دوشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۲ - ۱۴:۲۲
الادینی: صیانت از کتاب‌های نخستین کتابخانه مطبوعات وظیفه ماست

مریم الادینی، مدیر کتابخانه تخصصی مطبوعات و ارتباطات مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها گفت: با توجه به فقدان کتابخانه‌ای تخصصی در حوزه مطبوعات و ارتباطات در کشور باید از قدیمی‌ترین و نخستین کتابخانه در این حوزه صیانت کنیم. وی همچنین نگهداری از کتاب‌ها، نشریه‌ها، اسناد مطبوعاتی رسانه‌ای را هویت‌بخشی به کتابخانه دانست./

مدیر کتابخانه تخصصی مطبوعات و ارتباطات مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها به سابقه این کتابخانه اشاره کرد و به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: این کتابخانه به لحاظ سابقه و همچنین وجود آرشیو منظم مطبوعات در حوزه‌های ارتباطی، رسانه‌ای و فرهنگی در رده غنی‌ترین مجموعه‌های کتابخانه‌ای قرار می‌گیرد. دانشکده‌های ارتباطات و علوم اجتماعی تهران، علامه طباطبایی، صدا و سیما، دانشکده خبر، غیر انتفاعی سوره، دانشگاه آزاد و دیگر مراکز همچون معاونت مطبوعاتی (اداره کل مطبوعات داخلی) بیشتر به کتاب‌های رسانه و ارتباطات می‌پردازند و کتابخانه‌ای نداریم که تنها به مطبوعات ایران اختصاص داشته باشد.

وی با اشاره به تفاوت‌های این کتابخانه نسبت به دیگر کتابخانه‌های موجود در این حوزه اظهار کرد: به دلیل همزمانی برپایی این کتابخانه با تاسیس دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌‌ها از سوی معاونت مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی و خط مشی مطبوعاتی این معاونت، همه گزارش‌های تحقیقی - آماری اداره کل مطبوعات داخلی، نشست‌ها، کنفرانس‌های داخلی و بین‌المللی حوزه مطبوعات و همچنین طرح‌های پژوهشی این مرکز ثبت و نگهداری شده است. در گذشته جزوه‌های درسی استادان ارتباطات به ویژه دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه و برخی پایان‌نامه‌های دانشجویان این دانشکده، دانشگاه امام صادق(ع) و دانشگاه آزاد طی مکاتبه درون سازمانی با این دانشگاه‌ها به این کتابخانه اهدا ‌می‌شد که در حال حاضر این روند ادامه ندارد.

وی همچنین به زمان پایه‌گذاری این کتابخانه تخصصی اشاره کرد و گفت: تاسیس این کتابخانه با مدیریت علی انتظاری در مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها در سال 1372 با افتتاح نخستین جشنواره مطبوعات همراه بود. از این زمان بود که این کتابخانه به جمع‌آوری کتاب‌ها، مجلات و اسناد مطبوعاتی مبادرت ورزید.

الادینی در ادامه افزود: در این کتابخانه تعداد کتاب‌های فهرست‌نویسی شده، پنج هزار و 460 عنوان است که در برگیرنده 10 هزار و 128 جلد کتاب می‌شود. در بخش لاتین، دو هزار و 570 عنوان کتاب، فهرست‌نویسی شده که این تعداد نیز شامل چهار هزار و 9  نسخه است. همچنین در بخش مقالات نمایه‌سازی شده، 24 هزار و 875 عنوان مقاله فارسی و 9 هزار و 149 عنوان مقاله لاتین نمایه شده است که از هر کدام یک نسخه در کتابخانه نگهداری می‌شود. علاوه بر کتاب‌ها و مقالات تخصصی مطبوعات و رسانه، نظرسنجی‌های سازمان صداو سیما به شکل امانت جمع‌‌آوری و در رده‌ها و موضوع‌های تخصصی به کتاب بدل شده است.

مدیر کتابخانه تخصصی مطبوعات و ارتباطات مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها گفت: آرشیو قدیمی‌ترین مجله صدا و سیما با نام سروش هفتگی در این کتابخانه وجود دارد که مدیریت کتابخانه توجهی خاص به جمع‌آوری آن داشته است. این نشریه پیش از انقلاب با عنوان تماشا به چاپ می‌رسید، از سال 75 به این طرف این نشریه در فیلد‌های ارتباطی و رسانه‌ای رده‌بندی و به شکل نمایه نگهداری می‌شود. 

