آسیبشناسی کتابهای طب سنتی از نگاه متخصصان /1
دریایی: ممیزان قابل در نشر طب سنتی نداریم/ لزوم آموزش مبانی طب سنتی در کتابهای مقطع دبستان
محمد دریایی، نویسنده و متخصص طب سنتی با اشاره به وضعیت آشفته نشر حوزه طب سنتی در ایران گفت: در دو بخش نشر دولتی و دانشگاهی، ممیزان آشنا با موضوع طب سنتی در کشور وجود ندارد.
آشفته بازار نشر طب سنتی
وی در توصیف وضعیت بازار طب سنتی افزود: بازار تألیف و ترجمه حوزه کتابهای سنتی امروز تا حدودی دچار آشفتگی است، البته ناشران مطرحی در این حوزه با توجه به تمایل مردم به حوزه طب سنتی به سرمایهگذاری در بخش نشر این حوزه گرایش پیدا کردهاند.
دریایی با اشاره به برخی فعالیتها در حوزه نشر منابع معتبر طب سنتی گفت: ترجمه مجموعه 12 جلدی «ذخیره خوارزمشاهی» و ترجمه «قانون» ابنسینا از جمله فعالیتهای مثبت برای انتشار منابع معتبر برای بهرهگیری متخصصان، نویسندگان و عموم مردم است. بهنظر میرسد با وجود چنین فعالیتهایی، بهزودی بازار کتابهای بدون منبع و غیرمعتبر برچیده شود.
نشر تجربههای بالینی طب سنتی ثمربخش بوده است
نویسنده کتاب «درمان بیماریهای کبدی و کبد چرب» ادامه داد: برخی منابعی که در حوزه طب سنتی در بازار موجود است، به تجربههای بالینی و بومی اختصاص دارد. هرچند این تجربیات براساس منابع معتبر نیست، اما در حیطه عمل نتایج موفقی داشته است.
وی درباره راهکار ساماندهی وضعیت نشر طب سنتی در کشور اظهار کرد: تا به امروز مسئولان، متخصصان و بزرگان طب سنتی برای ساماندهی نشر این حوزه اقدام قابل توجهی انجام نداده و تلاشی برای اعلام منابع معتبر به جامعه نویسندگان از سوی سران این حوزه صورت نگرفته است.
این متخصص طب سنتی و گیاهان دارویی افزود: در کتاب «طب شیعی میراث گرانبهای اسلام» درباره اقداماتی که باید در این حوزه انجام شود، بهصورت مشروح پیشنهادهایی ارائه کرده و درباره چگونگی اقدام برای ایجاد طرحی مدون با هدف معرفی و بهرهگیری معتبرترین منابع حوزه طب سنتی مطالبی آوردهام. باید با جمعآوری نظرات سران طب سنتی، از انتشار هر نوع مطلبی از سوی افراد غیرمتخصص که با دانش اندک اقدام به چاپ کتاب در این زمینه میکنند، پیشگیری و جلوگیری کرد.
نویسنده «دانشنامهی طب اهل بیت علیهمالسلام» گفت: انتشار کتابهای نامعتبر از سوی برخی افراد غیرمتخصص، موجب ایجاد آسیبهای جسمانی به مخاطبان این کتابها میشود. بهعنوان مثال میزان مصرف گیاهان دارویی باید براساس تجویز پزشک صورت گیرد و اگر مخاطبی براساس محتوای برخی منابع نامعتبر به مصرف گیاهانی مانند انگشتدانه یا هندوانه ابوجهل که برای بیماران دیابتی توصیه شده اقدام کند، دچار مسمومیت خواهد شد.
دریایی درباره میزان پژوهشهای صورت گرفته در حوزه طب سنتی از سوی دانشگاهیان نیز اظهار کرد: در چند سال گذشته، تلاشهای قابل توجهی در حوزه طب سنتی صورت گرفته و تأسیس دانشکده طب سنتی در افزایش این پژوهشها بسیار مؤثر بوده است. البته آسیبهایی نیز در حوزه پژوهش وجود دارد. پژوهشگر تا زمانیکه به انگیزههای مادی توجه ندارد، به تلاشهای علمی قابل توجهی دست میزند.
ممیزان قابلی در حوزه نشر طب سنتی نداریم
نویسنده کتاب «چهل گیاه» در ادامه درباره ممیزی کتابهای طب سنتی گفت: در بخش ممیزی کتابهای طب سنتی در دو بخش دولتی و دانشگاهی، ممیزان آشنا با این موضوع وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد، زمان کافی برای کنترل صحت محتوای این آثار صرف نمیکنند.
وی با اشاره به نقش دانشکده طب سنتی در ممیزی منابع طب سنتی افزود: دانشآموختگان دانشکده طب سنتی قادر به ممیزی منابع این حوزه نیستند، چراکه بیشتر این افراد به اصطلاح در آغاز راه قرار دارند. ایجاد سازوکار برای ممیزی این منابع، نیازمند تدوین یک اساسنامه است.
ترجمه ذخیرهخوارزمشاهی در اسرائیل
نویسنده کتاب «طب استعماری عوارض تغذیه ناسالم و داروهای شیمیایی» در پاسخ به پرسشی درباره فعالیت علمی دیگر کشورها در حوزه طب سنتی عنوان کرد: کشورهای عربی مانند لبنان، مصر و تا حدودی عراق در این حوزه فعالیتهای قابل توجهی انجام دادهاند. کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه و انگلیس نیز در این زمینه در حوزه پژوهشی در سطح بالایی فعالیت میکنند.
دریایی با اشاره به تلاش رژیم صهیونیستی در حوزه طب سنتی ادامه داد: اسرائیل با استفاده از منابعی اسلامی - ایرانی مانند «ذخیره خوارزمشاهی» به تولید منابع مکتوب اقدام کرده است. آنها کتاب اسماعیل جرجانی را به عبری ترجمه کردهاند.
وی با اشاره به اهمیت آموزش طب سنتی در منابع درسی گفت: از سوی آموزش و پرورش برای انعکاس آموزههای طب سنتی اقدامی صورت نگرفته است. آموزش مبانی طب سنتی، از کتابهای مقطع دبستان قابل ارائه است، حرکتی که زمینهساز ایجاد تحول در میزان آشنایی مردم با طب سنتی شود.
نظر شما