به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، مراسم رونمایی از کتاب «230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی» تالیف محسن میرزایی با حضور جمعی از استادان حوزه تبلیغات و علوم ارتباطات اجتماعی جمعه (22 آذرماه) در خانه هنرمندان ایران برگزار شد. 

حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم در سخنان کوتاهی گفت: چندی پیش از سه پیشکسوت حوزه تبلیغات، محسن میرزایی، کامران کاتوزیان و منوچهر مستوفی قدردانی شد. بیش از 20 سال است که میرزایی را می‌شناسم. وی نگاهی مثبت و پرامید به آینده و زندگی دارد که نیاز امروز جامعه ماست. چنین شخصیت‌هایی باید الگو باشند.
 
وی افزود: میرزایی آثار تاریخی ارزشمندی مانند «تاریخچه بریگاد و دیویزیون قزاق» را نوشته و اسناد منحصربه‌فردی را گردآوری کرده است. افرادی که در حوزه تاریخ پژوهش می‌کنند معمولا دارای دیدگاه‌های خاصی هستند در حالی‌که میرزایی با گشاده‌دستی و سخاوت، یافته‌هایش را برای همگان عرضه کرده است. تولد چنین کتابی منشا ثمرات زیادی خواهد بود و جا دارد که انتشار این کتاب را تبریک بگویم. 

علی‌اکبر فرهنگی، استاد ارتباطات در این مراسم با خواندن بیتی از مولانا با مضمون «مدتی این مثنوی تاخیر شد/ مهلتی بایست تا خون شیر شد» اظهار کرد: چنین کتابی باید در دانشگاه تهیه می‌شد اما در دانشگاه حوصله این کارها وجود ندارد و اگر میرزایی درباره این کتاب پایمردی نمی‌کرد،‌ این کار پایان نمی‌یافت. «230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی» اثری ملی به‌شمار می‌رود که با عشق به سرانجام رسیده و میرزایی، مجموعه‌ای ارزشمند از اطلاعات را در اختیار پژوهشگران قرار داده است.

مجید دوخته‌چی‌زاده نیز در این مراسم با اشاره به دلیل ورودش به حوزه تبلیغ و انتشارات اظهار کرد: فقر منابع تبلیغاتی و ادبیات از مهم‌ترین مسایلی بود که باعث فعالیت ما در این حوزه شد و ما نسل بعد از انقلاب را در حوزه تبلیغات تشکیل دادیم. بین سال‌های 1357 تا حدود 1361 و 62 کار شرکت‌های تبلیغاتی و تبلیغات متوقف شد و اطلاعات و افراد اندکی در این حوزه بودند. اثر مکتوبی جز چند جزوه چندبرگی درباره تبلیغات وجود نداشت و تنها در کتاب‌های بازاریابی به تبلیغات اشاره‌ای جزیی می‌شد. 

مدیر شرکت مبلغان در ادامه گفت: «230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی» اثری فاخر است و دقیقا جای خالی تاریخ تبلیغات ایران در جهان را پر می‌کند. انتشارات سیته کار بزرگی را در وضعیت نابسامان صنعت چاپ و نشر و با وجود مشکلات بسیار در حوزه‌های توزیع و فروش کتاب انجام داده است. از منظر کتابشناسی نیز این کتاب تاریخ و سیر تاریخی را در کنار مسایل اقتصادی و آگهی‌های تجاری قرار داده که برای نخستین‌بار چنین کاری صورت می‌گیرد. در حوزه مدیریت و تبلیغات، جای این اثر در دانشگاه خالی بود و پایه حرکت‌های بعدی در حوزه‌های مختلف است. 

وی با اشاره به نبود آمار مشخصی در حوزه تبلیغات افزود: اطلاعات و آماری از میزان فروش رسانه‌ها و بودجه‌هایی که در حوزه تبلیغات صرف می‌شود، وجود ندارد که این مساله به‌دلیل ضعف آمار در کشور ماست. امروز نیز آمار دولتی در زمینه بودجه تبلیغات نداریم و این نشان از کمبود مرکزی پژوهشی درباره بودجه تبلیغات است. اصولا در حوزه آموزش و مدیریت به تبلیغات توجه نشده در حالی‌که به عنوان اهرم پیش‌برنده در صنایع دیگر باید از آن استفاده کنیم. این کتاب در واقع تنها برای تبلیغات نیست و سیر تطور صنایع و پیشرفت مطبوعات را نیز بیان می‌کند.

ابراهیم حقیقی نیز در این مراسم با بیان خاطره‌ای از محسن میرزایی گفت: 50 سال پیش هنگامی که میرزایی حرفه مطبوعات را رها کرد و به تبلیغات روی آورد، خانواده‌اش به وی گفتند که چرا کار خوب را رها کردی و هوچی‌گر شدی؟ مرتضی ممیز نیز هنگامی که در رشته نقاشی تحصیل می‌کرد به خانواده‌اش گفته بود که معماری می‌خواند. عزت‌الله انتظامی، آیدین آغداشلو و دیگران نیز با این مساله روبه‌رو بودند. تعریف‌های ناهمگون مشاغل از فرهنگی برمی‌خیزد که در آن زندگی می‌کنیم اما امروزه صنعتی به‌نام تبلیغات داریم و اگرچه آماری در دست نیست، می‌دانیم که ارقام کلانی در این حوزه جابه‌جا می‌شود و افراد بسیاری در این صنعت فعال هستند.

این طراح و گرافیست افزود: از این کتاب اطلاعات بسیاری می‌آموزیم، حروف اندک فارسی در طراحی، صفحه‌آرایی، زبان و تغییرات هر دوره در این آگهی‌ها مشهود است. چگونگی تاثیر و تاثر از شیوه تبلیغات غرب که هم آموخته‌ایم و هم آموزش داده‌ایم از دیگر مسایلی است که در این کتاب می‌توان دید. میرزایی در مدرسه سنت‌لویی درس خواند. نیما یوشیج نیز در همان مدرسه تحصیل کرد و این نشان از اهمیت مدرسه‌ها در تربیت افراد است. این کتاب نیز مانند مدرسه است و ستونی ساخته و بنیادی را نهاده تا دیگران از آن بهره ببرند. کتاب «230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی» آلبوم خانوادگی ما ملت ایران است. 

وی در ادامه بیان کرد: 230 سال زمان کمی نیست، کشور کانادا،‌ استرالیا و نیوزیلند در آن دوره نبودند و آمریکا هنوز ایالت کالیفرنیا را خریداری نکرده بود. این که چه پیشینه‌ای داشتیم باعث افتخار ماست. در دوره‌های مختلف با تبلیغات کمک‌های بسیاری در جهان صورت گرفته است. 

محسن میرزایی نیز در مراسم رونمایی کتابش با بیان خاطره‌ای اظهار کرد: بسیار هیجان‌زده‌ام. تاکنون کتاب‌های دیگری نیز نوشته‌ام اما از هیچ کدام به این اندازه استقبال و قدردانی نشده است. کتابی که درباره قزاق‌ها نوشتم، اسناد ارزشمندی دارد اما در گوشه‌ای منزوی ماند. زنده‌یاد ناتل‌خانلری داستانی درباره شاه نعمان می‌گفت که از معماری به‌نام «سنمار» خواست تا قصری بسازد، پس از پایان یافتن قصر به پای وی طلا ریختند، سنمار از هیجان گفت اگر می‌دانستم این‌گونه از من قدردانی می‌کنید قصر بهتری می‌ساختم. شاه با شنیدن این حرف دستور می‌دهد تا وی را از بالای قصر به پایین بیندازند، به همین دلیل می‌ترسم بگویم کتابم کاری کوچک است. 

مولف کتاب «230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی» در پایان افزود: عشق دلیل به وجود آمدن این کتاب و خمیرمایه آن است. باید از خانواده‌ام که در این مدت زحمات بسیاری برایم کشیدند، همچنین حمید نائینی تشکر ویژه داشته باشم. این کتاب با کمپین تبلیغاتی به بازار آمد و از صدا و سیما و رسانه‌ها می‌خواهم کتاب‌ها را در ردیف کالا قرار ندهند و امکاناتی فراهم کنند تا کتاب به‌صورتی موثری معرفی و تبلیغ شود. 

شاهین ترکمن نیز در این مراسم اظهار کرد: این کتاب روایتی از 230 سال پیش است که به خواننده اجازه می‌دهد دوره‌های مختلف تاریخی را تصویر کند. مواردی چون اطلاعات و آمار درباره مسایل اقتصادی، وسایل تاثیرگذار در زندگی مردم، ارزاق عمومی و بهای ملک که آگاهی درباره آن نداشتیم در این کتاب بیان شده‌اند. این کتاب، اثری مرجع و کاربردی است و از نخستین تبلیغات مکتوب روزنامه‌های فارسی‌زبان که از هند آغاز شده، شروع و در دوره‌های ناصری، مظفری، مشروطه و پهلوی اول و دوم سیر می‌کند.

مدیر انتشارات سیته افزود: جلد نخست کتاب تا سال 1335 و سیر تبدیل شدن اعلان به آگهی را دنبال می‌کند. مسایلی چون گرافیک، متن، کپی‌رایت تا به امروز، چگونگی ورود گرافیک به مطبوعات، مجموعه‌ای از آثار خط استادان، تحول خط نستعلیق، تغییرات در ادبیات فارسی، شیوه محاوره و نگارش و بسیاری اطلاعاتی که از میان این آگهی‌ها به‌دست می‌آید آن را برای فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز تبدیل به منبعی ارزشمند می‌کند. تغییر و تحولات زندگی مدنی در ایران، نخستین مدرسه، هتل، نخستین کتاب آدرس، مدرسه نظام، حمام، شرکت بیمه، ورود نخستین دوچرخه، گرامافون، ماشین و بسیاری اطلاعات دیگر را می‌توان از میان آگهی‌های این کتاب به‌دست آورد. این کتاب نتیجه 50 سال تلاش محسن میرزایی در حوزه مطبوعات و تبلیغات به‌شمار می‌رود و تاریخ‌نگاری حوزه تبلیغات است. 

در مراسم رونمایی از کتاب «230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» مستندی که روند تدوین کتاب را نشان می‌دهد، نمایش داده شد،‌ این فیلم اثری گفت‌وگو محور با حضور پیشکسوتان هنر و رسانه بود. همچنین طهمورث حسنقلی‌پور، رییس دانشکده مدیریت دانشگاه تهران نیز سخنان کوتاهی بیان کرد و از محسن میرزایی، ابراهیم حقیقی، کامران کاتوزیان، منوچهر مستوفی، آیدین آغداشلو و عباس کیارستمی به‌دلیل تلاش‌هایی که در حوزه تبلیغات انجام داده‌اند با اهدای لوح تقدیر قدردانی شد.