علی جعفریه، مدیر انتشارات ثالث در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)، درباره انتقاد‌ها به اقدام برخی کتاب‌فروشی‌ها در اعمال تخفیف مازاد بر تخفیف تابستانه99 بیان کرد: با آغاز چهاردهمین دوره طرح‌های حمایتی به اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران اعمال 10 درصد تخفیف، علاوه‌‌بر تخفیف طرح را پیشنهاد کردم تا به واسطه قیمت مناسب‌تر، انگیزه مضاعفی برای خریداران ایجاد شود. کتاب‌فروشان خیابان کریمخان از این پیشنهاد استقبال کردند و با اطلاع اتحادیه، این میزان تخفیف مازاد، اعمال شد. البته اعمال تخفیف مازاد در شهرستان‌هایی مثل قم هم در نظر گرفته شد. این تصمیم، فروش بیشتر، جذب مشتری بیشتر و نقدینگی بیشتر را به همراه داشت.
 
وی با بیان اینکه متاسفانه برخی کتاب‌فروشی‌ها با پیشنهاد 10 درصد تخفیف بیشتر در تهران همراهی نکردند، افزود: به‌نظر می‌رسد کتاب‌فروشی‌هایی که با این جریان همراه نشدند، فقط آن‌هایی بودند که نخواستند 10 درصد از منافع خود بگذرند؛ در‌حالی‌که بیشتر کتاب‌‌فروشی‌ها درحال‌حاضر با 30 درصد تخفیف از مراکز پخش، کتاب تامین می‌کنند و اگر این همراهی را شاهد بودیم، جنب‌و‌جوش جدیدی با حمایت 20 درصدی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگو ارشاد اسلام در فضای نشر ایجاد می‌شد.
 
شعار ندهیم!
جعفریه، تحلیل نائب‌رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران در میزگرد «بررسی تابستانه کتاب 99؛ چهار‌دهمین طرح فصلی» که چندی پیش روی خط ایبنا رفت (اینجا بخوانید) درباره تاثیر منفی تخفیف 10 درصدی کتاب‌‌فروشان کریمخان بر کتاب‌فروشان کوچک، گفت: اولا کتاب‌‌فروشی کوچک یعنی چه؟ ثانیا با پوزش؛ به‌نظرم خیلی از این مباحث شعاری است. به‌اعتقاد من تفکیک کتاب‌فروشی کوچک و کتاب‌‌فروشی بزرگ در این بحث معنایی ندارد. یادآوری می‌کنم که یارانه طرح‌های حمایتی، حقوق یک‌ماه کتاب‌فروشی به اصطلاح بزرگ و یا حتی کوچک را هم تامین نمی‌کند؛ بنابراین اینکه طرح‌های حمایتی مانع از ورشکستگی کتاب‌فروشی‌ها می‌شود، شعار است.
 
مدیر نشر ثالث با بیان اینکه کتاب‌فروشی براساس نگاه توامان اقتصادی و فرهنگی اداره می‌شود، ادامه داد: کتاب‌فروشی‌ کوچک «زمینه» به‌عنوان یک کتاب‌‌فروشی محلی تا زمانی که فعالیت می‌کرد، مشتری داشت یا نخستین کتاب‌‌فروشی نشر چشمه با حدود 40 متر مربع مساحت؛ زیر پل کریمخان سال‌های سال یکی از بهترین کتاب‌فروشی تهران بوده است. کتاب‌فروشی‌های کوچک و محلی دیگری مثل «پنجره» و یا «بیدگل» هم موفق هستند و گردش اقتصادی دارند.
 
هزینه کتاب‌فروشی‌های بزرگ بیشتر است
جعفریه تفاوت اصلی بین کتاب‌فروشی‌های کوچک و بزرگ را در هزینه آن‌ها دانست و افزود: هرچه نیروی انسانی بیشتر و یا فضای کتاب‌فروشی بزرگتر باشد، به‌تبع هزینه‌هایش بیشتر است و با کتاب‌‌فروشی کوچکی مثل لارستان که با یک پرسنل از اواسط روز فعالیت خود را شروع می‌کند و بود و نبود طرح چندان برایش مهم نیست، متفاوت است. گردش اقتصادی نشری مانند ثالث از راه کتاب‌‌فروشی و نشر است و باید به روش‌هایی برای تامین هزینه‌هایش فکر کند تا ورشکست نشود.
 
وی با انتقاد از دیدگاه انتقادی مطرح شده در میزگرد ایبنا درباره اعمال تخفیف 10 درصدی برخی کتاب‌‌فروشی‌ها در طرح تابستانه99 گفت: آیا کتاب‌‌فروشی‌های خیابان کریمخان با 10 درصد افزایش میزان تخفیف، کار اشتباهی انجام دادند؟ این اقدام موجب شد کتاب بیشتری به دست مشتری برسد،؛حتی دیروقت با انواع ابزار‌های از‌جمله پست و یا آژانس، کتاب به دست مردم رساندیم؛ بنابراین شعار‌هایی که در میزگرد از طرف برخی دوستان مطرح شد، مصداق شعار‌ برخی گروه‌های سیاسی در سال 1357 است.
 
جعفریه، ثالث را یکی از فعال‌ترین ناشران و کتاب‌فروشان کشور می‌داند و معتقد است اگر قرار باشد با اعمال 10 درصد تخفیف بیشتر، ضرری متوجه کسی شود، ثالث به‌دلیل حجم و گسترده فعالیتش در بازار نشر باید بیشترین ضربه را ببیند. وی ایده‌‌پردازی و خلاقیت را مولفه‌های اساسی در دیده شدن کتاب‌فروشی‌‌ می‌داند و معتقد است: وقتی کتاب‌فروشی از 20 سال پیش رنگ مغازه را تغییر نداده و یا 15 سال است به دکور دست نزده، چه انتظاری برای جذب مشتری دارد؟ در این وضعیت چطور بحث کتاب‌فروشی کوچک و بزرگ را مطرح می‌کنیم؟
 
وی انگیزه و علاقه شخصی را مهم‌‌تر از یارانه در تقویت فعالیت کتاب‌فروشی‌ها و یا هر صنف دیگر، دانست و افزود: من هم می‌توانم به اندازه سه روز درباره ایرادات مختلف طرح و عملکرد‌ها صحبت کنم اما می‌پرسم ایراد گرفتن چه دردی را درمان می‌کند؟ علاوه‌براین ناشری که در سال، 5 عنوان کتاب منتشر می‌کند درد ناشری که 500 عنوان کتاب منتشر می‌کند را می‌فهمد؟ من در شرایط بحرانی کشور، باید به فکر پرنسل، مولف و گردش مالی باشم.
  
حفظ بقا، نخستین هدف ثالث است
مدیر نشر ثالث با بیان اینکه مجموعه نشرثالث، همواره سیاست‌هایش به‌گونه‌ای بوده که به سایر همکاران آسیبی وارد نکند، گفت: ارتباط بین کتاب‌فروش به‌عنوان آخرین حلقه نشر با تولید‌کننده، دو‌جانبه است. نخستین هدف نشر ثالث با وجود دشواری‌‌های جریان قبل و بعد از تولید از‌جمله چک‌های طولانی‌مدت کتاب‌فروش‌ها، انواع آسیب‌های نشر مثل قاچاق و رقابت‌های ناسالم، حفظ‌بقاء نشر است. تا وقتی نشر سرپا باشد کتاب‌فروشی می‌تواند سرپا بماند؛ به‌عبارت دیگر ارتباط بین ناشر و کتاب‌فروش دو‌جانبه است.

جعفریه درباره تاثیر برگزاری طرح‌ تابستانه کتاب99 گفت: طرح‌های حمایتی از ابتدای شکل‌گیری در سال 1394 تحرکی در کتاب‌فروشی‌ها ایجاد کرده‌است. یارانه طرح‌‌های حمایتی با هدف حمایت از مخاطب کتاب پرداخت می‌شود و کتاب‌‌فروشی‌ها هم از این فرصت برای افزایش مشتری استفاده می‌کنند. دشواری خرید به‌دلیل شیوع کرونا و افزایش قیمت کتاب در چند ماه گذشته همچنین خالی بودن کتابخانه‌های عمومی از منابع روز موجب شده تا مردم از طرح‌های حمایتی استقبال کنند. حمایت مردمی از طرح‌های حمایتی در هر دوره به‌ویژه در شهرستان‌ها نیز رو‌‌به‌‌ افزایش بوده است.