شنبه ۵ مهر ۱۳۹۳ - ۰۸:۳۳
ترجمه‌های نامفهوم، هزینه بالای کتاب‎ها و تحمیل منابع درسی به دانشجویان

«برای پیدا کردن کتاب‎های خوب، تنها به منابع معرفی شده از سوی استاد بسنده نمی‌کنیم، زیرا منبعی که استاد معرفی می‎کند، در تامین نیاز ما کافی نیست... کتاب‎های ترجمه‌ای، کاربردی‎تر از آثار تالیفی هستند... چندباری پیش آمده که استاد کتابی را که خودش نوشته، به‌عنوان منبع درسی و امتحانی پایان ترم معرفی کرده است...» این‌ها بخشی از درد و دل‌های دانشجویان در رشته‌ها و مقاطع مختلف تحصیلی، درباره کیفیت منابع درسی دانشگاهی است.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- زهرا رستگار: محتوای کتاب‌های درسی دانشگاهی، یکی از مهم‎ترین بخش‎های مورد توجه در نظام دانشگاهی هر کشور است. دانشجویان برای پیشرفت و کاربردی کردن علمی که فرامی‌گیرند، باید از منابع غنی، باکیفیت و به‌روز استفاده کنند. آثار ترجمه‌ای نیز باید دارای محتوایی کاربردی و متناسب با موقعیت کشور مقصد، متنی روان و قابل فهم داشته باشند. برای ساماندهی نظام آموزشی و محتوای منابع درسی، وجود مراجع دارای صلاحیت علمی برای نظارت ضروری است.

با این مقدمه شنیدن درباره وضعیت محتوا، کاربردی بودن، به‌روز بودن و روانی ترجمه کتاب‌های دانشگاهی، از زبان دانشجویان که مخاطبان اصلی این آثار هستند، حکایتی واقعی‌تر است. گزارش میدانی خبرنگار (ایبنا) درباره این موضوع در گپ‌و‌گفت‌هایی صمیمانه در شلوغی پیاده‌روهای خیابان انقلاب، خواندنی است. 


سرعت دسترسی دانشجویان به منابع جدید افزایش یابد
برای دانستن نظرات دانشجویان درباره کیفیت کتاب‌های درسی دانشگاهی و چگونگی دسترسی دانشجویان به این کتاب‌ها، با گشتی در خیابان انقلاب، مرکز کتابفروشی‎های تهران، با دانشجوی سال آخر رشته پزشکی دانشگاه شهید بهشتی، در حالی‌که مبلغ کتاب خریداری شده خود را محاسبه می‎کرد، همصحبت شدم. او با نگاه به صفحه فهرست کتاب‎هایی که خریده بود؛ توضیح داد: کتاب‎های رشته ما از لحاظ محتوا خوب است اما اگر منابع زودتر به دست ما برسد، بسیار بهتر است. چون رشته پزشکی، علم روز دنیا است.

این دانشجوی رشته پزشکی ادامه داد: رشته ما به صورتی است که بعد از گذشت دو سال، امتحان علوم پایه می‎دهیم و منبع آن نیز یک مرجع مشخص است که از طرف وزارت بهداشت تعیین می‎شود و استاد نیز موظف است که طبق آن مرجع درس دهد و موردی نیست که استاد بخواهد تعیین کند. استادان در این موقعیت کتابی را به ما تحمیل نمی‎کنند. تکنیک استاد این است که می‎گوید من از این مورد سوال می‎دهم یا از این کتاب سوال طرح می‎کنم اما نمی‎گوید که شما حتما این کتاب را تهیه کنید و بخوانید. عملا دانشجو کار دیگری نمی‎تواند انجام دهد. به جای این‌که بچه‎ها کتابی را بخرند که اغلب نیز خوانده نمی‎شود، می‎توانند از کتابخانه امانت بگیرند. البته در صورتی‌که منابع موجود در کتابخانه غنی و کاربردی باشند.

به روزرسانی؛ شرط بهبود وضعیت کتاب
پشت ویترین یکی دیگر از کتابفروشی‎های خیابان انقلاب، دانشجوی دیگری کتاب‎ها را از نظر می‎گذراند. او دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته نانو دانشگاه تهران بود. این دانشجو درباره محتوای کتاب‎های درسی خود چنین گفت: محتوای کتاب‎های درسی رشته من خوب است. بیشتر از مقالات علمی روز استفاده می‎کنم و مقالات سال 2013 به بعد و کتاب‌هایی که چاپ جدید یا ترجمه جدید است، به کار من می‎آید، اما بیشتر کتاب‎های حوزه علوم پایه، مربوط به 5 تا 10 سال پیش هستند.

وی افزود: بیشتر کتاب‎های رشته نانو ترجمه و تعداد کمی نیز تالیفی‌اند. نکته‌ای که در این بین وجود دارد این است که متاسفانه ترجمه‎ کتاب‎ها از نظر واژه‌گزینی و روان بودن، خیلی خوب نیست. البته چاره‎ای نداریم و مجبوریم که از آنها استفاده کنیم. به‌روزرسانی کتاب‎ها به نظر من مهم‎ترین کاری است که می‎توان برای بهبود وضعیت انجام داد. 


کتاب‎های ترجمه کاربردی‎ترند
چند دانشجوی مقطع کارشناسی رشته هنر دانشگاه سوره نیز کمی آن طرف‎تر درباره قیمت کتاب‎ها با هم صحبت می‎کردند؛ به آنها نزدیک و نظرشان را در مورد محتوای کتاب‎ها جویا شدم. یکی از آنها به نمایندگی از دوستانش گفت: کتاب‎های رشته ما هم تالیف و هم ترجمه هستند؛ البته کتاب‎های ترجمه، محتوا و حتی تصاویر باکیفیت بهتری دارند. در حدی نیاز و کاربرد رشته ما، کتاب‎های ترجمه‎ای مفیدتر هستند. البته مشکل موجود درباره کتاب‌های خارجی و ترجمه، به دلیل استفاده از کاغذ گلاسه، قیمت بسیار زیاد آن‌هاست.

این دانشجوی هنر توضیح داد: معمولا برای پیدا کردن کتاب‎های خوب به گفته استادان بسنده نمی‎کنیم و باید دنبال کتاب‎ها بگردیم تا یک کتاب خوب پیدا کنیم؛ کتابی که استاد معرفی می‎کند، نیاز علمی ما را تامین نمی‎کند.

وی در گلایه‌ای از مسئولان فرهنگی و دانشگاهی کشور گفت: دانشگاه‌ها برای دانشجو، کمک یا تخفیفی برای خرید کتاب، درنظر نمی‎گیرد. تنها در نمایشگاه کتاب تهران، 25 هزار تومان پرداخت می‎کنیم و 25 هزار تومان هم به ما بن ارائه می‎دهند؛ این مبلغ برای خرید کتاب‎های هنر کافی نیست.

ترجمه نامفهوم کتاب‎ها به فارسی
نزدیک خیابان 12 فروردین، دقایقی با دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران دانشگاه آزاد، گفت‎و‌گو کردم، او درباره وضعیت کمی و کیفی آثار دانشگاهی کتاب‎ها گفت: محتوای کتاب‎ها به‌طور کلی خوب است و طوری نیست که دنبال چیزی بگردیم و پیدا نکنیم. استادان نیز مراجع مختلفی را برای مطالعه به ما معرفی می‎کنند که عموما محتوای مناسب و کیفیت خوبی نیز دارند.

وی ادامه داد: با توجه به رشته تحصیلی‌مان، در بیشتر موارد از کتاب‎های ترجمه شده استفاده می‎کنیم و ترجمه‎ها نیز راضی‌کننده هستند، اما در برخی موارد، مترجمان کلمات تخصصی را نامفهوم به فارسی برمی‌گردانند که مفهوم درستی را نمی‎رساند.

