به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، نخستين همايش تاريخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ايران به پيشنهاد معاونت پژوهشي نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه‌ها و مشاركت كميته فرهنگ و تمدن شوراي عالي انقلاب فرهنگي (با محوريت نجوم و رياضي) در روزهاي 17 تا 19 آذرماه سال 1388 در تالار مطهري دانشگاه تربيت مدرس برگزار شد. اين همايش در نخستين گام به معرفي و بررسي خدمات و ابتكارات تمدن ايراني - اسلامي به علم رياضيات و نجوم پرداخت.

محورهاي اصلي همايش نيز معرفي رياضي‌دانان و ستاره‌شناسان برجسته ايران و اسلام، مهمترين آثار، دستاوردها و نوآوري‌هاي رياضي‌دانان و ستاره شناسان ايران و اسلام، كاربرد رياضيات و ستاره‌شناسي در عرصه تمدن ايراني و اسلامي و تأثير رياضيات و ستاره شناسي دوره ‌اسلامي در غرب به‌شمار مي‌رفت.

در واپسين روز از همايش «تاريخ فرهنگ و تمدن اسلام و ايران» در شاخه «رياضيات و نجوم» مراسم ويژه‌اي براي گرامي‌داشت خدمات فرهنگي استاد شهرياري انجام شد و از وي به دليل خدماتش به تاريخ رياضيات، سپاسگذاري شد.

شهرياري كه در سال ١٣٤٥، نشان درجه يك علمي و در سال ١٣٨٤ به عنوان چهره‌ ماندگار ايران شناخته شده، در حالي كه در ميان تشويق و شور حاضران به پشت تريبون مي‌رفت، روي به آنان گفت: رياضي پايه تمامي علوم است و در واقع اگر کسي رياضي بداند، مي‌تواند در همه‌ دانش‌ها سررشته‌ داشته باشد و كار بكند.

به باور او كه تاكنون صدها جلد كتاب در زمينه‌هاي گوناگون به ‌ويژه رياضيات، نگاشته و برگردان كرده‌ است، کسي که مي‌خواهد رياضي بياموزد بايد با همه علوم آشنا باشد در غير اين صورت هيچ فايده‌اي نخواهد داشت.

در بخش ديگري از اين مراسم، در راستاي قدرداني از مقام پرويز شهرياري، علي ايرانمنش، دبير علمي همايش، زندگي‌نامه‌ پرويز شهرياري را براي حاضران در جلسه بازخواند.

پروفسور انصاري از ديگر سخنرانان اين نشست بود که به زبان انگليسي درباره موفقيت بين‌المللي تاريخ فرهنگ و تمدن ايران سخن گفت. وي از کنگره جهاني علوم تاريخ که ايران هم در آن عضو است سخن گفت. انصاري با اشاره به اين كه اين كنگره هر ٤ سال يك‌بار در يكي از كشورهاي عضو اين كنگره‌ برگزار مي‌شود، افزود: واپسين كنگره‌ اين سازمان، امسال برگزار شد اما هيچ هياتي از سوي ايران در آن نبود.

دکتر عليرضا متقالچي، رييس انجمن رياضي ايران نيز، از 40 سال فعاليت اين انجمن سخن گفت و دكتر پرويز شهرياري را شايسته‌ترين فردي دانست كه از سوي اين انجمن براي نامزدي اين جايزه انتخاب شده‌ است.

پرويز شهرياري پژوهنده تاريخ رياضيات ايران

آذرماه 1305 زادروز پژوهنده‌ مردي است كه در زندگي پربار خود، راهي پر فراز و نشيب را پيموده است. پدر پرويز شهرياري دهقان ‌زاده‌اي بود که روي زمين‌هاي اربابي کارگري مي‌کرد. بعد از مرگ پدر، مسووليت خانواده به عهده مادر او (گلستان شهرياري) بود. اين خانواده از لايه‌هاي درآمدي پايين جامعه بودند و دوران کودکي شهرياري دوران سختي از نظر معيشتي بود. 

