نسيم خليلي، نويسنده كتاب «تاريخ صفويه» درباره انگيزه تأليف اين كتاب كه به‌تازگي از سوي انتشارات ققنوس راهي بازار نشر شده است به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) گفت: نشر ققنوس چند سالي است كه انتشار مجموعه تاريخ جهان را آغاز كرده، اين كتاب‌ها در واقع ترجمه مجموعه كتاب‌هاي نشر «لوسنت» به حوادث مهم تاريخي، شخصيت‌ها و دوره‌هاي مهم تاريخ جهان پرداخته است. 

وي افزود: بعد از استقبال از اين مجموعه، نشر ققنوس تصميم گرفت مجموعه كتاب‌هاي تأليفي را درباره تاريخ ايران با همان شكل و سياق براي مخاطبان جوان و قشر تحصيل كرده غيرمتخصص در زمينه تاريخ منتشر كند. انتشار تاريخ صفويه در همين راستا صورت گرفت، كتابي كه سعي شده با زباني تقريبا ساده بدون لغزيدن به سطحي‌نگري همراه با مراجعه به منابع دست اول و پژوهشي به نگارش درآيد. 

دانشجوی كارشناسی ارشد تاريخ ايران دانشگاه الزهرا(س) خاطرنشان كرد: چون كتاب براي مخاطبان غيرمتخصص به نگارش درآمده و سعي شده داراي جذابيت‌هايي باشد كه بتواند مخاطب خود را جذب كند. 

اين نويسنده با اشاره به تصاوير به‌كار رفته در كتاب گفت: اين كتاب براي جذابيت بيش‌تر، مصور شده و از تصاوير مرتبط با حوادث تاريخي نظير نقاشي‌هاي دوره صفويه و تصوير آثار و ابنيه آن دوره استفاده شده است.
وي همچنين افزود: بر اساس الگوي كتاب‌هاي «تاريخ جهان» نشر ققنوس، پس از چند صفحه در يك كادر به بررسي شخصيت‌ها، حوادث و يا مسائل فرهنگي اين دوره اختصاص پيدا كرده است كه موجب مي‌شود خواننده بسيار راحت و سريع‌ به مطالبي كه به دنبال آن است دست پيدا ‌كند. 

خليلي يادآور شد: روش تأليف تاريخ صفويه، كتابخانه‌اي است و تلاش شده تا منابع مهم مرتبط با تاريخ اين دوره از جمله منابع دست اول و پژوهشي ديده شود. همچنين كوشش شده نثر آن روان و ساده باشد ولي در عين حال به ماهيت پژوهشي كار لطمه نخورد. 

وي افزود: گزيده منابع استفاده شده تحت عنوان «براي مطالعه بيش‌تر» در انتهاي كتاب آمده است. اين گزيده شامل آثار پژوهشی است كه مخاطبان می‌توانند برای کسب اطلاعات بيش‌تر درباره اين دوره تاريخی به آن‌ها مراجعه و به ‌راحتی از منابع استفاده کنند. 

وي در اشاره به اهميت دوره تاريخي صفويه گفت: عصر صفويه يكي از پيچ‌هاي اصلي تاريخ ايران و يكي از نقاط عطف آن به‌شمار مي‌آيد و دوره‌اي است كه سمت و سوي تاريخ ايران تغيير مي‌كند. در اين دوره تاريخي چند موضوع را شاهديم كه باعث متمايز شدن اين دوره از دوره‌هاي قبل و بعد از خود مي‌شود. 

اين تاريخ‌پژوه به ويژگي بارز اين دوره تاريخي اشاره كرد و گفت: نخست بحث تغيير مذهب در ايران است. از ابتداي تأسيس اين دوره دين رسمي حكومت و سرزمين ايران شيعه دوازده امامي اعلام مي‌شود. اين تغيير مذهب همراه با استفاده از ايدئولوژي پوياي شيعه و عناصر شيعی چون جهاد، شهادت و عناصر صوفيانه و رابطه مريدي و مرادي، موجب شد عثماني در پشت مرزهاي ايران متوقف شود. 

وي افزود: بي‌شك اگر ايران در قرن 10 شيعه نمي‌شد، عثماني مي‌توانست ايران و سرزمين‌هاي شرقي ايران را به‌راحتي ضميمه امپراتوري خويش كند. 

اين تاريخ‌نگار در ادامه گفت: دومين خصيصه، ماهيت سياسي و سرزميني حكومت صفويان است. با روي كار آمدن حكومت صفويان به دوره ملوك‌الطوايفي و هرج و مرج پس از حمله تيمور در ايران پايان داده مي‌شود و يك واحد سياسي با مرزهايي تقريبا منطبق با مرزهاي جغرافياي باستاني ايران و منطبق با مرزهاي فلات ايران تأسيس مي‌شود. 

وي به ديدگاه والتر هينتس اشاره كرد و گفت: زماني كه والتر هينتس از ملي بودن حكومت صفويه سخن مي‌گويد به همين ويژگي نظر دارد. 

سومين ويژگي تاريخ ايران عصر صفويه از نظر اين پژوهشگر بروز مساله‌اي به نام «غرب» و «روابط بين‌الملل» است. در اين زمان است كه قدرت‌هايي در غرب جغرافيايي با اتكا به سرمايه‌داري تجاري و بعدها پيشرفت‌هاي ناشي از انقلاب صنعتي خود را در معادلات جهاني به ديگر كشورها از جمله ايران تحميل مي‌كنند. 

وي افزود: ظهور غرب، باعث شد حكومت صفويان در تقابل با عثماني و اروپايي‌ها روابط خاص و حسنه‌اي ايجاد كند. روابطي كه در شكل سياسي‌اش به‌دليل تزلزل قدرت در ايران و بعد مسافت مگر دو سه مورد خاص هيچ‌گاه به نتيجه مشخص و عملي منجر نشد. اگر چه اين روابط در بعد تجاري توسعه يافت و پيشرفت‌هايي را تجربه كرد. 

اين تاريخ‌نگار ضمن يادآوري پيشرفته‌هاي غرب به چهارمين ويژگي عصر صفويان اشاره كرد و گفت: ويژگي بعدي حذف شدن سرزمين ايران از چرخه تجارت جهاني بود كه اين مسأله در پي مسدود شدن راه زميني و باستاني جاده ابريشم بعد از فتح قسطنطنيه به‌دست محمد فاتح، سلطان عثماني به‌وجود آمد. 

وي ادامه داد: بعد از اين رخداد حكومت‌هاي تجارت مدار اروپايي با اتكا به كشفيات خود از جمله قطب‌نما به بدنبال كشف راه‌هاي ديگري براي پيوند شرق و غرب بر آمدند. اين تلاش‌ها موجب كشف راه‌هاي دريايي شد به‌صورتي كه توانستند با دور زدن آفريقا خود را از راه زميني ايران بي نياز كنند. اين مساله ايران را از درآمد ترانزيت كالا محروم ساخت و به اقتصاد ايران آسيب زد. اگر چه نبايد از ياد برد كه ايران به‌دليل موقعيت ژئوپلتيكي خويش هيچ‌گاه اهميت سياسي و تجاري خويش به‌ويژه در موضوع ابريشم و نيز بازاري براي مصرف كالاهاي غربي از دست نداد.