هزینه بالای کتاب‎ها، بدون ارائه خدمات از سوی دانشگاه
در یکی از کتابفروشی‌های تخصصی حوزه پزشکی، دانشجویان پزشکی زیادی در حال خرید کردن بودند که با یکی از آنها دراین‎باره همصحبت شدم: معمولا کتاب‎ها را به‌صورت لاتین و بیشتر در قالب کتاب الکترونیک خریداری می‌کنیم. محتوای کتاب‎های درسی ما کاملا به‌روز است؛ در پزشکی کتاب‎ها به سرعت به‌روز می‎شوند؛ چون محتوای کتاب‌های پزشکی باید مطابق علم روز دنیا باشد.

وی گفت: برای امتحانات نیز ترجیح می‎دهیم که از کتاب ترجمه شده، استفاده کنیم و اگر برای استفاده شخصی خودمان نیز کتابی بخریم، ترجیح می‎دهیم لاتین آن‌را نیز حتما ببینیم و بخوانیم.

این دانشجوی پزشکی ادامه داد: هزینه کتاب‎های پزشکی معمولا بالاست و دانشگاه نیز بودجه خاصی برای تهیه کتاب‎ها اختصاص نمی‎دهد.

وی با اشاره به این‌که محتوای کتاب‎های رشته پزشکی عالی هستند، بیان کرد: در رشته ما رفرنس‎های دنیا مشخص است و همه همان مطلب را مطالعه می‎کنند. اما متاسفانه ترجمه‎ها واقعا دارای اشکال است؛ در ترجمه کتاب‎های پزشکی «است و نیست‎ها» خیلی مهم است، اما می‎بینیم که در بسیاری موارد ترجمه‎ها بسیار ضعیف و معادل‌سازی واژگان تخصصی پر از اشکال است. 


تحمیل منابع درسی به دانشجویان

دانشجوی مقطع دکترای رشته علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس نیز در گوشه‌ای از پیاده‌روهای شلوغ خیابان انقلاب درباره وضعیت کتاب‎های درسی خود، گفت: کتاب‎های درسی تاریخ محتوای نسبتا خوبی دارند، اما بیشتر منابع مهم خارجی و در قالب ترجمه هستند. با مقایسه‌ای میان کتاب‌های ترجمه پیشین با آثار جدید ترجمه شده، مشخص می‌شود که قشر مترجم پیشین، بهتر از امروزی‎ها، کتاب‎ها را ترجمه کرده‎اند.

وی درباره وضعیت آثار تالیفی رشته خود نیز عنوان کرد: در دوره لیسانس، چندباری پیش آمده بود که استاد کتابی را که خودش نوشته، به‌عنوان منبع درسی و امتحانی، معرفی کرد و مجبور شدیم در شب امتحان آن‌را مطالعه کنیم.

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • نازنین تهرانی فرد ۰۳:۲۵ - ۱۳۹۶/۰۹/۳۰
    با سلام خدمت ادمین محترم و کاربران عزیز این وبسایت چون خیلی از دوستان مشکل تهیه کتاب درسی و دانشگاهی رو دارند خواستم یک اطلاع رسانی بکنم اگر میخواهید کتاب درسی و دانشگاهی خود رو به صورت دست دوم تهیه کنید و یا مایل هستید کتاب های دست دوم خود رو بفروشید و یا با دیگران به اشتراک بزارید در هر کجای ایران که هستید می توانید از این وبسایت بسیار پیشرفته و هوشمند استفاده کنید باور کنید می توانید در عرض 3 روز کتاب های خود را در این وبسایت بفروشد و یا مبادله کنید امیدوارم که در تمامی مراحل زندگی سربلند و پیروز باشید http://torpage.com

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها