سه‌شنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ - ۰۹:۳۰
چرا عده‌ای اصرار دارند که نظریه تکامل داروین باقی بماند؟

تهرانی‌نسب، فیزیکدان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران ضمن اشاره به ترجمه کتاب «باور‌های کهن و خرافه‌های مدرن» درباره ظهور نظریه‌های جدید در مقابل نظریه داروین گفت: چرا عده‌ای اصرار دارند که نظریه تکامل داروین باقی بماند، در حالی‌ که نظریه نیوتن با همه قابلیت‌هایش یا این همه نظریات علمی دیگر اصلاح شد.

دکتر سعید تهرانی‌نسب، فیزیکدان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) با اشاره به ترجمه کتاب «باور‌های کهن و خرافه‌های مدرن» درباره محتوای این اثر مارتين لينگز اظهار کرد: مفهوم «پیشرفت»‌ در جهان‌بینی رایج از نوعی تقدس کاذب برخوردار شده و جایگاه آن در جهان‌بینی مردم معاصر بسیار اساسی و کلیدی است.
 
وی افزود: اما اگر دقیق بنگریم، می‌بینیم که این مفهوم به‌طور دقیق تحلیل و تبیین نشده است. بیشتر مردم دنیا خود‌آگاهانه یا ناخود‌آگاهانه، فارغ از ایمان صوری‌شان به هر دین و آئین، عمیقا به مفهوم «پیشرفت» ایمان آورده‌اند و عامل اصلی دستیابی به این «پیشرفت» را نیز گذشت زمان می‌دانند. همچنین افرادی هم هستند که با آزاد‌اندیشی واقعی، از باور رایج و غالب پیروی نمی‌کنند، یعنی راضی نمی‌شوند که «روشنفکران» برایشان فکر کنند، بلکه خود تفکر می‌کنند و خود به دنبال حقیقت می‌روند این افراد «حُنفاء» و «غُرباء» دوران ما هستند.
 
تهرانی‌نسب ادامه داد: یکی از این حُنفاء و غُرباء، مارتين لينگز، نویسنده کتاب «باور‌های کهن و خرافه‌های مدرن»، دانش‌آموخته بهترین دانشگاه‌ها و مراکز مطالعاتی انگلستان است. هر چند او چنین پیشینه‌ای داشت و حتی در خانواده‌ای با مذهب «انگلیکن» متولد شده بود، اما صفت متفکر اصیل بودن وی و آزاداندیشی‌اش او را به یک اندیشمند اصیل مسلمان و صاحب حکمت تبدیل کرد. روشنفکرانی که به باورهای رایج مومن شده‌اند هرچند از نظر تعداد فراوان هستند در پاسخ به دانشمند اصیلی مانند مارتين لينگز، و چالش‌ها و سوالاتی که در کتاب فوق‌الذکر مطرح کرده است، فرو می‌مانند.
 
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم تحقیقات ادامه داد: تقریبا همه تصور می‌کنند که باور‌های کهن، خرافه‌اند‌ و باور‌های مدرن، باورهای حقیقی‌اند. اغلب روشنفکران، در واقع اغلب مدعیان روشنفکری نیز عینا در توافق و تطابق با عوام، معتقدند که باور‌های مدرن واقعی‌ هستند و باورهای کهن، خرافات بوده‌اند که با گذشت زمان کهنه و بی‌فایده شده‌اند! اهمیت عنوان کتاب آقای لینگز با توجه به این موضوع درک می‌شود. لینگز ریشه درد را تشخیص داده و درست به هدف زده است، درست برخلاف اکثریت مدعیان روشنفکری رایج که در واقع همان سخن عوام را با رنگ و لعاب‌هایی فریبا و در قالب الفاظ پرطمطراق و مُغلق بیان می‌کنند. لینگز یک نمونه آشکار و بسیار گویا را در پیوست پایانی کتابش آورده است.
 
تهرانی‌نسب گفت: معمولا افرادی که درگیر مباحثه علمی می‌شوند اگر بتوانند از طرف مقبل شاهد بیاورند، در محاجّه خود پیروزند؛ در این کتاب نیز نویسنده از کتاب‌ها و مقالات متعدد مخالفانش مثال‌های متعددی جمع‌آوری و تنظیم و همراه با شرح و نقد خودش، ارائه کرده است.
 
وی در بیان ادلّه‌ مارتين لينگز در کتاب «باور‌های کهن و خرافه‌های مدرن» اظهار کرد: نظریه تکامل داروینی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین ستون باور مدرنیست‌ها و اومانیست‌هاست؛ به همین دلیل لینگز، بخش قابل توجهی از مباحث کتاب‌ خود را به این موضوع اختصاص داده و از افراد صاحب‌نظر و صاحب‌نام  و حتی پایبند به این نظریه، نقل‌های دقیق، همراه با جزئیات، ارائه و آن‌ها را ارزیابی کرده است.
 
تهرانی‌‌نسب با اشاره به طرح نظریات مختلف در رد نظریه تکامل داروین در دنیای امروز اظهار کرد: در حالی‌که بسیاری از مردم دنیا و نیز بسیاری از دانشمندان پیرو نظریه داروین هستند، اخیرا، به‌ویژه در آمریکا، شاهد ظهور یک نظریه رقیب و جدید با عنوان «طرح هوشمند» بوده‌ایم. نظریه طراحی هوشمند به‌عنوان رقیب نظریه داروین مطرح شده است.
 
وی درباره چرایی اصرار عده‌ای بر دفاع از نظریه داروین گفت: چرا عده‌ای اصرار دارند که نظریه تکامل داروین باقی بماند، در حالی‌ که نظریه نیوتن با همه قابلیت‌هایش یا این همه نظریات علمی دیگر اصلاح شد (هرچند که نظریه مکانیک نیوتنی از لحاظ قوت و دقّت با نظریه تکامل داروینی قابل مقایسه نیست؟) بنابراین باید پرسید که چرا عده‌ای تمایل دارند که این نظریه به هر قیمت باقی بماند؟!
 
این فیزیکدان درباره طرح دیدگاه دانشمندان مختلف در کتاب «باور‌های کهن و خرافه‌های مدرن» افزود: داگلاس دیو‌آور از جمله دانشمندان سردمدار نظریه تکامل داروینی بود. این دانشمند در جریان پژوهش‌های خود درباره پرندگان هند، شواهدی برخلاف انتظارات نظریه داروین یافت و صادقانه تصمیم به ارائه آن‌ها کرد، اما با مخالفت شدید همکارانش مواجه شد. وی بعد از تلاش فراوان، بالاخره موفق به چاپ نتایج پژوهش خود در قالب کتاب «توهم تبدیل‌گرایان» می‌شود.  
 
تهرانی‌نسب ادامه داد: مستند علمی «اخراجی» با زیرعنوان طعنه‌آمیز «هوشمندی ممنوع»، مجموعه مستندی شامل گفت‌وگو‌ با دانشمندان «اخراجی» منتقد نظریه داروین است.  بعضی از این افراد فقط به دلیل استفاده از واژه‌ یا عبارت «نظریه طراحی هوشمند» در مقاله یا کتابشان، از دانشگاه‌های‌شان در آمریکا اخراج شده‌اند که جای تأمّل فراوان دارد. بنابراین به نظر می‌رسد که شکاف در باور‌های سست مدرن یا بهتر است بگوییم خرافه‌های مدرن، از هم‌اکنون ایجاد شده است، اما قدر پیشروان و خط‌‌‌شکنانی که در دوران سیطره خفقان‌آور خرافه‌های مدرن، به رغم اکثریت پر سروصدا و پرادعا، شجاعانه سخن حق گفتند، عظیم است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها