به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست موضوعی یکشنبه‌های ترویجی با عنوان «ارزیابی عملکرد رسانه‌های علمی در دوران کرونا» با حضور سلیمان فرهادیان؛ نویسنده و روزنامه‌نگار علم و به میزبانی بهاره صفوی، دبیر این نشست از سوی انجمن ترویج علم در صفحه اینستاگرام این انجمن برگزار شد.
 
فرهادیان با اشاره به اهمیت روزنامه‌نگاری علم و فراز و نشیب‌های این شاخه از رسانه در دوران پاندمی کرونا، گفت: همیشه استاندارد فعالیت روزنامه‌نگاران علم مورد توجه بوده است. در شرایط عادی این موضوع چندان مهم به‌نظر نمی‌رسد، اما در بحران‌های دنیا به‌ویژه پاندمی‌ها اهمیت زیادی پیدا می‌کند. به اعتقاد من فعالیت روزنامه‌نگاران ‌علمی در دوران کرونا چندان استاندارد نبوده است.
 
وی ادامه داد: یکی از مشکلات آن‌ها  این بود که با بیماری کرونا چندان آشنایی نداشتند و در کل نسل امروزی روزنامه‌نگاران برای نخستین‌بار بود که با چنین پاندمی مواجه می‌شدند و می‌توان گفت روزنامه‌نگاران علم ذهنیت چندان روشنی نداشتند.
 
فرهادیان محدودیت‌های زیاد را دلیل اصلی دقت پایین روزنامه‌نگاری علم در دوران کرونا دانست و تشریح کرد: در اخبار جعلی علاوه بر سیاست جدید بودن این پاندمی بوده که باعث اشاعه چنین محتوایی می‌شد. اصولا در روزنامه‌نگاری علمی اخبار نادرست زیاد است، اما نکته مهم اینجاست که شاید فردی که اخبار نادرست را منتشر می‌کند، چنین نیتی نداشته باشد.
 
به گفته وی، در کل چون خبرنگاران آشنایی قبلی با موضوعات جدید ندارند، امکان اشتباه زیاد است. در بسیاری از موارد اخبار نادرست به عمد منتشر می‌شود و روزنامه‌نگاران و خبرنگاران می‌دانند که اشتباه است که دلیل اصلی آن سیاست‌های موجود و به‌کارگرفته شده در فضای رسانه است.
 
این نویسنده افزود: الیته باید گفت، کم پیش می‌آید که خبرنگاری دست به انتشار اخبار نادرست در حالت کلی بزند، اما در این یک سال اخیر درباره کرونا، انتشار اخبار نادرست زیاد بوده است. دلیل اصلی این امر زمینه‌های سیاسی در این مورد بوده که می‌توان به سیاست داخلی یا تقابل با کشورها اشاره کرد. در ابتدای این پاندمی، تحلیل‌های سیاسی متفاوتی درباره شیوع این بیماری مطرح شد که اغلب به یک تهاجم جهانی میان کشورها برمی‌‎گشت.
 
فرهادیان بیان کرد: در برخی موارد رسانه‌هایی هستند که از این دیدگاه دفاع می‌کنند و صحه بر این موضوع می‌گذارند که شیوع بیماری کرونا حاصل جنگ میان کشورهای و قدرتمندان در جهان بوده است.
 
وی درباره اهمیت باور به صحت اخبار از سوی خبرنگاران به‌ویژه افرادی که در سرویس‌های علمی فعالیت می‌کنند، تأکید کرد: خبرنگار علم وقتی با خبری مواجه می‌شود، در گذشت زمان یاد می‌گیرد آنگونه که شنیده، باور نکند و همیشه باید نسبت به این موضوع دقت‌نظر داشته باشد. در واقع خبرنگار نباید هر چیزی را باور کند. وقتی خبری را می‌خوانیم یا می‌شنویم، باید در منابع معتبر جستجو و نسبت به سابقه اخبار آگاهی کسب کرد.
 
این کارشناس ادامه داد: وقتی خبری منتشر می‌شود، خواه ناخواه بازتاب‌هایی دارد و با بررسی این بازتاب‌ها می‌توان میزان صحت خبر را دریافت. درباره کرونا شایعات زیادی در فضای مجازی و رسانه‌ها منتشر شد. خبرنگاران تیزهوش و کارکشته باید می‌توانستند به خوبی اخبار جعلی و منابع آن‌ها را تشخیص دهند.
 
فرهادیان با تأکید بر سرعت و دقت در انتشار اخبار علمی، گفت: سرعت انتشار اخبار یکی از مهم‌ترین اصول خبر است، بنابراین خبرنگار باید به سرعت در جریان اخبار قرار گیرد. این در تمامی حوزه‌ها صدق می‌کند، اما در خبرنگاری علمی علاوه بر سرعت عمل، دقت اهمیت بسیار زیادتری دارد. در واقع دقت در روزنامه‌نگای علمی، اهمیت بیشتری نسبت به سرعت دارد.
 
وی دلیل انتشار اخبار نادرست را دریافت آن‌ها از منابع غیرکارشناسی دانست و افزود: برای مثال درباره انتشار ویروس کرونا معمولا از پزشکان متخصص اخبار نادرست شنیده نشد و افراد غیرمتخصص نظرات غیرکارشناسی ارائه دادند.
 
این روزنامه‌نگار پیشکسوت بیان کرد: در مواجه با کرونا افراد زیادی واکنش داشتند که از آن‌جمله طرفداران طب سنتی هستند که اعتقاد زیادی به غلط بودن پزشکی نوین دارند و این محدود به واکسن کرونا نیست؛ این افراد در کل داروهای شیمیایی را قبول ندارند. لازم به ذکر است، استفاده از اصطلاحات علمی در شبه‌علم باعث اشتباه‌انگاری افراد عادی می‌شود، در این شرایط مسئولیت روزنامه‌نگاران علم سخت‌تر می‌شود.