در این جلسه که با حضور روزنامهنگاران، نویسندگان و علاقه‌مندان و فعالان حوزه رسانه برگزار شد، یونس شکرخواه، رئیس انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی مدرسه ملی سینما سخنان خود را با اشاره به اهمیت دقیق شدن به مسائل پیرامون و موشکافی در هر پدیده‌ای آغاز کرد و گفت: امروز من اینجا هستم تا تجارب خود را در زمینه نویسندگی و مترجمی در اختیار شما بگذارم؛ پس بدون حاشیه‌گویی و حرف اضافه‌ای می‌گویم که اولین و مهم‌ترین اصل در روزنامه‌نگاری و نویسندگی، متوقف نشدن در سطح و عمیق شدن در هر پدیده‌ای است.
وی در توضیح بیشتر این نکته، خطاب به حضار افزود: هر چیز را دیدید، در سطح نگه دارید و یک بک‌گراند از آن را برای خود ترسیم کنید. این بک‌گراند مثل یک فلاش‌بک در سینماست. پس لازم است در هر سوژه‌ای یک فلاش‌بک دربیاورید و یک گمانه‌زنی راجع به آینده بدهید ولی در این روند نباید نظر شخصی خود را هم لابه‌لای نوشته‌تان بیاورید.
عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران همچنین درباره اهمیت روزنامه‌نگاری و خبرنگاری در دنیای امروز اظهار کرد: روزنامه‌نگاری و نویسندگی، شغل نیست، یک پیشه و یک وظیفه اجتماعی است که نویسنده آن را تقبل کرده است و نه‌تنها مسئولیت اجتماعی در قبال نوشته‌های خود دارد، بلکه درباره آنچه نمی‌نویسد، هم مسئول است.
«این‌زمانی» و «در زمانی» رویدادها در نثر
شکرخواه با بیان اینکه هر سوژه‌ای که در اختیار نویسنده قرار می‌گیرد، یک «این‌زمانی» و یک «در زمانی» دارد، گفت: در مباحث زبانشناسی وقتی می‌گوییم «در زمانی» یعنی آن رویداد را باید در گذشته و در بستر زمانی که گذرانده است، بررسی کنیم. مثلاً امروزه ما با واژه‌های بسیاری رو‌به‌رو هستیم که شکل قدیمی آن منسوخ شده و کاربردی ندارد. اما این عدم کاربرد مبنی بر اشتباه بودن آن واژه نیست. به همین منظور ما نیاز داریم در مورد هر پدیده‌ای مبحث «در زمانی» آن را هم برای شناخت و انتقال تجربیات بدانیم. این همان بک‌گراند است که ابتدای صحبت‌هایم به آن اشاره کردم.
دبیر اسبق بخش بین‌الملل روزنامه کیهان درباره تجربیات خود به عنوان یک نویسنده در روزنامه‌ها و مجلات گوناگون نیز عنوان کرد: من روزنامه‌نگاری را به عنوان یک پیشه با روزنامه اطلاعات، آغاز کردم. بعدها به کیهان پیوستم و اولین کاری که آنجا کردم، سر زدن به آرشیو روزنامه و تحقیق درباره سردبیران پیشین و همچنین بک‌گراند و پیشینه روزنامه بود. به‌طور قطع می‌توانم بگویم که همین بازگشت به گذشته و نگاه به بک‌گراند روزنامه بود که باعث شد من با آدم‌های بزرگی در این حرفه آشنا شوم که هرکدام به دوستان خوب و موثری در زندگی و حرفه من تبدیل شدند.
وی در ادامه افزود: روزنامه‌نگاری و نویسندگی باید در خدمت مردم باشد. اگر به تو به عنوان یک روزنامه‌نگار مسئولیت دادند، ابتدا با پیشینه و بزرگان آن آشنا شو و سپس آنها را در موقعیت خودت به کار ببر. به طور مثال اگر دبیر صفحه کتاب شدی، بدان که سخت در رابطه با کتاب‌ها مسئولی و باید کتابی که ارزش خواندن دارد و چراغی را روشن می‌کند، معرفی کنی و آن را حمایت کنی ولو از یک نویسنده تازه‌کار باشد وگرنه دولت‌آبادی‌ها که مسیر خود را هموار می‌کنند.
آینده روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاری هوشمند
نویسنده کتاب «واژه‌نامه ارتباطات» با اشاره به گذر سنت به مدرنیته و تحول تکنولوژی در رسانه و سیر تاریخی که طی کرده است و اهمیت دقت در انتخاب برخی واژگان در این حرفه، گفت: مارشال مک لوهان در کتاب «درک رسانه» از سه دوره ارتباط رسانه‌ای در تاریخ بشری یاد می‌کند و این سه دوره را با نوع زندگی اجتماعی بشر تطبیق می‌دهد. او این سه دوره را با عنوان کهکشان نامگذاری کرده است. کهکشان اول، کهکشان شفاهی، دوم، کهکشان گوتنبرگ و سوم، کهکشان مارکونی است.
به گفته شکرخواه، بر اساس نظریه مک‌لوهان، ما با چهار نوع مدیا سروکار داریم:
پرینتت مدیا: همان محصولات چاپی هستند مثل روزنامه، مجله، کتاب، اعلامیه و ....
الکترونیک مدیا: تلویزیون و رادیو و ماهواره و سایر ابزار الکترونیکی قابل برقراری ارتباط با مخاطب هستند.
دیجیتال مدیا: که اکثرا آن را با آنلاین مدیا اشتباه می‌گیرند. دیجیتال مدیا صفر و یک است و داده‌هایی هستند که به وسیله ابزارهای الکترونیکی ایجاد می‌شوند و به محض این که روی ابر اینترنت قرار بگیرند به آنلاین مدیا تبدیل می‌شوند.
سایبر مدیا: همان آنلاین مدیا هستند؛ با این تفاوت که شکل پیشرفته‌تر آنلاین مدیا و سفارش‌پذیر هستند. سایبر مدیا آن است که تلاش کاربر به سمت صفر و تلاش مدیا به سمت صد می‌رود. رسانه‌های سایبری با معادله If…Then… قابلیت تغییر و دستور گرفتن از سوی کاربر را دارند. مثال آن، همین هوش‌های مصنوعی هستند که می‌توانند پاسخگوی سوالات شما در هر زمینه‌ای در کسری از ثانیه باشند.
این مدرس روزنامه‌نگاری در پایان سخنان خود یادآور شد: آینده‌ای وجود ندارد و آینده مدت‌هاست که شروع شده است؛ روزنامه‌نگاری و نویسندگی سایبری امروز یعنی زیر کلیک بردن همان بک‌گراندی که از آن صحبت کردیم. بی‌شک با نگاهی به گذشته، آثار خلق شده نویسندگان زودتر و بهتر دیده می‌شود و نگاهی جهانی به خود می‌گیرد.
بر اساس این گزارش، سومین جلسه نشست‌های سوژه با پرسش و پاسخ تعدادی از روزنامهنگاران با یونس شکرخواه و اهدای یادبودی به وی به پایان رسید.
نظر شما