چهارشنبه ۱۷ بهمن ۱۳۸۶ - ۱۴:۰۰
اسطوره، باورهاي مقدس در انديشه انسان‌هاست

افسانه و اسطوره تفاوت‌های معنایی دارند و نمی‌توان این دو را جايگزين يكديگر كرد، اسطوره باورهای مقدسي در انديشه افراد است و در آن مولفه‌ای به نام قداست وجود دارد.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، دكتر كتايون مزداپور، عضو هيأت علمی پژوهشکده زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم‌انساني و مطالعات فرهنگي كه در نشست نقد و بررسي دانشنامه اساطير جهان سخن مي‌گفت با بيان اين مطلب افزود: یکی از ویژگی‌های دانشنامه اساطیر جهان اين است كه تمام اساطير جهان در يك جا گرد آمده‌اند. در این کتاب ادیان، باورها، عقاید و اسطوره مردم مختلف جهان از جمله يونان، هند، روم، بابل و سومر گرد آمده‌اند و این رويدادي است که من تنها در این کتاب دیده‌ام.

وي افزود: در ايران علاقه‌مندي به اسطوره قابل توجه است و امروزه انگيزه گرايش به اساطير و اسطوره در افراد مشاهده مي‌شود.

اين اسطوره پژوه خاطرنشان كرد: در ایران و در روزگاران بسيار كهن كه ما اطلاعي از آن در دست نداريم نوعی اسطوره‌زدایی بسیار عمیق مطرح و خدايان گوناگوني مانند خداي خوبي‌ها و خداي بدي‌ها به تصوير كشيده شد. بعد از گذران آن دوران، ما دیگر خدای بد نداریم و به جای آن اهریمن یا شیطان عنوان شده است.

وي افزود: در كتاب دانشنامه آمده كه يك كرم و يا پروانه چطور مي‌تواند در ميان قومي مقدس شناخته شود و مقايسه اين افكار و عقايد در زمان‌هاي مختلف نكته قابل توجهي است كه بايد در اين زمينه انديشيد.

مزداپور يادآور شد: آئین‌ها نقش اساطیر را در ایران كهن و ايران جدید ایفا می‌کنند و هر دين بيگانه‌اي در نظر ما اسطوره محسوب مي‌شود.

مزداپور با اشاره به کلمه افسانه و اسطوره گفت: امروزه خیلی از آداب و رسوم در مرز بین مقدس و نامقدس وجود دارد؛ اما تمایز افسانه و اسطوره به همین مرز مقدس و نامقدس بستگي دارد.

وي به امشاسپندان و ايزدان در دين زرتشتي اشاره كرد و گفت: امشاسپندان و ايزدان را نمي‌توانيم جزو اسطوره‌هاي جهان بدانيم و با ظهور زرتشت يك‌نوع اسطوره‌زدايي عميق مطرح شد. ايزدان ايراني مانند خدايان هندي نيستند و اغلب ايزدان ايراني ريشه‌هايي دارند كه در اوستا آمده است.

عضو هيأت علمی پژوهشکده زبان‌شناسی خاطرنشان كرد: امشاسپندان بازشناساننده‌های وجود اهورامزد و به معنای جاودانان پاک، مقدسان بی‌مرگ یا نامیرایان فزونی بخش است که از دو جز "امشا" به معنی جاودانی و بی‌مرگي و "سپنته" به معنی پاک، مقدس و فزونی بخش تشکیل شده ‌است. امشاسپندان شش فروزه اهورامزداست که هر کدام دارای مفهومی هستند که بخشی از عظمت خداوند یکتا را به انسان‌ها می‌شناساند و با شناخت و پیروی از این مفاهیم و ایزدان می‌توان اهورامزدا را درک کرد.

وي افزود: اين شش امشاسپندان با نام‌هاي وهمن یا وهومنا (بهمن) به معنی نیک اندیشی و پندار نیک، اشا وهیشتا (اردیبهشت) به معنی بهترین راستی و نظم و ترتيب جسماني، خشتراوییرا (شهریور) به معني شهریار گزیده و نيروي خدايي، سپنتا آرمیتي (سپندارمذ) به معنی مهر، فروتنی و بردباری مقدس، هائورواتا (خرداد) به معنی رسایی و کمال و امرتات (امرداد) به معنی بی‌مرگی و جاودانگی در اوستا آمده است.

مزداپور به آيين‌ها و اساطيري كه در ايران كهن و در ميان جامعه زرتشتي بوده اشاره كرد و گفت: زرتشتيان 23 جشن در سال دارند كه اين جشن‌ها در فرهنگ زرتشتيان به معناي ستايش و نيايش اهورامزداست و اين نيايش كردن به صورت جشن‌‌هاي ماهانه به مراسم ستايش و پرستش خداوند اختصاص دارد.

وي افزود: 12 بار در سال و با برابر شدن نام روز و ماه، جشن‌هاي ماهانه انجام مي‌شود كه با نام‌هاي جشن مهرگان، فروردينگان، جشن خردادگان، امردادگان، تيرگان و... ناميده مي‌شود.

اين اسطوره‌پژوه اضافه كرد: همچنين گاهان‌بار كه 6 بار در سال انجام مي‌شود به معناي گاه، زمان، به ثمر رسيدن و بارآوردن محصولات كشاورزي و برپايي جشن‌هاي موسمي زرتشتيان است كه با داد و دهش و خواندن اوستا همراه است.

وي در پايان سخنانش گفت: اسطوره باورهاي مقدس ديگران است كه در آن مولفه، معناي بسياري دارد كه مقدس است و قداست خاصي دارد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط