شبکه‌های اجتماعی همه را قصه‌گوی زندگی خود کرده‌است! / دشواری‌های داستان‌نویسی در عصر شبکه‌های اجتماعی جدید

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از لیت‌هاب ـ در دنیای امروز اینترنت از اهمیت زیادی برخوردار است و این‌گونه پذیرفته شده که هر چه مطالب بیشتری به اشتراک بگذاریم بهتر است. شبکه‌های اجتماعی ما را تشویق به روایت اتفاقات زندگی‌مان می‌کنند. شبکه‌های اجتماعی چون اینستاگرام نه تنها از کاربران تقاضا می‌کند عقاید خود را بیان کنند بلکه بخش جدیدی ایجاد کرده‌اند که افراد داستان (story) بنویسند. سؤال اینجاست که با وجود فراگیر بودن چنین اتفاقی دیگر ارزش نویسنده بودن چه خواهد شد؟ و سرنوشت دنیای ادبی چه خواهد بود؟ و اصولا تفاوت این دو شکل مختلف روایت از زندگی چیست است؟

با توجه به تحقیقاتی که انجام شده است دیگر حدس این‌که چه قسمت داستان حقیقت است جذابیتی برای خواننده ندارد زیرا همه ما یک داستان در ذهن خود داریم، اما اگر در سال 2010 «شیلا هیتی» در کتاب «یک انسان چظور باید باشد؟» از اتفاقات سال‌های آینده خبر داشت، کتاب خود را منتشر می‌کرد؟

«ریچل کاسک» در کتاب Outline یک روش جدید برای رشد دوباره اتوبیوگرافی به دیگران پیشنهاد می‌کند. او معتقد است کتاب‌های جدید باید درباره اول شخصی باشد که درباره فردی دیگر می‌نویسد. وی معتقد است راوی، خود قهرمان داستان است اما کل داستان باید از قصه‌های کوچکی تشکیل شود که از زبان دیگران درباره آن فرد روایت می‌شود. راوی باید خود را از دریچه داستان‌هایی ببیند که دیگران درباره او بیان می‌کنند.

حذف عمدی راوی از نظر «کاسک» کاملا عمدی و برای انجام هدفی خاص صورت می‌گیرد. وی در کتاب قبلی خود به نام Aftermath که روایت ازدواج از هم پاشیده اوست مورد انتقاد منتقدان قرار گرفت و پس از آن در سکوت کامل فرو رفت. خود او نیز اعلام کرد که «دوره نوشتن من دیگر به سر رسیده است.»

اما بعضی از نویسندگان اهمیتی به روایت‌های زیاد شبکه‌های اجتماعی نمی‌دهند و معتقدند با وجود علاقه همه مردم دنیا به روایت داستان‌های خود، دوست دارند اَشکالی جدیدی از داستان‌نویسی را کشف کنند.

«کلیر لوئیس بنت»، نویسنده انگلیسی در کتاب جدید خود تحت عنوان «برکه» که در سال 2015 توسط انتشارات کوچکی در «ایرلند» منتشر شد به این موضوع می‌پردازد. کتاب 20 داستان کوتاه مرتبط به هم است که توسط یک فرد روایت می‌شود. نویسنده وارد موضوعی می‌شود که «کاسک» شهامت سخن گفتن درباره آن را نداشت. راوی کتاب «بنت» نیز مانند کاربران شبکه‌های جتماعی همه چیز را درباره اتفاقات زندگی خود بیان می‌کند.

دومین کتاب «مک‌براید»، نویسنده انگلیسی تحت عنوان The Lesser Bohemians روش دیگری را برمی‌گزیند. نویسنده مایل است به افکار و زندگی راوی دسترسی داشته باشد. تا جایی که ممکن است خواننده فکر کند در حال مطالعه یک اقرارنامه است. کتاب داستان یک دانشجوی 18 ساله بازیگری اهل «ایرلند» است که به «لندن» می‌رود و عاشق مردی می‌شود که بسیار از او بزرگ‌تر است.

نوشتن در این زمانه کار دشوارتری است زیرا خوانندگان هر روز با فشار دادن چند دکمه از اتفاقات زندگی افراد دیگر در شهر یا کشوری دیگر باخبر می‌شوند و نویسنده‌های عصر جدید باید خلاقیت بیشتری در شیوه روایت خود به خرج دهند تا تفاوتی بین داستان آنان با فردی عادی در یک شبکه اجتماعی وجود داشته باشد.