وي تا سال سوم دبيرستان را در دبيرستان ايرانشهر در شهر کرمان گذراند و وارد دانشسراي مقدماتي کرمان شد. در خرداد ۱۳۲۳ فارغ‌التحصيل شد و براي ادامه تحصيل به تهران آمد. در تهران در سال ۱۳۳۲ در رشته رياضي از دانشکده علوم دانشگاه تهران و دانش‌سراي عالي (دانشگاه تربيت معلم تهران کنوني) فارغ‌التحصيل شد. يک سال در شيراز معلم بود و در ۱۳۳۳ به تهران آمد. آن روزها در دبيرستان انديشه و دبيرستان‌هاي مربوط به گروه فرهنگي خوارزمي درس مي‌داد و در دانشکده فني دانشگاه تهران، در کلاس‌هاي روزانه و شبانه دانشگاه تربيت معلم و در اراک در مدرسه عالي علوم اراک هم مشغول تدريس بود.

شهرياري، آموزگار و نويسنده خستگي‌ناپذيري است كه تاليفات و ترجمه‌هايش در حوزه دانش رياضي، ادبيات و فلسفه به بيش از صدها عنوان مي‌رسد و بي‌گمان هر كس كه در ايران دوستدار رياضيات باشد از آثار وي بي‌بهره نبوده است.

از اين استاد بزرگ بيش از 60 عنوان كتاب درسي رياضيات، از جمله دوره‌ كتاب‌هاي درسي رياضي سه سال اول دبيرستان نظام قديم، دوره‌ كامل رياضيات دبيرستاني و كتاب‌هاي مسايل مربوط به آن و جبر سال سوم رشته‌ رياضي فيزيك و سه جلد كتاب آناليز رياضي، بيش از 97 كتاب كمك درسي به صورت ترجمه و تاليف، حدود 20 كتاب در زمينه‌هاي مختلف تاريخ، فلسفه، كاربرد و آموزش رياضيات و 9 جلد كتاب سرگرمي در رياضيات به دانش‌آموزان و دانش‌پژوهان رياضي كشور ارايه شده است.

استاد شهرياري علاوه بر اين آثار، حدود 14 عنوان كتاب ديگر در زمينه‌هاي مختلف تاليف يا ترجمه كرده‌ كه در اين ارتباط مي‌توان به كتاب‌هاي «دانشمندان و هنرمندان»، «خانه‌ اهريمن»، «دانش و شبه دانش»، «دو درس كوتاه درباره‌ ديرين‌شناسي»، «قطاري كه در بعد چهارم گم شد» و «نظريه‌ نسبيت در مساله‌ها و تمرين‌ها» اشاره كرد.

اين رياضي‌دان پر تلاش همچنين از سال 1325 تاكنون حدود يك هزار مقاله در نشريات مختلف به ويژه نشريه‌هاي علمي و رياضي به چاپ رسانده است. پرويز شهرياري، آموزگار و رياضي‌دان خستگي‌ناپذير در حال حاضر با وجود كهولت سن هم‌چنان به تاليف و ترجمه‌ كتاب‌هاي رياضي و تحقيق در زمينه‌هاي مختلف علمي و فرهنگي مشغول است.
«تاريخ حساب»، «رياضيات در شرق»، «سرگذشت آناليز رياضي»، «رياضيات کار بسته»، «لباچوسکي و هندسه نااقليدسي»، «پويايي رياضيات»، «من رياضي‌دانم»، «آفرينندگان رياضيات عالي»، «خلاقيت رياضي»، «عالي جناب چکمه (گوشه‌اي از تاريخ رياضيات)»، «سرگذشت رياضيات»، «لگاريتم (تاريخ استدلالي لگاريتم)»، «هندسه در گذشته و حال»، «غياث‌الدين جمشيد کاشاني رياضي‌دان ايراني»، «جوهر، روش و کارآيي رياضيات»، «فلسفه، اخلاق و رياضيات»، «خلاقيت در رياضيات و مهندسي»، «رياضيات و هنر»، «آموزش رياضي»، «گاهنامه رياضي، شامل شرح حال و نظر رياضي‌دانان»، «شما هم مي‌توانيد در درس رياضي خود موفق باشيد»، «نگاهي به تاريخ رياضيات در ايران» و... عناوين كتاب‌هاي شهرياري محسوب مي‌شوند.

نخستين همايش «تاريخ فرهنگ و تمدن اسلام و ايران» به مدت سه روز در تالار مطهري دانشگاه تربيت مدرس برپا بود. اين همايش در سه روز برگزاري خود به مسايلي نظير شناساندن رياضي‌دانان و ستاره‌شناسان برجسته‌ ايران و اسلام، بازشناسي آثار دستاوردها و نوآوري‌هاي رياضي‌دانان و اخترشناسان اسلام و ايران و بررسي کاربرد رياضيات و ستاره‌شناسي در تمدن اسلامي و ايراني پرداخت.