شنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۳ - ۱۸:۲۰
از تشکیلات تهران حزب توده به روایت اسناد ساواک تا اسطوره آفرینش بابلی

گزارش امروز چه خبر از کتابخانه مجلس شورای اسلامی به معرفی سه کتاب «چپ در ایران: تشکیلات تهران حزب توده به روایت اسناد ساواک»،‌ «باقرخان سعدالسلطنه حاکم قزوین در عصر ناصری» و «اسطوره‌ آفرینش بابلی» اختصاص دارد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «چپ در ایران: تشکیلات تهران حزب توده به روایت اسناد ساواک»،‌ «باقرخان سعدالسلطنه حاکم قزوین در عصر ناصری» و «اسطوره‌ آفرینش بابلی» از تازه‌های کتاب در حوزه تاریخ و سیاست به‌شمار می‌آید که سایت کتابخانه مجلس شورای اسلامی به معرفی آنها پرداخته است. همچنین چاپ کتاب «قوای نرم آمریکا در برابر ایران» به قلم زهرا عابدینی و ابوالفضل مالی، از سوی نشر منتشران اندیشه به سفارش جمعیت فرزندان شاهد و ایثارگر نو اندیش در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.



تشکیلات تهران حزب توده به روایت اسناد ساواک

یکی از احزاب مهم در دهه‌های (1320-1360) حزب توده ایران بود که با تکیه بر اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، فعال بود. چهره‌های سیاسی فکری در حزب فراز و نشیب‌های فراوانی داشته‌اند. در دهه 1320-1330 با وجود آسیبی که از برآمدن فرقه دمکرات آذربایجان و غرب دمکرات کردستان در قضایای نفت و تجزیه‌طلبی محتمل شد، ‌چپ‌روی‌های دوران نهضت ملی شدن نفت، ‌پس از کودتای آمریکایی انگلیسی 28 مرداد 1332 رهبران راهی شوروی و کشورهای اقماری و منتظر تحول و تغییر در ایران و بازگشت مجدد شدند.

اما در همین دوران به صورت تشکیلات مخفی در تهران،‌ خوزستان و غیره فعالیت‌هایی داشتند که از چشم ساواک بعضا دور نماند و با نفوذ در درون، ضربات شدیدی وارد کرد. از جمله تشکیلات تهران و خوزستان و نفوذ مردی هزار چهره‌ به نام عباسعلی اسلامی که ابتدا عضو حزب بود اما پس از دستگیری به عضویت ساواک در آمد.

عباسعلی محمودی متولد 1307، کارمند شرکت نفت، پس از کودتای آمریکایی- انگلیسی 28 مرداد دستگیر و شش ماه زندان بود. در سال 1334 آزاد و در شیراز فعال شد. وی به‌ویژه با کشورهای خلیج فارس ارتباط داشت و به بغداد نیز رفت و آمد می‌کرد. در این دوران سرهنگ پناهیان عضو حزب توده پس از دستگیری به استخدام ساواک در آمد و با مدیریت خاصی توانست اخبار پنهان و آشکار و حرکت حزب توده را گزارش کند. اگرچه او در اسفند 1353 از سوی سازمان چریک‌های فدایی خلق به قتل رسید اما ضربات او به حزب مهم بود و در بازجویی چهل صفحه‌ای خود در کتاب تشکیلات تهران حزب توده،‌ با برخی چهره‌های مهم حزب که در ایران و عراق و ... فعال بودند آشنا می‌شویم.

دیگر مباحث جلسات روشنفکری، تحلیل از اوضاع ایران و منطقه، ارتباط حزب توده با تیمور بختیار در عراق و ...از دیگر این موارد است.

اگر چه موضوع همکاری حزب با بختیار خود بحث مستقل می‌طلبد و بخشی از آن در کتاب تیمور بختیار به روایت اسناد ساواک قبلا منتشر شده است اما بقیه و تکمیل آن را باید در اسناد سرهنگ محمود پناهیان، رادمنش و ... جست‌وجو کرد.

تدوین کننده کتاب برای سهولت و آشنایی مخاطب بعضا اسم رجال،‌ وقایع،‌ موضوعات را در پاورقی مستند کرده که فهم و درک یک موضوع تاریخی، آن هم تشکیلات مخفی در دوران پهلوی را آسان کرده، اما کتاب بیشتر برای محققان و مورخان تاریخ معاصر و متخصصان چپ می‌تواند دستمایه تحقیقات عمیق‌تر باشد.

چاپ نخست کتاب «چپ در ایران: تشکیلات تهران حزب توده به روایت اسناد ساواک» در 392صفحه و بهای 11 هزار تومان از سوی مرکز بررسی اسناد تاریخی منتشر شده است.


تلاش برای ایجاد تصویری از تکوین مفهوم خداوند در یک کتاب

«انوما الیش»‌ یکی از کهن‌ترین روایت‌ها درباره آفرینش هستی محسوب می‌شود. متنی که ابتدا به زبان سومری سروده شده بود و بعد در روایت اکدی به دست ما رسیده است. در کتاب «اسطوره‌ آفرینش بابلی» شرحی بر ظهور مفهوم آفرینش گیتی در جهان باستان و تعبیر نام‌های الهی مورد بحث قرار می‌گیرد و نسخه‌های عبرانی و یونانی و اوستایی در کنار هم بازبینی می‌شوند تا تصویری از تکوین مفهوم خداوند به مثابه معماری جنگاور به دست آید. در این متن ترجمه پارسی کل متن انومالیش هم گنجانده شده است.

در مورد انوما الیش چند نکته مهم وجود دارد، نخست آنکه از نظر زمانی، این کهن‌ترین روایت کلان درباره‌ تاریخ هستی است که در ایران زمین یافته شده است. بخش عمده‌ منابع نوشتاری بازمانده از شبکه‌ تمدن‌های باستانی گوشه‌ جنوب غربی ایران زمین به زبان اکدی و در شهر بابل نوشته شده‌اند، از آن‌رو که بیشترین کاوش‌ها در این شهر و منطقه انجام پذیرفته‌اند. بنابراین در اینجا با یکی از کهن‌ترین متون این حوزه‌ فرهنگی روبه‌رو هستیم که روایتی کامل و فراگیر از پیدایش هستی را به دست می‌دهد. دومین نکته جالب این است که می‌دانیم سراسر آن در جشن نوروز بابلیان (آکتیو) خوانده می‌شده و نمایشی عمومی از نبرد آغازین ایزدان را در این روزها اجرا می‌کرده‌اند.

کتاب «اسطوره‌ آفرینش بابلی» نوشته شروین وکیلی با ترجمه آزاده دهقانی در 232 صفحه از سوی نشر علم منتشر شده است
.


واکاوی چهره واقعی «باقرخان سعدالسلطنه» حاکم قزوین در عصر ناصری

«سعدالسلطنه» یکی از رجال عصر قاجار و پسر دایی علی‌اصغر خان اتابک بود که حدود 10 سال و طی دو مرحله حکومت قزوین را بر عهده داشت و در این مدت، اقدامات عمرانی متعددی انجام داد. مرمت آثار تاریخی قزوین مانند چهلستون، مسجد جامع و امامزاده حسین(ع) از جمله اقدامات ارزنده سعدالسلطنه در این دوران به شمار می‌رود.

یکی دیگر از اقدامات مهم سعدالسلطنه، ساخت مجموعه بزرگ سعدالسلطنه است که با حدود سه هکتار مساحت به عنوان بزرگترین کاروانسرای درون شهری خاورمیانه شناخته می‌شود و اکنون به عنوان یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری قزوین درآمده و با زیبایی‌های خاص خود، پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است. سعدالسلطنه در حکومتداری نیز شیوه‌ه‏ای جالب و منحصر به فرد داشت، به طوری که بعضی‏ شب‏‌ها به صورت ناشناس در شهر می‏‌گشت و عملکرد شبگردها را از نزدیک زیر نظر می‏‌گرفت. علاوه بر این، خبرچین‏‌های متعددی داشت که اخبار تمامی طبقات شهر، از اشرار و اوباش تا اعیان و اشراف را به اطلاع وی می‏‌رساندند. به همین دلیل چنان بر اوضاع شهر تسلط داشت که کمتر موضوعی بود که از وجود آن بی‏‌اطلاع باشد.

وی فردی بی‏‌سواد، اما باهوش، زرنگ، فعال، موقع‌شناس، کاری، کاردان، لایق و ثروت‌اندوز بود. فردی که به اقدامات عمرانی علاقه بسیاری داشت، در جلب رضایت مافوق می‏‌کوشید، ثروتمندان را سرکیسه می‏‌کرد، به جمع کردن ثروت (ولو از راه نامشروع) می‏‌پرداخت، دستی در کارهای خیر داشت و در تنظیم قیمت‏‌ها، جلوگیری از سرقت و شرارت و برقراری امنیت متبحر بود. او اگر چه در دوران حکومت خود، رضایت مردم را به طور نسبی جلب کرد، چهار دفعه با شورش عمومی مواجه شد که دو بار آن در قزوین و نوبت‏های دیگر در رشت و زنجان روی داد.

او با وجود برخی خصایص منفی شخصیتی، در مقایسه با دیگر حکام عصر قاجار، عملکرد نسبتا خوبی از خود بر جای گذارد و این عملکرد در هنگام حکومت او در قزوین، نسبت به شهرهای دیگر نمود بیشتری داشت.

شخصیت جالب سعدالسلطنه و تلاش‏‌های ارزنده او در آبادانی و عمران قزوین در دوران حکومت بر این شهر تاریخی، انگیزه‌ای برای مولف بوده است تا کتابی جامع درباره وی تالیف و چهره و شخصیت واقعی سعدالسلطنه را همان گونه که بوده است، برای مخاطبان ترسیم کند. مروری بر زندگینامه باقر خان از نوکری در دستگاه اتابک تا کشته‌شدن در زنجان، اقدامات صورت گرفته از سوی وی و تشریح ویژگی‌های مجموعه تاریخی سعدالسلطنه، همراه با عکس‌ها و اسناد منتشر نشده، از ویژگی‌های این کتاب به شمار می‌رود.

«باقرخان سعدالسلطنه حاکم قزوین در عصر ناصری» تالیف مهدی نورمحمدی در 290 صفحه، از سوی انتشارات سخن منتشر شده و در اختیار علاقه‌مندان این حوزه قرار گرفته است.


و در پایان خبری از انتشارات منتشران

بررسی شیوه استفاده آمریکا از قدرت علیه جمهوری اسلامی ایران

پایان جنگ سرد با تحولات پیچیده‌ای در صحنه بین‌المللی همراه بود. نخستین نشانه‌های آن در ضرورت بازنگری ساختار نظری امنیت در عرصه‌های ملی و بین‌المللی مشاهده می‌شود. با پایان جنگ سرد و آغاز عصر جدید، توجه به قدرت نرم در ساختار نظام بین‌الملل مورد بازنگری جدی غرب به ویژه آمریکا قرار گرفت. در راستای تحول مفهوم قدرت از قدرت سخت به قدرت نرم، شیوه استفاده آمریکا از قدرت علیه جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. اما مهم‌ترین دغدغه مولفان کتاب «قوای نرم آمریکا در برابر ایران» توجه به اهمیت تحول مفهوم قدرت، شناسایی و برآورد قدرت کشورهای متخاصم و تحولات پس از فروپاشی شوروی، قدرت نرم در مقابل قدرت سخت یا قدرت تحکیم‌آمیز قرار دارد. تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات و به طورکلی سرمایه‌هایی که جذابیت را ایجاد می‌کنند، از منابع و مولفه‌های قدرت نرم هستند.

چاپ نخست کتاب «قوای نرم آمریکا در برابر ایران» به قلم زهرا عابدینی و ابوالفضل مالی،‌ در 293 صفحه، ‌شمارگان یک نسخه از سوی نشر منتشران اندیشه به سفارش جمعیت فرزندان شاهد و ایثارگر نو اندیش در اختیار مخاطبان قرار گرفت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها