عليرضا رجايي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، درباره اندك بودن كتاب‌هاي تأليفي در حوزه انديشه نسبت به آثار ترجمه‌اي گفت: به طور كلي ناشران علوم انساني، كتاب‌هاي ترجمه را به تأليف ترجيح مي‌دهند.

وي افزود: دليل ديگر ترجيح كتاب‌هاي خارجي از سوي ناشران، اطمينان از نويسنده در برخورداري از استانداردها و مهارت‌هاي كافي است. البته اين امر را نبايد به معناي ايجاد دافعه براي خودداري از چاپ آثار تأليفي پنداشت.
 
رجايي ادامه داد: با وجود نظارت هايي كه از سوي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره كتاب‌هاي تأليفي وجود دارد، نبايد دچار بي‌انصافي درباره اين وزارتخانه شد، چرا كه در يك سال و چند ماه گذشته در حوزه انديشه، بسيار خوب و سريع مجوز دريافت كرده‌ايم.

وي با بيان اين كه «كمبود كتاب‌هاي تأليفي در حوزه انديشه را نبايد نشاني از كمبود و ضعف تفكر در ايران قلمداد كرد» گفت: انديشه در ايران اصلاً كم نيست و در زمانه معاصر با فضاي انديشه‌اي بسيار خوبي در كشورمان مواجهيم، اما سازوكارهايي كه بايد به اين فضا پر و بال دهند، به خوبي سنجيده نشده‌اند. اكنون موج وسيعي از جوانان علاقه‌مند به تفكر در كشور به چشم مي‌خورد كه بايد استقلال فكري‌شان به رسميت شناخته شود.

رجايي ادامه داد: مستعد بودن فضاي انديشه در ايران امري مسلم است. اگر به سوي بازكردن فضاي انديشه گام برداريم، بايد در انتظار يك رنسانس بزرگ فكري باشيم. تحقق اين امر مستلزم ماندن جوانان در ايران و ادامه فعاليت‌هايشان در عين حفظ استقلال است.

وي با اشاره به كم‌رونق بودن كار آن دسته از موسسات نشر كه به انتشار كتاب‌هاي تخصصي علوم انساني و فلسفي اشتغال دارند، گفت: بديهي است كه كار اين انتشاراتي‌ها در مقابل موسسات نشري كه با رويكرد تجاري كتاب‌هاي نويسندگان قرون قبل را تجديد چاپ مي‌كنند و حتي‌التأليفي نيز نمي‌پردازند، رونق چنداني نداشته باشد. 

رجايي درباره معيارهاي انتشارات گام‌نو در انتخاب و نشر آثار گفت: بر اساس معيار نخستين اين انتشارات براي نشر آثار، هر كتاب بايد از استانداردهاي اوليه برخوردار باشد. به دليل ترجمه‌اي بودن بيشتر اين آثار، استاندارد و كيفيت كتاب اصلي و ترجمه از موضوعات مورد توجه قرار دارند. 

وي با بيان اين كه «مترجمان قديمي يا حوصله‌اي براي كار كردن برايشان نمانده يا ترجمه يك كتاب پرحجم و سنگين كه حداكثر 500 يا 600 هزار تومان دريافتي دربر خواهد داشت، توجيه اقتصادي برايشان ندارد» اظهار داشت: به همين دليل است كه مترجمان جوان‌تر در اين حوزه كار مي‌كنند كه البته كارشان بدون اشكال نيست و به ويرايش نياز دارد.

وي افزود: در حوزه ترجمه بايد انتظاراتمان را پايين بياوريم تا به تدريج مترجمان تازه‌كار آموخته‌تر شوند. اين مترجمان به لحاظ فن ترجمه هنوز به سبك خاصي نرسيده‌اند و به مفاهيم كتاب نيز مسلط نيستند.

رجايي با بيان اين كه «براي مباحث فكري و فلسفي نمي‌توان حدي قايل شد» گفت: هر ميزان كتاب كه در حوزه‌هاي مختلف چاپ شود، باز هم كافي نخواهد بود، زيرا هنوز خلاءهاي بسياري در اين حوزه وجود دارد. به عنوان مثال، تاكنون درباره «مرلوپونتي» (فيلسوف معاصر و تأثيرگذار اروپايي) شايد تنها دو اثر به چاپ رسيده باشد.

مدير انتشارات گام نو با اشاره به اهميت تفكر در جوامع عنوان كرد: نبايد مدام سوال «تفكر به چه كاري مي‌آيد؟» را تكرار كرد، زيرا تنها در صورت نهادينه شدن آن در جامعه است كه به كاركردهاي آن واقف خواهيم شد. به تعبيري «فلسفه دير مي‌آيد، اما ورودي همه جانبه دارد و دگرگوني‌ اساسي ايجاد خواهد كرد» بايد نسبت به تفكر با صبر برخورد كرد. به قول هگل، «تفكر جغدي است كه شبانگاه زمانه وارد مي‌شود»، يعني زماني كه انتظار آن نمي‌رود.

وي با بيان اين كه كتاب‌هاي ترجمه‌اي درباره فلسفه غرب، مكاتب اين حوزه را نظير تكه‌هايي از هم گسيخته به تصوير مي‌كشند، گفت: درباره يكپارچگي يا گسستگي فلسفه غرب، در ميان انديشمندان غرب اتفاق نظر وجود ندارد. عده‌اي تفكر را مطابق آن چه هگل معتقد است، نتيجه استمرار مي‌پندارند و عده‌اي نيز براساس انديشه فوكو و پست‌مدرن‌ها، معتقد به گسستگي آنند.

رجايي با بيان اين كه «نشان دادن منطق گسست يا پيوستگي در فلسفه غرب بر عهده ناشر نيست» گفت: ناشران، آثار هواداران گسستگي و پيوستگي را منتشر مي‌كنند، زيرا آنان وظيفه بازگو كردن تفكرات مختلف را عهده‌دارند. ديگر بر عهده مخاطب است كه برداشتي درست استنتاج كند، زيرا وظيفه ناشر، تعيين جهت فكري مخاطب نيست.