به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست خبری محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با موضوع «نحوه حضور نشر ایران در شصت‌ و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت» امروز (19 مردادماه) با حضور جمعی از اصحاب رسانه در محل این اتحادیه برگزار شد.
 
آموزگار در این نشست، اظهار کرد: شصت و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت از 14 تا 18 اکتبر مطابق با 22 تا 26  مهر سال جاری (1394) برگزار خواهد شد. ایران همانند رویه سال‌های پیش به ویژه دو سال اخیر، غرفه مجتمعی را در اختیار خواهد داشت. اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران نیز امسال همچون دو سال گذشته در این غرفه حضور دارد.
 
وی با اشاره به تفاوت‌های حضور ایران در این دوره از نمایشگاه کتاب فرانکفورت نسبت به سال گذشته، گفت: امسال در بهره‌مندی از فضای غرفه، از تجربه‌ کشورهایی که وضعیت نشرشان در وضعیت مشابهی با نشر کشورمان قرار دارد ـ مانند ترکیه، مالزی و اندونزی ـ استفاده شده است.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران افزود: معمولا حضور در بازارهای جهانی، از مسیر شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب توسط دستگاه متولی فرهنگ کشور صورت می‌گیرد؛ به این معنا که دستگاه متولی فرهنگ که در کشور ما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، غرفه را اجاره و آن را در اختیار تشکل‌های نشر قرار دهد. امسال این مهم را مطرح کردیم و خوشبختانه معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران آن را پذیرفتند.
 
وی افزود:  مسلماً اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران به هیچ وجه خودش را در جایگاهی نمی‌بیند که در حوزه فروش و رایت کتاب ورود پیدا کند. این مهم بر عهده  آژانس‌های ادبی است که متأسفانه تجربه آژانس‌های ادبی در این زمینه تجربه گوارا و شیرینی نداشته‌اند.
 
ضرورت تدوین برنامه مشخصی درباره حضور نشر ایران در بازارهای جهانی
آموزگار در ادامه سخنانش، گفت: برخی از این آژانس‌های ادبی از امکانات و حمایت‌های دولت بهره‌‌مند می‌شوند و برخی دیگر برخوردار نمی‌شوند اما به دلیل این‌که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برنامه مشخصی درباره دلیل حضور نشر ایران در بازارهای جهانی تدوین و اجرا نشده است، متأسفانه آژانس‌های ادبی در زمینه فروش و رایت کتاب با موانع زیادی مواجه می‌شوند.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران اظهار کرد: یکی دیگر از موضوعات مورد توجه در کشورهایی که وضعیت نشرشان مشابه وضعیت نشر ایران است، اهدای گرنت یا تقبل حق‌الترجمه کتاب‌هایی است که از زبان‌های ایرانی به زبان‌های خارجی برگردان شده‌اند. این مهم باعث ایجاد انگیزه لازم و کافی در ناشران کشور مقصد برای برگردان کتاب و انتشار آن می‌شود.
 
وی افزود: درباره تحقق این موضوع در ایران (گرنت) جلسات متعددی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شده و نتایجی نیز حاصل شده است اما به نظرم باید چارچوب کلی در این زمینه تدوین شود چرا که موضوع گرنت می‌تواند در جهانی شدن نشر ایران نقش مهمی ایفا کند.
 
آموزگار ادامه داد: حتی پیشنهاد کردیم به طور مثال برای حدود 4 یا 5 عنوان کتاب بودجه‌ای در این زمینه اختصاص داده شود تا خود را به محک بگذاریم و نتیجه و نحوه برخورد ناشران خارجی را مشاهده کنیم.

عرضه 200 تا 300 عنوان کتاب در نمایشگاه کتاب فرانکفورت
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران بیان کرد: اتحادیه به لحاظ موقعیت و مسئولیتی که در قابل همکارانش به ویژه ناشران و اهالی قلم دارد، معتقد است که باید به موضوع اقتصاد نشر کشور پرداخته شود و در این زمینه راه‌حل‌های مناسبی جست‌وجو، تعریف و اجرا شوند؛ یکی از این موضوعات، توجه به بازارهای جهانی است. اتحادیه در این زمینه در سال‌های اخیر کوشا بوده و همکارانش را متوجه این موضوع کرده است که در پی بازار جهانی و مخاطب خارجی باشند تا بتوان از سیستم گلخانه‌ای در حوزه نشر فاصله گرفت و نشر کشور را سامان بخشید.
 
وی با بیان این‌‌که امسال از سوی ایران حدود 200 تا 300 عنوان کتاب در نمایشگاه کتاب فرانکفورت عرضه خواهد شد، گفت: اگر ناشری رغبت حضور در این نمایشگاه را نداشته باشد، خودِ نویسنده می‌تواند بر اساس رویه سال گذشته، برای حضور در این نمایشگاه ثبت‌نام کند.
 
شرایط حضور در نمایشگاه کتاب فرانکفورت تشریح شد
آموزگار ادامه داد: در فراخوان این دوره از نمایشگاه کتاب فرانکفورت اعلام شده است که کتاب‌ها باید قطعاً تألیفی بوده و قابل عرضه در بازارهای بین‌المللی باشند. کتاب‌ها باید به شکل قانونی در ایران منتشر شده باشند. در عرضه کتاب‌ها، کتاب‌های حوزه‌های ادبیات، تاریخ، هنر و ایران‌شناسی در اولویت قرار دارند. همچنین اولویت در عرضه کتاب‌ها، با کتاب‌های منتشر شده در 5 سال اخیر است.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران افزود: کتاب‌هایی که از فارسی به زبان‌های خارجی ترجمه شده‌اند، در اولویت عرضه شدن در نمایشگاه کتاب فرانکفورت قرار دارند. همچنین چکیده کتاب‌ها به زبان فارسی (بیش از 200 تا 300 کلمه) باید تهیه شود حتی اگر کتاب‌ها چکیده به زبان انگلیسی دارند، باید برای بررسی، ارسال شوند.
 
وی عنوان کرد: ثبت‌نام برای شرکت در شصت‌ و هفتمین نمایشگاه کتاب فرانکفورت از طریق پورتال به نشانی www.nasheran.org تا 25 مردادماه صورت می‌گیرد و سپس کتاب‌ها باید به محل اتحادیه ارسال شوند. این کتاب‌ها در هیأت‌های داوری، انتخاب می‌شوند و سپس تا یکم شهریورماه فهرست آنها به مؤسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران ارسال می‌شود.
 
آموزگار بیان کرد: در نمایشگاه کتاب فرانکفورت تصمیم داریم حداقل 30 درصد عنوان جدید به نسبت عناوینی که سال گذشته در این نمایشگاه داشتیم، عرضه کنیم. به عبارت دیگر تصمیم داریم فعالیت یک سال اخیر را نیز در این نمایشگاه ارائه کنیم.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با بیان این‌که خوشبختانه هدفی که اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران از شرکت در نمایشگاه کتاب فرانکفورت دنبال می‌‌کند ـ ایجاد رغبت در ناشران و اهالی قلم برای توجه به بازار نشر در خارج از مرزها ـ محقق شده است، توضیح داد: امسال در این نمایشگاه در مذاکرات احتمالی، تصمیم داریم به جز خرید و فروش کتاب، مبادله رایت با ناشران خارجی نیز داشته باشیم.
 
ضرورت پرداختن به ادبیات و شخصیت‌های بومی
وی با اشاره به نتایج مذاکرات ایران با ناشران خارجی در چند سال اخیر، عنوان کرد: متأسفانه شناخت ما از بازار خارجی بسیار اندک است؛ در بسیاری از این مذاکرات متوجه شده‌ایم که به طور مثال کتاب‌های ما یا اغلب زیاده‌گویی دارند و یا بیش از حد موجز هستند؛ توجه به این موضوعات تکنیکی به ما کمک می‌کند تا یک اثری مقبول‌تر برای بازار خارجی تهیه کنیم.
 
آموزگار اظهار کرد: به نظر می‌رسد نشر کشور ما به دو حوزه «ادبیات و داستان» و «تاریخ معاصر» باید بیش از پیش توجه کند. همچنین بازار خارجی به کتاب‌هایی با محتوای نحوه زندگی ایرانی‌ها، سلوک و عقایدشان و ویژگی‌های شخصیتی مردم ایران علاقه زیادی دارند. پرداختن به ادبیات و شخصیت‌های بومی با یک الگوی بومی، برای مخاطب خارجی جذابیت بیشتری دارد.
 
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با اشاره به ضرورت رعایت حقوق مؤلف یا کپی‌رایت در کشور، گفت: اتحادیه معتقد به این اصل است چرا که نه تنها رعایت این مهم به هیچ وجه ما را در مضیقه و تنگنا قرار نمی‌دهد بلکه باعث می‌شود سیر جریان فرهنگ کشور یک سویه شود.
 
وی در بخش پایانی سخنانش، اظهار کرد: تحقیق و پژوهشی کوتاه در داخل کشور نشان می‌دهد که کتاب‌های زیادی توسط استادان داخل کشور تألیف می‌شوند اما آنها را ناشران خارجی معتبر مانند جان‌وایلی و اشپینگر منتشر کرده‌اند؛ این موضوع نشان می‌دهد که ایران به لحاظ علمی پیشرفت زیادی کرده است به گونه‌ای که آثار تألیفی آن قابل عرضه در بازارهای جهانی هستند اما نشر کشورمان همپای این پیشرفت، نیست.