این کارشناس کتابداری به برخی کتاب‌های مطبوعات و ارتباطات این کتابخانه اشاره کرد و گفت: در پاییز سال 72 جلد نخست «فهرستگان توصیفی - موضوعی ارتباطات» به همت دکتر مهدی محسنیان‌راد با همکاری مهرداد نیکنام طی یک طرح پژوهشی از سوی دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها چاپ و منتشر شد. این اثر مهم دربردارنده همه اسناد مانند کتاب، مجله‌ و روزنامه‌ است که حوزه مطبوعات، ارتباطات و رسانه را تا سال انتشار این کتاب پوشش می‌دهد. جلد دوم «فهرستگان توصیفی - موضوعی ارتباطات» با گردآوری سید فرید قاسمی در سال 74 منتشر شد. این دو جلد، منبع مناسبی در حوزه ارتباطات محسوب می‌شوند.

مدیر کتابخانه تخصصی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها درباره وضع موجود و آینده کتابخانه گفت: تا سال 90 خرید کتاب‌ در وضع مناسبی قرار داشت اما از سال 91 به بعد خرید کتاب‌ها کم شده و بسیاری از تازه‌های نشر حوزه ارتباطات و رسانه در این مجموعه وجود ندارد. اگر مشکلات مالی برطرف شود و بودجه‌ای برای خرید کتاب اختصاص دهند با وجود کمبود فضای مناسب، 700 عنوان کتاب فارسی و یک‌صد عنوان کتاب لاتین خریداری خواهیم کرد.

وی افزود: این کتابخانه اشتراک  108 عنوان نشریه فارسی را دارد. همه نسخه‌های برخی نشریات علمی ـ پژوهشی مانند «پژوهش و سنجش صدا و سیما»، «مطالعات زنان به خاطر مقالات ارتباطی و رسانه‌ای» و «فرهنگ ارتباطات» به شکل کاملا صحافی شده نگهداری می‌شود. دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها با انتشار فصلنامه علمی ـ ترویجی «رسانه» به‌‌طور مستمر طی 20 سال گذشته آرشیو‌ کاملی از این نشریه را به کتابخانه افزوده است. 

این کتابدار ادامه داد:
 (inter media report) و (journal of communication) ، (city and community) سه نشریه لاتین در حوزه ارتباطات و رسانه‌ به‌شمار می‌آیند که به دلیل پایان قرارداد خرید، برخی  نسخه‌های 2012 آن هنوز موجود نیست. در بخش روزنامه‌ها نیز از سال 75 موضوع‌های ارتباطی به شکل نمایه تهیه شده و تنها اصل صفحات آن مقاله تخصصی نگهداری می‌شود. 

وی همچنین به افتتاح نخستین کتابخانه دیجیتال مطبوعات و ارتباطات اشاره کرد و گفت: خرداد 91 با حضور وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی کتابخانه دیجیتالی در این مجموعه رسما افتتاح شد اما به دلیل نداشتن قرارداد با یک شرکت معتبر برای اسکن کتاب‌ها و دیگر اسناد برای ارایه خدمات دیجیتالی به مراجعان با مشکل مواجهیم. با راه‌اندازی بخش دیجیتالی کتابخانه گام مهمی در حفظ و نگهداری کتاب‌ها و اسناد ارتباطات و مطبوعات برداشته می‌شود.

وی با اشاره به خدمات کتابخانه اظهار کرد: مراجعان و استفاده‌کنندگان این کتابخانه، شامل دانش‌آموختگان رشته‌های مرتبط با رسانه، مطبوعات و ارتباطات، شاغلان این حوزه و دانشجویان روزنامه‌نگاری این مرکزند. البته با پر کردن فرم ثبت‌نام، حق امانت سه جلد کتاب و استفاده از اسناد و کپی آن‌ها، نشریه‌ها و پایان‌نامه‌ها در محل کتابخانه وجود دارد.

الادینی در پایان سخنانش به برخی مشکلات کتابخانه اشاره کرد و گفت: مشکل اصلی کتابخانه تهویه هواست که نه تنها برای کتاب‌ها زیانبار است بلکه به دلیل وجود رطوبت موجود، آرشیو روزنامه‌ها صدمه می‌بیند. قصد ما اضافه کردن کتاب‌ها و اسناد نیست، بلکه می‌خواهیم از کتاب‌هایی که در کتابخانه موجود است، نگهداری کنیم.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها