شنبه ۲۱ شهریور ۱۳۹۴ - ۱۰:۱۷
نمی‌خواهیم چرخ را دوباره اختراع کنیم!/ بررسی دوره‌ 40 ساله فعالیت‌های کتابخانه مجلس در فاز مطالعاتی

محمدرضا مجیدی در اتاق گفتگوی ایبنا، اظهار کرد: ما در فاز مطالعاتی، دوره‌ای 40 ساله در کتابخانه مجلس (از سال 54 تا 94) را مورد بررسی قرار داده‌ایم و با مشورت روسای پیشین، افق‌های گسترده‌‌تری را در این حوزه ترسیم خواهیم کرد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) محمدرضا مجیدی، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی که دوشنبه (16 شهریورماه) طی دیدار با مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل موسسه خانه کتاب، از خبرگزاری کتاب ایران دیدن کرد، با حضور در اتاق گفت‌وگوی ایبنا، به سؤالات خبرنگاران این خبرگزاری پاسخ داد.

بخش اول این گفت‌وگو (اینجا) پیش‌تر روی خروجی این خبرگزاری قرار گرفت و بخش پایانی آن نیز به شرح زیر ارائه می‌شود.
 
امروز دو ماه و ده روز از زمان حضور شما در سمت ریاست کتابخانه، موزه و مرکز اسناد کتابخانه مجلس می‌گذرد. فعالیت‌ها و دستاوردهای روسای پیشین را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در مدتی که بنده در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس در خدمت دوستان بوده‌ام، بیشتر به مطالعاتی درباره فعالیت‌های این مجموعه معطوف بوده‌ایم و هرچه جلوتر می‌رویم، بیشتر به میراث بزرگ این کتابخانه پی می‌بریم. این مجموعه هویت تاریخی عظیمی دارد که ما باید آن را پاس بداریم و فرایند تکاملی کتابخانه و مجموعه‌های پیرامونی آن را تقویت کنیم.

 قطعاً همه این کارهای بزرگ در یک بازه زمانی مشخص اتفاق نیفتاده‌اند. دوره بیست ساله مرحوم استاد حائری که همواره نامشان را گرامی می‌دارم بخشی از هویت تاریخی این کتابخانه است و همین‌طور پنج مدیر دیگری که پس از ایشان آمدند؛ از دکتر فدایی تا آقای ابهری، آقای جلالی، آقای جعفریان و دکتر رجبی که همه این دوستان طول مدیریت متفاوتی در این مجموعه داشتند و زحمات زیادی برای این مجموعه کشیدند که برخی از آنها بیشتر به کتابخانه، بخشی به موزه و بخشی هم به اسناد معطوف بوده است.

ما در دوره جدید میراث‌دار همه این زحمات هستیم و معتقدیم که کارهای خوب و پسندیده دوستان باید تقویت شود و طبیعتاً بخش‌هایی نیز نیاز به آسیب شناسی دارد؛ نگاه ما به این بخش‌ها یک نگاه اصلاحی و تکمیلی است، چراکه قصد نداریم از ابتدا چرخ را اختراع کنیم.

بنابراین همه این موضوعات ایجاب می‌کرد که مطالعه دقیق‌تری از شرایط داشته باشیم. اگرچه برخی دوستان از روند تدریجی کار انتقاد می‌کنند، اما معتقدم باید زیر پایمان را محکم‌تر کنیم تا بتوانیم گام‌های استواری برداریم.
 
مهم‌ترین برنامه‌های در دستور کار شما در سال جاری چیست و آیا این روند تدریجی در اجرای این برنامه‌ها خلل و تأخیر ایجاد نمی‌کند؟
خیر. برنامه‌های متداول کتابخانه در جریان هستند و علاوه بر آن در سال آینده که مصادف با صد و دهمین سال تأسیس نهاد قانونگذاری در ایران است، سلسله برنامه‌هایی را برگزار خواهیم کرد که از مهر و آبان امسال شروع می‌شود و تا سال آینده ادامه خواهد یافت. اگر امکانات و مقدورات اجازه دهد نمایشگاه‌هایی را از سابقه قانون‌گذاری در کشور  برپا خواهیم کرد و به این ترتیب در رسانه‌ها حضور فعال‌تری خواهیم داشت.

همچنین قصد داریم در حوزه حافظه جهانی، افرادی مانند استاد حائری را بیشتر معرفی کنیم. ما حدود هفت اثر را با همت وی و بزرگانی که تربیت کرده‌است در فهرست حافظه جهانی ثبت کرده‌ایم؛ بنابراین معرفی چنین شخصیت‌هایی در دستور کار ما قرار دارد. در حال حاضر ستاد نکوداشت استاد حائری تشکیل شده و جلساتی هم با این ستاد داشته‌ایم و امیدواریم تا با کمک استادان، صاحب نظران و مراکز مرتبط برنامه‌ای مناسب شأن ایشان برگزار کنیم.

همچنین در کنار این برنامه‌های کوتاه مدت و میان مدت، برخی برنامه‌های ساختاری را نیز در دست داریم؛ مانند فاز مطالعاتی ما که دوره‌ای 40 ساله در کتابخانه مجلس (از سال 54 تا 94) را مورد بررسی قرار می‌دهد. حاصل این مطالعات در کنار مشورت با روسای پیشین ما را به جمع‌بندی‌هایی خواهد رساند که با پیشنهادهایی کارشناسانه می‌توانیم افق‌های گسترده‌تری را در این حوزه ترسیم کنیم.

به عبارت دیگر قصد داریم تا با حفظ هویت تاریخی کتابخانه پارلمان، این مجموعه فرهنگی را هم در خدمت پارلمان و هم در خدمت سایر مراکز علمی و پژوهشی و پژوهشگران کشور قرار دهیم.
 
با توجه به تنش‌های موجود در دوره‌های مدیریتی اخیر کتابخانه مجلس که مشکلاتی را برای روسای پیشین به دنبال داشت، چه برنامه‌ای برای مدیریت این موضوع دارید؟
مشکلات مختلفی از گذشته در حوزه برنامه‌ریزی‌ها، مسائل مالی و نیروی انسانی بوده که این موضوعات نیز با یک مدیریت تدریجی در حال برطرف شدن است. ظرفیت‌های خوب و نیروهای بسیار شایسته‌ای در کتابخانه مجلس حضور دارند که بسیاری از آنها به دهه دوم خدمت خود در کتابخانه مجلس رسیده‌اند.

ما در بسیاری از مراکز تخصصی کشور شاهد بودیم که با پایان دوران خدمت افراد مجرب و خارج شدن آنها از یک مجموعه، خلاء بزرگی در حوزه نیروی انسانی متخصص به وجود آمده است. بنابراین یکی از برنامه‌های ما استفاده از نیروهای جوان در کنار این نیروهای باسابقه است تا در آینده با خلاء افراد خبره و کارآزموده در این مجموعه روبه رو نشویم؛ به خصوص در بخش‌هایی چون نسخه‌شناسی و مرمت باید از وجود استادان خبره و نیروهای جوان در کنار یکدیگر بهره ببریم.
 
طبیعتاً با روی کار آمدن مدیران جدید، نیروهایی جدید برای اجرای برنامه‌های جدید وارد آن مجموعه خواهند شد؛ رویکرد شما در برنامه‌های جدید و به‌کارگیری نیروهای متخصص در این مجموعه چیست؟
با توجه به سابقه تدریس در حوزه بین‌الملل و فعالیت به عنوان سفیر در هشت کشور دنیا و همچنین استفاده از افرادی چون جناب آقای دکتر غریبی، به عنوان مدیر اجرایی به کتابخانه مجلس، که تا دو ماه پیش سفیر ایران در پرتغال بودند، قصد داریم تا ظرفیت‌های این کتابخانه را در دو سطح فرو ملی و فرا ملی بشناسانیم.

البته ما باید در حوزه تقنین، حقوق و نظارت که از وظایف، مأموریت‌ها و کارکردهای کتابخانه مجلس است، توجهی ویژه داشته باشیم. از این نظر بحث راه‌اندازی کتابخانه تخصصی تقنین، حقوق و نظارت را در دستور کار داریم و با بخش‌های مختلفی چون معاونت حقوقی ریاست جمهوری، دوستانی از شورای نگهبان، دانشگاه‌ها و مجموعه‌های مختلف در حال رایزنی هستیم تا یک مرکز بین دانشگاهی و بین کتابخانه‌ای شکل بدهیم.
 
کتابخانه مجلس در سال‌های اخیر با حضور در مجمع جهانی ایفلا، ظرفیت‌های خود را بیش از پیش در عرصه بین‌المللی معرفی کرد و به این دلیل از سوی برخی کشورهای عضو، پیشنهاد ریاست ایفلا به رئیس سابق این کتابخانه داده شد. با توجه به نگاه فرا ملی شما در مدیریت کتابخانه مجلس، آیا برنامه‌ای برای ریاست ایفلا دارید؟
با توجه به سابقه تحصیلی و تدریس و همچنین نمایندگی در یونسکو، که حضور مداوم بنده را در عرصه بین‌الملل ایجاب می‌کرد، باید بگویم ظرفیت‌های بسیار بکری در حوزه روابط بین‌الملل وجود دارد که ما از آن استفاده نکردیم. ما در کتابخانه مجلس می‌توانیم فعالیت‌های فرهنگی بسیاری را در حوزه بین‌الملل نمایندگی کنیم و ظرفیت‌های خودمان را بیش از پیش معرفی کنیم.

البته باید این نکته را یادآور شوم که ما در این زمینه عرشی فکر نمی‌کنیم و روی فرش هستیم؛ ضمن اینکه افق‌های بلندتری را ترسیم می‌کنیم، باید مقدورات کشور را هم در نظر بگیریم. شرایط بودجه‌ای و امکانات کشور موضوعی است که همه دستگاه‌ها باید آن را در نظر بگیرند و ما هم سعی می‌کنیم با حداقل امکانات نهایت بهره‌وری را داشته باشیم.
 
در اجلاس اخیر ایفلا نیز که با حضور آرژانتین، اسپانیا، ترکیه، پاکستان و چند کشور دیگر برگزار شد، بنده یک سخنرانی هشت دقیقه داشتم که استقبال بسیاری از شرکت کنندگان را در پی داشت.

من در همان مجمع پیشنهاد تشکیل ایفلای منطقه‌ای را مطرح کردم تا در کنار ایفلای جهانی، در حوزه آسیا – اقیانوسیه نیز که حدود چهل کشور در این محدوده جای دارند، ایفلای منطقه‌ای را هم داشته باشیم. امیدواریم که این موضوع با همکاری نهادهای فرهنگی بین‌المللی مانند وزارت امور خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بنیاد سعدی، ظرفیت‌های این مجموعه را بیش از پیش در عرصه بین‌الملل مطرح کنیم.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها