بررسي حادثه 11 سپتامبر و تاثيرات آن بر كشورهاي عرب و ايران در كتابي با عنوان «مناسات جمهوري اسلامي ايران، عربستان سعودي و عراق پس از 11 سپتامبر» به قلم حميد هاديان روانه بازار كتاب شده است.\
در بخشي از مقدمه اين نوشتار آمده است: «وجود ذخائر عظيم نفت و گاز و موقعيت ژئوپليتيك و ژئواستراستراتژيك خليج فارس، موجب شده است كه اين منطقه همواره مورد توجه قدرتهاي منطقهاي و فرامنطقهاي قرار گيرد. بيش از 50 درصد از انرژي جهان در اين منطقه ميباشد و حدود 40 درصد از صادرات نفت جهان، از تنگه هرمز ميگذرد و سالانه حدود 13 هزار شناور از طريق تنگه هرمز به خليج فارس وارد ميشود. به همين جهت ميتوان ادعا كرد كه خليج فارس يكي از مهمترين آبراههاي بينالمللي جهان محسوب ميشود.
تحولات سياسي و امنيتي و شرايط جديد در عراق بر اهميت منطقه و توجه قدرتها افزوده است، به ويژه پس از حوادث 11 سپتامبر توجه بيشتري به شبه جزيره عربستان به عنوان منشا رشد اسلام افراطي در منطقه خليج فارس شده است. ضمن آن كه نبايد از سياست مداخله جويانه قدرتهاي ديگر به خصوص ايالات متحده نيز غافل بود.»
اين نوشتار در پنج فصل با عنوانهاي «كليات تحقيق»، «تاثير عراق بر سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي»، «چشماندازه روابط سياسي جمهوري اسلامي ايران و عربستان سعودي: از تعامل تا همكاري و حتي مشاركت رهبري سياسي»، «ثبات و امنيت منطقه خليج فارس پس از 11 سپتامبر» و «نتيجهگيري» تهيه و تنظيم شده است.
همانگونه كه نويسنده اين اثر معتقد است: «ايالات متحده به نقش عربستان در گروه 20 به نمايندگي از منطقه خاورميانه، تلاشهاي جهاني ملك عبدالله در جهت گفتوگوي اديان براي صلح، رهبري بلوك سني در منطقه كاملا واقف است. نظم مطلوب منطقهاي در خليج فارس را صرفا نبايد در چارچوب حسن روابط ايران و عربستان و عراق ارزيابي نمود، بلكه نقش قدرتهاي فرامنطقهاي را نيز بايد در نظر گرفت. عربستان از پيوندهاي شيعي عراق جديد با ايران ناخرسند است و برنامه هستهاي ايران بر روابط ايران با كشورهاي غربي به ويژه ايالات متحده سايه افكنده است.»
از ديگر موضوعات اين نوشتار ميتوان به ساماندهي پيشنهادي پژوهش، اهميت خليج فارس، جايگاه پادشاه سعودي، سياست دو ستوني عليه عراق 1979ـ 1970، نقش جديد منطقهاي عربستان سعودي در سال 2008، مراحل تعامل در روابط بازيگران، سطح تحليل رهبران و نخبگان سياسي، نفت، امنيت مرزي، ديدگاه آمريكا از ترتيبات امنيتي منطقهاي در خليج فارس، راهكارها و تجارب ديپلماتيك و سوابق اجمالي موفق اعتمادسازي جمهوري اسلامي و شوراي همكاري خليج فارس اشاره كرد.
در بخشي از اثر با عنوان «روسيه» آمده است: «روسيه، ايران و عربستان از حضور هدفمند آمريكا پس از 11 سپتامبر و گستره نفوذ اسرائيل در منطقه نگرانند. ايران با تهديدات جدي آمريكا روبروست و عربستان نيز از سياست جديد خاورميانه، آمريكا و نيز جنگ 2003 عراق به شدت نگران است. همچنين روسيه نيز حضور اهداف آمريكا در cis و نيز خاورميانه را به عنوان تهديدي عليه ثبات و توازن منطقه تلقي ميكند. پرنس بندر بن سلطان، رئيس شوراي امنيت ملي سعودي، در ديدار اخير از مسكو خواستار تلاش بيشتر روسيه در امور هستهاي ايران شد. وي متذكر گرديد كه روسيه ميتواند در شوراي امنيت سازمان ملل متحد مانع از حمله نظامي آمريكا به ايران شود. وي ضمن حمايت از برنامه صلحآميز بودن هستهاي ايران، از وقوع جنگ ديگر مشابه جنگ 2003 عراق در منطقه به شدت ابراز نگراني كرد و پرنس بندر بن سلطان خواستار ديپلماسي فعالتر مسكو در امور حساس خاورميانه شد.»
چاپ نخست كتاب عنوان «مناسات جمهوري اسلامي ايران، عربستان سعودي وعراق پس از 11 سپتامبر» از سوي مركز تحقيقات استراتژيك با همكار ي دفتر توليد علم در شمارگان 1200 نسخه، 240صفحه و بهاي 37000 ريال بر پيشخان كتاب فروشيها قرار گرفته است.
نظر شما