مهدوي به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، گفت: معتقد نيستم كه آموزش هنر به طور كلي و به طور اخص موسيقي، نهادينه و يا اصطلاحا استانداردسازي شود. اصولا آب و خاك مشرق زمين تفاوتهاي اساسي و ماهوي با مغرب زمين دارد و فرهنگ غرب چيز ديگري است و فرهنگ شرق چيز ديگري را ميطلبد.
وي ادامه داد: وقتي به مفاهيم و متون ايراني در هر شاخه مراجعه ميشود تفاوتها از هر جهت خودنمايي ميكنند. ضمن اينكه اين مطالب بحث پايهاي براي تئوري علوم مغرب زمين بوده و در بسياري از موارد به نام غربيها بوميسازي شده است.
مهدوي با بيان اينكه مباني آموزشي هنرستانها و دانشگاهها بر پاشنه غلط مباني آموزشي دوره آخر قرن 19 و موسيقي كلاسيك غرب ميچرخد، اظهار داشت: متاسفانه در 10 سال گذشته با واژهای که نميدانم از كجا به وجود آمده و در هر جا جستوجو ميكنيم معناي آنرا نمييابيم (موسيقي جهاني) به آموزش مشغوليم.
وي توضيح داد: اين انديشه باطل از آنجا ميآيد كه عدهاي آمدند به اصطلاح استانداردسازي كنند و فرهنگ كهنه و پرپيشينه مباني، ملي و آييني ايران زمين را با سابقه 7 هزار ساله با استانداردسازي ظاهري موسيقي غرب بر موسيقي تحميل كنند. چگونه ميتوان مدعي شد اين همه فراواني، زيبايي، تنوع و چندگونگي به راحتي يكپارچه و يكسانسازي شود.
مهدوي با بيان اينكه فرهنگ شرق اساسا بر بداهه استوار است، افزود: غرب چند قرن حداقل نسبت به شرق با اين موضوع دور و بيگانه است حال چنان فرهنگ با ارزشي به عنوان بداهه كه ميتواند سرلوحه بسياري از خلاقيتها باشد را چگونه ميتوان به استاندارد تبديل كرد؟ آيا شدني است؟
وي ادامه داد: به نوعي يك كاسه كردن مباني آموزشي يعني ناديده گرفتن انديشهها، تفكرات و فرهنگ و هنر غني ايران زمين كه از گذشتههاي دور تا فارابي قرن 4 و از فارابي به بعد تا قرن 7 كه اوجش با عبدالقادر مراغهاي بود و تا امروز كه ما از تمام آن داشتهها بهره ميبريم و زندگي ميكنيم. يك كاسه كردن يعني ناديده انگاشتن و خيانت به مواريث فرهنگي.
مهدوي معتقد است: هر استادي بايد با خيال راحت مكتبخانه خود را داشته باشد و شاگردان افتخار كنند كه تحت نظر استاداني كه انتخاب كردهاند به يادگيري مشغولند. اين شيوه در حوزههاي علميه وجود دارد. اگر ديده ميشود دانشگاههاي ما هر روز نزول پيدا ميكنند و حوزهاي علميه هر روز عروج ميكنند، به همین دليل است.
وي توضيح داد: حال شما فكر كنيد شيوه سنتي حوزه علميه قم يكسان سازي شود و الگو از دانشگاه بگيرد. به نظر من در اینصورت به حوزهها نیز زیان خواهد رسید.
وي در پاسخ به اينكه سطح كتابهاي منتشر شده آموزش موسيقي چگونه است و براي بهبود آن چه بايد كرد، اظهار داشت: سطح كتابهاي موسيقي بعد از انقلاب نسبت به قبل از انقلاب قابل مقايسه نيست و خيلي پيشرفت كرده چه به لحاظ كيفي و چه به جهت كمي و حتي تعداد ناشران بيشتر شده است.
مهدوي اضافه كرد: نگاه به موسيقي عليرغم محدوديتهايی كه وجود دارد خيلي بهتر از گذشته است و شاخههاي مختلف موسيقي، انواع موسيقي جايگاه ويژهاي پيدا كرده و از كودكان تا بزرگسالان شاخههاي متعدد خود را دارد.
وي گفت: در بعد از انقلاب مقالات و كتابهاي زيادي نوشته شده است. اينكه ما از اين تعداد راضي باشيم ابدا چنين چيزي نيست. در يك مقطعي در پژوهش دچار يك وقفه طولاني تاريخي شدهايم؛ اين وقفهها موجب شد در امر پژوهش و تحقيق آثار قابل توجهي نداشته باشيم. يعني هنوز به آنجا نرسيدهايم كه سر كلاس آموزشي بگوييم مباني موسيقي نظري ايران، تاريخ موسيقي ايران، اصول موسيقي ايران و هنوز كتابهاي غربي را آموزش ميدهيم و دانشجو براي تكميل معلومات خودش از متد غربي استفاده ميكند.
اين استاد دانشگاه افزود: بر نهادهاي دولتي و حكومتي تكليف است كه بخشي از بودجه پژوهشي را براي موسيقي كه ميخواهد از حيثيت و از گذشته پربار خود دفاع كند بگذارد؛ اين حوزه نيازمند تحقيقات وسيعي است چه در علوم نظري و چه در علوم عملي، هنوز سازها به لحاظ فيزيكي درست بررسي و آسيبشناسي نشدهاند و فقط راجع به آن حرف زده شده است.
وي ادامه داد: دانشگاههاي موسيقي بايد بودجه قابل توجهي در بخش عملي داشته باشند. در جهت اصلاح بخشي از سازها هزينه كنند و محققان را حمايت كنند. وزارت ارشاد بخشي از هزينه جشنوارهها را به پژوهش اختصاص دهد و پژوهشگران موسيقي را معرفي، حمايت و تشويق كند.
مهدوي معتقد است: دولت بايد به پژوهشگران موسيقي سفارش مطلب بدهد، هزينه و امكانات دهد تا محققان دور هم جمع شوند و ساعاتي در هفته و روز را با هم به بحث و تبادل نظر بپردازنند تا خروجي آن چند برگي شود كه بتوان به آن استناد كرد. اگر اينها اصولي و علمي باشد و با مديريت صحيح جلو برود ميتوان تا 10 سال آينده به اين موسيقي اميدوار بود.
وي پيشنهاد داد ناشران موسيقي توسط دولت درجهگذاري شوند و افزود: اگر دولت، ناشران را بنا بر نوع آثارشان چون توجه به استادان گذشته، چاپ پاياننامه و يا انتشار نت درجهبندي و كدگذاري كند و متناسب با محتوا به آنان توجه شود، ناشران به كميت و كيفيت آثارشان افزوده و در عرصه نشر اتفاق مهمي رخ ميدهد.
رضا مهدوي، مدير مركز موسيقي حوزه هنري، معتقد است يك كاسه كردن مباني آموزشي يعني ناديده گرفتن انديشهها، تفكرات و فرهنگ و هنر غني ايران زمين كه نوعي خيانت به مواريث فرهنگي نيز هست.
نظر شما