جمعه ۱۷ آبان ۱۳۹۸ - ۰۸:۵۸
کشف نکته‌هایی جدید درباره زندگی نجم‌الدین کبری در «تحفة‌الفقرا»

بهروز ایمانی، مصحح کتاب «تحفةالفقرا فی سیرة‌ الشیخ الاعظم، نجم الحقّ و الدّین احمد الکبری» می‌گوید: این رساله نکته‌های بکری مانند اصطلاحات جدید از کرامات نجم‌الدین کبری ارائه می‌کند که در تذکره‌های عرفانی وجود ندارد و برای اولین بار است که این سیره و منقبت‌نامه اصطلاحات را به ما می‌آموزد و راهنمایی می‌کند.

بهروز ایمانی، مصحح کتاب «تحفةالفقرا» در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره مشکلات تصحیح این رساله گفت: اهالی نسخه‌شناسی همیشه تشنه نسخه‌های خطی هستند و همه‌جا را برای این کشف این متون نویافته جستجو می‌کنند. در جستجویی که در فهارس نسخه‌های خطی ترکیه داشتم به متن این رساله برخوردم. نسخه را به دست آوردم و متوجه شدم نکته‌هایی جدید درباره زندگی و عقاید نجم‌الدین کبری دارد و ابهاماتی را از زندگی او مشخص می‌کند و گفته‌هایی جدید به دست می‌دهد.

او درباره ویژگی این رساله توضیح داد: این رساله نکته‌های بکری مانند اصطلاحات جدید از کرامات نجم‌الدین کبری ارائه می‌کند که در تذکره‌های عرفانی وجود ندارد، بنابراین برای اولین بار است که این سیره و منقبت‌نامه اصطلاحات را به ما می‌آموزد و راهنمایی می‌کند. برای مثال پسر نجم‌الدین کبری نخستین شناختنامه را درباره پدرش نوشته است که هم‌اکنون در دست نیست و این مهم‌ترین اطلاعاتی است که این کتاب به ما می‌دهد. از مرصادالعباد و تفسیر قرآن نجم‌الدین کبری نام می‌برد که این‌ها نکته‌های روشنگرانه‌ای هستند.

به گفته ایمانی، این نسخه متعلق به قرن نهم است و نجم‌الدین کبری در قرن ششم می‌زیسته. این رساله در کتابخانه فاتح استانبول یافت شده و از لحاظ زبان ادبی واژه‌های گویشی زیاد در آن دیده می‌شود هرچند که از لحاظ کمیت چندان زیاد نیستند و در متون دیگر هم دیده می‌شوند ولی این‌ رساله نشان می‌دهد مولف ویژگی گویشی منطقه خود یعنی کازرون را دخالت داده است.



 
ایمانی همچنین در مقدمه این کتاب عنوان می‌کند: «پدر مؤلف، چنانچه خود نوشته، طریقت عجمی (حبیب عجمی) داشته و دائماً در خلوت به سر می‌برده است. عالم و عارف بوده و در مدت سی سال به درجه قطبی رسیده، و در آخر عمر چهل سال انزوا گزیده بوده است. در زمان جوانی چون به شیراز رسیده پس از چهل سال خلوت‌گزینی و بعد از وصول خطاب از خضر(ع) نسبت خود را با نجم‌الدین کبری اثبات و درست کرده است. هرگز با خلق اختلاط نمی‌کرده و بدین علت در شهرت اولاد او اندک خمولی راه یافته بوده است. او را در ملک و ملکوت اطلاع و تصرفی بود و جمله ائمه و مشایخ فارس، مرید و معتقد خدمتش بودند.

نجم‌الدین کبری (540 - 618 ق) شخصی مشهور در عالم توصف است و درباره او بسیار نوشته‌اند و گفته‌اند و قصد مصحح در این کتاب ویراست کهن‌ترین شناختنامه نجم‌الدین کبری به زبان پارسی است. یعنی تحفةالفقرا حاوی اطلاعات نویافته این صوفی بزرگ و متضمن فواید متعددی درباره تصوف و خانقاهی است.

مولف تحفةالفقرا معلوم نیست و حاجی خلیفه (دانشمند، تاریخ‌نگار و کتابنامه‌نویس سرشناس ترک در قرن یازدهم) نیز با آنکه از این رساله نام برده، به نام نویسنده اشاره نکرده است. اما با این وجود می‌توان گفت مولف این کتاب از اخلاف نجم‌الدین کبری به شمار می‌رود و احتمالاً به حیث همین ارتباط شماری از اهل معرفت از او درخواست کرده‌اند در سیرت شیخ نجم‌الدین تألیف کند.

مولف در تألیف این رساله از آبشخورهای اصلی بهره برده است که اکنون دستنوشته‌های از آنها در دست نیست. همچون نسخه‌ای که شیخ قطب‌الدین فرزند نجم‌الدین کبری در سیرت پدر خود نوشته و یا کتاب لمعةالفقها و الفقرا که نام واصل و موصل از مریدان نجم‌الدین کبری در آن ثبت بوده است.»

کتاب «تحفة الفقرا فی سیرة‌ الشیخ الاعظم، نجم الحقّ و الدّین احمد الکبری» (رساله‌ای کهن در شناخت نجم‌الدّین کبری)» تألیف ابن عفیف‌الدین با پژوهش و ویراست بهروز ایمانی در 130 صفحه به بهای 40 هزارتومان به تازگی از سوی نشر تمثال منتشر شده است.
 

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • پارسا ۱۴:۱۹ - ۱۳۹۸/۰۹/۰۷
    عالی

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها