به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نخستین «کنگره ملی صائب تبریزی و شعر اخلاقی» امروز، سه شنبه، هفتم خرداد ماه، با حضور ادیبان، صائب‌پژوهان و همچنین حجت‌الاسلام محمد محمدی گلپایگانی، رییس دفتر مقام معظم رهبری و سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف ایجاد انگیزه در شاعران جوان برای خلق اشعار اخلاقی، از ساعت 16 و 15 دقیقه در تالار وحدت آغاز شد.

در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین محمد زمانی، شاعر و دبیر جشنواره، از تاثیر شعر بر مبارزه با استعمار سخن گفت و اظهار کرد: هیاهوی جهان غرب به سمتی است که بنیان‌های خانواده‌ها سست و مضامین اخلاقی کمرنگ شده است و هنر می‌تواند گسترش دهنده اخلاق در جامعه باشد. نقش والای صائب در احیای اخلاق اسلامی بسیار پر رنگ است و می‌توان صائب تبریزی و اخلاق را همراستا با هم قرار داد.

زمانی بهره‌گیری از اجزای طبیعت در شعر صائب تبریزی را یکی از خصیصه‌های این شاعر دانست و افزود: وی برخلاف برخی شاعران که از نمادهای عرفانی استفاده می‌کنند، به کمک اجزای طبیعت شعری مردمی خلق می‌کند و به همین دلیل زبان و شعر او را مردم درک می‌کنند.
 
به اعتقاد زمانی، صائب تبریزی در ایران آن‌چنان که شایسته است شناخته نشده و نامگذاری روزی به نام وی در تقویم می‌تواند به احیای شعر او کمک زیادی کند.
 
دکتر محمدرضا سنگری دیگر سخنران این مراسم بود که به ورود شعر صائب تبریزی به میان مردم اشاره کرد و توضیح داد: در میان 183 بیت شعری که در ادبیات جاده‌ای و در مسیر تهران به خوزستان ثبت کردم، 53 بیت از صائب تبریزی وجود داشت و این نشان‌دهنده تاثیرگذاری شعر او در میان مردم است. البته برخی از این اشعار تغییراتی هم داشتند و می‌توان آن‌ها را به دلیل ذوق و قریحه شعری مردم ایران دانست که حتی می‌توان در برخی مواقع گفت با ایجاد این تغییرات، شعر او را ماندگارتر و مردمی‌تر کرده بودند.
 
سنگری با اشاره به این‌که محمد قهرمان بیش از دو دهه برای شناساندن صائب تبریزی تلاش کرد افزود: صائب را بسیار شبیه حافظ می‌دانم. هر دو شاعر غم، شادی، طبیعت و حالات متضاد انسانی را در شعر خود متبلور کردند و این‌گونه است که در شعر صائب می‌توانیم به جست‌وجوی خود بپردازیم.

سیدمحمدرضا طاهری، از دوستان نزدیک مرحوم محمد قهرمان صائب‌پژوه برجسته، در این مراسم گفت: درباره استاد قهرمان گفتن دهانی به پهنای این فلک می‌باید تا بتوان زاویه‌ای کوچک از زحماتش را در ادب پارسی بیان کنیم. شاید این سخن را برخی مبالغه بدانند اما اهالی فن می‌دانند فعالیت‌هایی که او انجام داده چه جان‌فرساست.
 
حجت‌الاسلام محمدی گلپایگانی نیز در این مراسم از زحمات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزاری این کنگره و تجلیل از بزرگان ادب و فرهنگ قدردانی کرد و افزود: در پیام رهبر معظم انقلاب بارها از زنده‌یاد محمد قهرمان تجلیل شایانی به عمل آمده بود هرچند وی با روحیه شهرت‌ ستیزی که داشت اجازه نمی‌داد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای او بزرگداشت برگزار کند. به همین دلیل نام او برای بسیاری ناشناخته ماند گرچه نخبگان شعر ایشان را خوب می‌شناختند.
 
رییس دفتر مقام معظم رهبری به نقش شعر در زندگی انسان‌ها اشاره کرد و گفت: شعر در ذوق جوامع انسانی نقش اساسی دارد. قبل از اسلام شعرای عرب شعرهایی را می‌سرودند و بهترین‌ آن‌ها را به خانه کعبه آویزان می‌کردند.
 
گلپایگانی همچنین به خباثت دولت انگلیس در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: زبان شبه قاره هند فارسی بود و استعمار پیر با تصرف آن منطقه، به زبان فارسی خیانت بزرگی کرد.
 
در این مراسم متن پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت محمد قهرمان قرائت شد و در ادامه نماهنگی برای معرفی زنده‌یاد محمد قهرمان، صائب‌پژوه برجسته پخش شد.
 
مجموعه مقالات کنگره تحت عنوان کتاب شناختنامه صائب تبریزی (شامل مقالاتی درباره این شاعر)، گزیده شعر صائب تبریزی و شاعران سبک هندی و دیدار رهبر معظم انقلاب با شاعران بیداری اسلامی سه کتابی است که در این مراسم رونمایی شدند. همچنین رونمایی از تمبر یادبود صائب تبریزی، تجلیل از برگزیدگان صاحب مقالات برتر کنگره ، تجلیل از پیشکسوتان شاعران شعر اخلاقی، تجلیل از جایگاه علمی ادبی استاد زنده‌یاد محمد قهرمان از دیگر برنامه‌های نخستین کنگره بزرگداشت صائب تبریزی بود.
 
در کنار برپایی این کنگره، نمایشگاهی نیز از نسخ خطی و چاپی دیوان صائب تبریزی برپا می‌شود. همچنین برپایی غرفه خوشنویسی آثار و اشعار صائب، برپایی غرفه خیابان هنر، برپایی غرفه‌ای از دیدگاه‌های رهبر معظم انقلاب پیرامون صائب، پخش کلیپ، سخنرانی، نشست‌های تخصصی با حضور شاعران داخلی و هندی و پخش کلیپ مستند و برگزاری میزگرد از دیگر برنامه های کنگره ملی صائب تبریزی و شعر اخلاقی است.
 
در بخش پایانی این مراسم از برگزیدگان مقالات نخستین کنگره صائب تبریزی و شعر اخلاقی تجلیل شد که عبارتند از فاطمه تسلیم جهرمی برای نگارش مقاله «بررسی مضامین و شگردهای شعر طنز تعلیمی و اخلاقی در دیوان صائب تبریزی»، دکتر نرگس اسکویی برای نگارش مقاله «الگوی زندگی بر مدار قناعت در شعر صائب تبریزی »، دکتر حسین حاجی علیوند برای نگارش «کاوش مضامین و مظاهر معرفت‌شناسی و اخلاقی در اشعار صائب تبریزی»، مهدی سلحشور برای نگارش مقاله «کارکردهای قناعت در دیوان صائب». این مقالات از میان 104 مقاله رسیده به کنگره انتخاب شده بودند. 

همچنین در این مراسم سه شاعر فعال در عرصه شعر اخلاقی در کنگره صائب تبریزی، حمید سبزواری، مشفق کاشانی و غلامرضا سازگار متخلص به میثم با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تقدیر شدند. اختر مهدی، صائب پژوه هندی نیز یکی دیگر از تقدیرشدگان این مراسم بود.