجر» شیخ مرتضی انصاری، در سال 1326 و اولین کتاب سنا «هرودوت» در سال 1329 است.

یکی از مسئولان مخزن کتاب‌های چاپی کتابخانه مجلس نیز در این دیدار عنوان کرد: ‌قدیمی‌ترین کتاب مربوط به سفرنامه «آلفرد داپلر» است که مربوط به سال 1642 میلادی است و همچنین پایان‌نامه دکتر مصدق که درباره مباحث حقوقی است نیز در این مخازن نگهداری می‌شود.

مسجد جامعی، هنگام خروج از کتابخانه با بیان اینکه بنیان‌گذار کتابخانه مجلس ارباب کیخسرو یکی از زرتشتیان معتبر بوده که بسیار مورد اعتماد مجلسیان بود، یادآور شد: ارباب کیخسرو 60 کتاب خریداری و به کتابخانه اهدا کرده و نخستین رئیس کتابخانه مجلس بوده است.

تقویمی با بیش از یک قرن استمرار

مسجدجامعی در آخرین تهرانگردی سال 94 در اولین بازدید خود میهمان فروشندگان پارکینگ پروانه شد و پس از گپ و گفت با فروشندگان و مراجعان در این پاساژ، به یکی از قدیمی‌ترین شیرینی‌ فروشی‌های تهران به نام مرکزی واقع در خیابان جمهوری رفت. پسر این شیرینی‌فروشی با اشاره به اینکه در سال 1302 این شیرینی‌فروشی آغاز به کار کرده است، گفت:‌ در زمان جنگ جهانی دوم نان ذرت که نان‌های سفید و سیاهی بودند به سفارش روسیه در این شیرینی فروشی پخته و به سفارت روسیه و انگلیس، تحویل داده می‌شد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران در ادامه مسیر خود از خیابان جمهوری به سمت بهارستان، به مناسبت سالروز تاسیس انتشارات اقبال، به این مکان رفت و 114 سالگی این انتشاراتی را تبریک گفت. او با بیان اینکه اولین تقویم فارسی در کشورمان متعلق به 125 سال قبل بوده است، اظهار کرد: انتشارات اقبال بیش از یک قرن است که به صورت پیوسته تقویم چاپ می‌کند و این در حالی است که پیش از این تقویمی در کشور نداشتیم و نخستین تقویم اقبال تحت عنوان نجم‌الملک چاپ شده است.

بازدید از برج ایفل تهران

در ادامه مسجدجامعی با حضور در پاساژ علمی که در دهه 40 بلندترین ساختمان پایتخت بوده رفت و از برج ایفل بالای این پاساژ بازدید کرد. به گفته وی، در گذشته این پاساژ تنها به امر انتشار و صحافی کتاب مشغول به کار بودند.

در قسمت پشت‌بام این پاساژ، سازه فلزی وجود دارد که بسیار شبیه برج ایفل پاریس است. مسجدجامعی با بیان اینکه نماد برج ایفل بر روی این سازه کار شده است، گفت:‌ به نظر می‌رسد که می‌خواستند با نصب سازه‌ای شبیه برج ایفل نماد تجدد و زیبایی را در این پاساژ به نمایش بگذارند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه طراحی این ساختمان فضای کشتی را تداعی می‌کند، بیان کرد:‌ این ساختمان تا مدت‌ها بلند‌ترین ساختمان تهران بوده و حالا نیز یکی از قدیمی‌ترین ساختمان‌های تهران است.

وی با اشاره به اینکه حالا هیچ نمادی از انتشاراتی و صحافی در این پاساژ وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر تولیدکنندگان پارچه و تریکو در این پاساژ مشغول به فعالیت هستند و به نظر می‌رسد اگر نسبت به نورپردازی این بنا اقدام شود، این ساختمان جلوه بیشتری پیدا کند.

ساختمان شرکت سهامی انتشار حفظ شود

مسجدجامعی در ادامه به شرکت سهامی انتشار رفت و حسن محجوب، مدیرعامل این شرکت، درباره قدمت ساختمان قدیمی آن توضیحاتی ارائه داد و تصریح کرد: در گذشته حزب میهن در این ساختمان تشکیل جلسه می‌داده و حتی دکتر مصدق نیز با حضور در بالکن این ساختمان سخنرانی‌هایی را برای مردم داشته و در این ساختمان میتینگ‌های سیاسی زیادی برگزار شده است. حتی در یکی از سخنرانی‌ها که حال دکتر مصدق نامساعد می‌شود در یکی از اتاق‌های این ساختمان استراحت می‌کنند.

وی با بیان اینکه پس از تعطیلی حزب میهن، در این ساختمان مدتی کلاس شبانه برگزار و پس از آن تبدیل به دبیرستان ملی بوعلی سینا می‌شود، گفت: پس از انقلاب اسلامی مدتی این ساختمان تعطیل بوده و پس از آن به موسسه انتشار تعلق می‌گیرد.

مسجدجامعی نیز با بیان اینکه این ساختمان به لحاظ تاریخی و معماری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، گفت: باید این ساختمان حفظ شود و سازمان زیباسازی می‌تواند از لحاظ سیما و منظر شهری نسبت به حفظ این ساختمان که خاطره تاریخی است، اقدام کند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، به نخستین کتاب چاپ شده در این انتشارات، اشاره کرد و توضیح داد: اولین کتابی که در شرکت سهامی انتشار به چاپ رسید، کتاب «خداپرستی و افکار امروز»، نوشته مهندس مهدی بازرگان بود که با شمارگان یک‌هزار جلد و با قیمت 15 ریال، به فروش می‌رسید.

وی در پایان پیشنهاد داد که زیباسازی و مجلس شورای اسلامی به بحث حفظ و مرمت این بنا ورود پیدا کنند.

در ادامه عضو شورای اسلامی شهر تهران، با حضور در یک پاساژ در میدان بهارستان، از مغازه‌ای که در گذشته دفتر روزنامه «باختر امروز» محل کار و ترور دکتر فاطمی بوده و امروز به تولیدی تبدیل شده است، رفت و از آن بازدید کرد.

مسجدجامعی همچنین در میدان بهارستان با اشاره به ساختمان بانک تجارت در این میدان، توضیح داد: پیشنهاد می‌شود از آنجایی که این بنا تنها ساختمان بلندمرتبه میدان بهارستان است که از لحاظ ارتفاع، توازنی با دیگر ساختمان‌ها ندارد شهرداری تهران با حفظ حقوق مالکانه نسبت به کم کردن ارتفاع این ساختمان اقدام کند تا تمامی ساختمان‌های میدان بهارستان هم‌تراز شوند.

بازدید از غنی‌ترین آرشیو عکس تهران
 
در ادامه تهرانگردان به عکاسی تهامی رفتند و با مسئول این عکاسی به گفت‌وگو نشستند. تهامی مدیر عکاسی نیز با بیان اینکه این عکاسخانه در سال 1307 تاسیس شده است، گفت‌: از دهه 30 به بعد سعی شده که ظاهر این عکاسخانه حفظ شود.

وی با بیان اینکه پدرش یک میلیون عکس جمع‌آوری کرده است، توضیح داد: عکاسخانه تهامی منبع بسیاری از فیلمنامه و فیلم‌های قدیمی است.

مسجدجامعی در این عکاسی، پیشنهاد داد: به دلیل فضای محدود این عکاسخانه شهرداری در صورت امکان یک طبقه در زیر این عکاسخانه ایجاد کند تا فضای کوچک این مغازه گسترش پیدا کند.

عابد ملکی، شهردار منطقه 12 نیز که در این تهرانگردی حضور داشت، 100 عکس قدیمی از این مغازه خریداری کرد.

تبدیل خرابه به موزه پس از کشف تهرانگردان

مسجدجامعی در ادامه به خانه قدیمی آیت‌الله سید حسن مدرس رفت و با اشاره به بازسازی و مرمت این خانه قدیمی که حالا به موزه تبدیل شده، گفت:‌ این خانه تا چند سال قبل خرابه و انبار کتاب بود.

وی با بیان اینکه سال‌هایی که در وزارت ارشاد فعالیت می‌کردم ردیف اعتباری برای تملک خانه مدرس در نظر گرفتم تصریح کرد:‌ با تغییر دولت، این کار مدتی وقفه افتاد اما پس از مدتی دولت قبل یک خانه دیگر را اشتباها به نام خانه مدرس خریداری کرد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، با بیان اینکه در این محله نشانه‌ای از مدرس نبود، گفت: سرانجام پس از آنکه سال گذشته در تهرانگردی با عنوان مشروطه‌گردی، از این محل بازدید کردیم، شورای شهر تهران مصوبه‌ای برای تملک این خانه در نظر گرفت و آقای نجفی نیز نسبت به خرید این خانه اقدام کرد.

مسجدجامعی با بیان اینکه این خانه بیش از 2 میلیارد تومان هزینه تملک داشت، بیان کرد: پس از آن نیز بیش از 3 میلیارد تومان هزینه بازسازی شد. ‌لازم است اصالت این خانه و کوچه حفظ شود و بر همین اساس شهرداری نیز باید اقداماتی پیرامونی فضای این خانه را فراهم کند.

وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین محاسن این موزه، خصوصی بودن آن است و کارهای خوبی هم در راستای ساخت این موزه انجام شده است.

حجت‌السلام والمسلمین سید محمود دعایی نیز در انتها به اعضای تهرانگردی پیوست و با بیان اینکه مدرس سمبل مجلس است و شخصیت وی الگوی امام خمینی (ره) بود، گفت: مرمت این خانه از برکات کوشش مسجدجامعی است که تلاش کرده این میراث کهن شهر حفظ شود.

در بازدیدی که مسجدجامعی از قسمت‌های مختلف این خانه داشت، نجفی پیرامون فعالیت‌های این مکان گفت: در بخش موزه‌ای این مرکز اسناد، تصاویر و وسایلی از زندگی مدرس و همچنین وقایع انقلاب مشروطیت به نمایش گذاشته شده است و بازدیدکنندگان را با صفحه‌ای از تاریخ کشور آشنا می‌کند.

عضو شورای اسلامی شهر تهران نیز، خاطرنشان کرد: مدرس، مصدق و ملک‌الشعرا بهار، تنها نمایندگانی بودند که با تغییر سلطنت به جمهوری در مجلس به مخالفت برخاسته و در مخالفت با ریاست رضاشاه بر کشور، از دادن رای به این قانون امتناع کردند. حتی مصدق نطقی در این زمینه در مجلس ارائه داد.

وی ادامه داد: از آنجا که در این برهه مدرس، مصدق و ملک‌الشعرای بهار، با هم در یک فراکسیون واحد قرار گرفتند، لازم است تا تصویری از مدرس و همچنین ملک‌الشعرا بهار نیز در میان تصاویر و عکس‌های این موزه اضافه شود.

در تهرانگردی این هفته احمد مسجدجامعی به مناسبت هفته درختکاری در خانه مدرس یک نهال کاشت و نام آن را مشروطیت گذاشت. وی همچنین ضمن بازدید از عمارت مسعودیه در محوطه این عمارت نیز دو اصله درخت کاشت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها