خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ آیین رونمایی از نخستین جلد فصلنامه نقد کتاب «اطلاع‌رسانی و ارتباطات» بعد ازظهر امروز، شنبه 16 اسفند (1393) با حضور و سخنرانی داریوش مطلبی، سردبیر این فصلنامه، کاظم حافظیان رضوی، مسعود کوثری، از اعضای هیات تحریریه فصلنامه و مدیر انتشارات علمی و فرهنگی، علی جلالی، مهدی علیپور حافظی، مهردخت وزیرپور کشمیری، عبدالحسین طالعی و امیدعلی مسعودی  در سرای اهل قلم برگزار شد.

عیب می جمله بگفتی، هنرش نیز بگو
سیدکاظم حافظیان رضوی، مدرس پیشکسوت کتابداری در این آیین گفت: یک نظام آموزش و پرورش پویا باید انسان منتقد تربیت کند و نه مقلد. همچنین انسان منتقد انسانی است که به قول شاعر که می‌گوید «عیب می جمله بگفتی، هنرش نیز بگو» عیب و حُسن را با هم بگوید. بنابراین اگر در جای منتقد قرار گرفتیم باید هم خوبی‌ها و هم نقص‌ها را با هم بیان کنیم.

وی افزود: فراموش نکنیم که کتاب یک ساختار و یک محتوا دارد. ما در نقد معمولا به محتوا توجه کرده و از نقد ساختار دوری کرده‌ایم. بنابراین باید نقد ساختار را هم شروع کنیم. یک منتقد حرفه‌ای نقاط ضعف و قدرت را با هم دیده و همچنین  در کنار محتوا از نقد ساختار نیز غافل نمی‌شود.

جلو هرج و مرج را بگیرید
مسعود کوثری، عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و از اعضای هیات تحریریه فصلنامه نقد کتاب «اطلاع‌رسانی و ارتباطات» نیز در این مراسم گفت: این فصلنامه آینه تمام‌نمای آن چیزهایی است که ما در حوزه دانش منتشر کرده و می‌کنیم.

وی افزود: غایت این نشریه باید در این باشد که جلو هرج و مرج در تالیف و انتشار کتاب را بگیرد. گسترش بی حد و حصر نظام آکادمیک باعث شده که هرکسی جرات نوشتن به خود می‌دهد. همین مسئله باعث هرج و مرج در تالیف شده و کار این نشریه در این است که سره را از ناسره تشخیص دهد.

مدیر انتشارات علمی و فرهنگی در ادامه با اشاره به عدم کارآیی روش‌های سنتی نقد گفت: امروزه مدام داریم از همان روش‌هایی در نقد استفاده می‌کنیم که دهه‌های قبل هم داشتیم. این روش‌های سنتی دیگر کارآیی ندارند و باید به کناری گذاشته شوند. در روش‌های نوین نقد مسائل جدیدی مطرح می‌شوند. به عنوان نمونه یکی از این مسائل این است که این کتابی که به تازگی منتشر شده در کجای دانش امروز قرار دارد؟

قدمت نقد کتاب در ایران
داریوش مطلبی، سردبیر فصلنامه نقد کتاب «اطلاع‌رسانی و ارتباطات» نیز در این آیین گفت: نقد به شکل امروزین آن در ایران با ظهور نشریاتی چون ایرانشهر، ارمغان کتاب و... پدید آمده و قدمتی بیش از یک قرن دارد. در دوران معاصر نیز مسئله نقد با شروع به کار نشریاتی چون «جهان کتاب»، «بخارا»، «کتاب‌ماه‌های خانه کتاب» و... جان تازه‌ای گرفته است.

وی همچنین اضافه کرد: امروزه با وجودی که نشریات زیادی در زمینه نقد کتاب فعال هستند، اما متاسفانه خود نقد در دهه اخیر چندان جدی گرفته نشده است، چرا که هنوز هم بسیاری از نویسندگان و ناشران، نقد را بر نمی‌تابند.

مطلبی در ادامه با اشاره به علت‌های برنتافتن نقد در ایران گفت: در غرب اگر کتابی در نشریه‌ای مورد نقد و بررسی قرار گیرد، امتیاز خاصی برای آن کتاب به حساب می‌آید، اما در کشور ما خیر. شاید یک دلیل برای این مشکل عدم توجه به اخلاق نقد توسط منتقدان بوده است.

تولید علم با نقد واقعی کتاب به وجود می‌آید
مهردخت وزیرپور کشمیری، استاد بازنشسته علم اطلاعات و دانش شناسی و مشاور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نیز در این آیین گفت: تولید علم از طریق نقد واقعی کتاب به‌وجود می‌آید. امیدوارم این نشریه با انتشار نقدهای درست علمی و آکادمیک در تولید علم در ایران پیشگام و پیش‌قدم باشد.

وی افزود: نقد نباید صرفا تمجید و تحسین  یا صرفا کوبیدن و گرفتن اشکال باشد. نقد باید مسائل واقعی و حقیقی را مطرح کند و منتقد نیز باید بی‌غرض باشد.

اندیشه‌ها بدون نقد ماندگار نمی‌شوند
امیدعلی مسعودی، استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این مراسمگفت: نقد باعث بلوغ و همین‌طور غلبه بر جهالت است. هر نقدی یک حادثه‌ای است و هیچ اندیشه‌ای بدون نقد ماندگار نمی‌شود. امیدوارم آن مشکلاتی که در نظام ژورنالیستی کشور وجود دارد، به کنار رفته تا ما بتوانیم به سمت نقد اندیشه‌ها برویم.

وی افزود: این نشریه زمانی هم که پیشتر در قالب «کتاب ماه کلیات» منتشر می‌شد، برای من و دانشجویانم حالت یک مرجع رسمی بود، امروزه نیز که در قالب فصلنامه منتشر می‌شود، رسمی‌تر و آکادمیک‌تر از قبل خواهد بود. امیدوارم این نشریه بتواند استانداردهای نقد را در جامعه گسترش دهد.

عبدالحسین طالعی، عضو هیات علمی گروه کتابداری دانشگاه قم دانش نیز در این نشست با اشاره به فعالیت بیش از یک دهه تیم تحریریه «کتاب ماه کلیات» گفت که این گروه تجربیات خود از انتشار این نشریه در قالب کتاب منتشر کرده و در اختیار جوانان قرار دهد.