خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم - هادی قبادی: هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ. اوست که در میان مردم بی ﺳﻮﺍﺩ، ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻱ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺖ ﺗﺎ ﺁﻳﺎﺕ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ [ ﺍﺯ ﺁﻟﻮﺩگیﻫﺎی ﻓﻜﺮی ﻭ ﺭﻭحی ] ﭘﺎﻛﺸﺎﻥ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ ﺑﻴﺎﻣﻮﺯﺩ، ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﮔﻤﺮﺍهی ﺁﺷﻜﺎﺭی ﺑﻮﺩﻧﺪ. (سوره جمعه آیه ٢)
در قرآن کریم در بیان علل بعثت انبیاء و پیامبران الهی، تعابیر گوناگونی ذکر شده است. از جمله بیان کلی آیه ۳۶ سوره نحل مبنی بر اینکه خداوند در هر امتی پیامبری را مبعوث کرد تا خدا را بندگی کنند و از طاغوتیان و مظاهر ظلم و فساد اجتناب نمایند : وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ .
اما در آیه ۲۵ سوره حدید بسیار گسترده تر به علت بعثت و ثمرات آن پرداخته است :لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ الْمِيزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيز. همانا ما پيامبرانمان را با معجزات و دلايل آشكار فرستاديم و همراه آنان كتاب (آسمانى) و وسيله سنجش فرو فرستاديم تا مردم به دادگرى برخيزند و آهن را كه در آن نيرويى شديد است و منافعى براى مردم دارد فرو آورديم (تا از آن بهره گيرند) و تا خداوند معلوم دارد چه كسى او و پيامبرانش را به ناديده و در نهان يارى مى‌كند. همانا خداوند، قوى و شكست‌ناپذير است.
در تفاسیر قرآن به نکات و پیام‌های متعددی که در این آیه وجود دارد اشاره شده است اما به نظر می‌رسد در تفسیر نور حجت الاسلام والمسلمین آقای قرائتی با ظرافت به نکات و پیام‌هایی پرداخته شده که همه کس فهم و متناسب با نیاز امروز ما برای درس گرفتن از قرآن و فهم بیشتر مبعث و دریافت پیام‌های آن است که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
۱- در مديريّت به هر كس مسئوليّت مى‌دهيم بايد ابزار كار او را در اختيارش قرار دهيم. «أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ ... الْكِتابَ وَ الْمِيزانَ»
۲- در مديريّت صحيح، راهنمايى از مدير، و عمل از مردم است. «أَرْسَلْنا ... الْكِتابَ وَ الْمِيزانَ ... لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»
۳- عدالت واقعى در سايه قانون و رهبر الهى است. نرُسُلَنا ... الْكِتابَ ... لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»
۴- فلسفه نبوّت، ايجاد عدالت است. نأَرْسَلْنا رُسُلَنا ... لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»
۵- بعد از اتمام حجّت از طرف خداوند، مسئوليّت با مردم است كه براى عمل و اجرا بپاخيزند. نأَرْسَلْنا ... أَنْزَلْنا ... لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»
۶- عدالت در تمام ابعاد مطلوب است. «بِالْقِسْطِ» مطلق آمده كه شامل همه چيز مى‌شود. «ِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ
۷- تمام انبيا، يك هدف دارند. «أَرْسَلْنا رُسُلَنا ... لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»
۸- مردم بايد حكومت و تشكيلات داشته باشند تا بتوانند براى قسط بپاخيزند و جلو طغيانگران را بگيرند. «ِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»
۹- اول كار فرهنگى و تربيتى، بعد اعمال قدرت و تنبيه. «أَنْزَلْنا ... الْكِتابَ وَ الْمِيزانَ ... وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ»
۱۰- جامعه به سه قوه نياز دارد: مقنّنه، «الْكِتابَ»، قضائيّه «الْمِيزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» و مجريّه. «أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ»
۱۱- با موانع گسترش عدالت، بايد برخورد شديد كرد. «لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ»
۱۲- پذيرش دعوت انبيا در حقيقت نصرت خداست. «وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ»
۱۳- حمايت از دين و اولياى خدا، زمانى ارزش دارد كه از باطن دل و طيب نفس باشد. «مَنْ يَنْصُرُهُ وَ رُسُلَهُ بِالْغَيْبِ»
۱۴- گمان نكنيم خداوند به نصرت ما محتاج است. «لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ ... إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ»
در قرآن کریم بیش از ۶۰ بار واژه بعث و بعثت بکار رفته است و آیات متعددی هم به صورت خاص به بعثت پیامبر خدا حضرت محمد صلوات الله علیه که خاتم و افضل همه انبیاست اختصاص دارد.
با نگاهی اجمالی به همین چند آیه‌ای که اشاره شد به خوبی در می‌یابیم که مبعث پیامبر اعظم چه حادثه عظیم و شگفت انگیزی است که معجزه بزرگ آن هم یک کتاب است که ویژگی این کتاب هم جاودانگی و ماندگاری آن تا پایان تاریخ بشر است.
کتابی که هم بردارنده تمامی نیازهای بشر است و هم چراغ هدایت او در مسیر پرفراز و نشیب حرکت به سوی کمال. کتابی که هم بیان کننده تاریخ بشر از آدم تا خاتم است و هم دربردارنده دستور العمل های مورد نیاز بشر برای رسیدن به حیات طیبه و زندگی شرافتمندانه.
کتابی که هم روابط بین انسان و خدا را در قالب عبادات بیان کرده است و هم ضرورت تنظیم روابط انسانی با تبیین مسائل حقوقی و اخلاقیات که امروزه گمگشته بشریت در جوامع مختلف است. همان که پیام آور رسالت الهی خود فرمود «انّی بُعِثتُ لِاُتَمِمَ مکارم الاخلاق»
آری بشر امروز بیش از هر زمان دیگری به دریافت پیام‌های مبعث نیازمند است. قانون‌مداری و اخلاق‌گرایی دو پیام ویژه مبعث است که اگر مورد توجه جدی تمامی آحاد جامعه قرار گیرد بسیاری از ناهنجاری‌ها از فضای جامعه رخت بر می بندد.
بدیهی است که مسئولیت دریافت و تحقق پیام‌های بعثت بیش از همه متوجه امت اسلامی است که امید است شاگردان خوبی در مکتب نبوی باشیم.
یکشنبه ۳ فروردین ۱۳۹۹ - ۱۳:۰۳
حجت‌الاسلام والمسلمین هادی قبادی مسئول دفتر نمایندگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در استان قم به مناسبت سالروز مبعث حضرت محمد(ص)، در یادداشتی با اشاره به پیام‌های بعثت نبوی، قانون‌مداری و اخلاق‌گرایی دو پیام ویژه مبعث معرفی کرد.
نظر شما