چهارشنبه ۳ مهر ۱۳۹۸ - ۰۹:۵۳
زوجی که عکاسی خیابانی را با ادبیات پیوند زدند

طلیعه عابدزاده اظهار کرد: نزدیکی ادبیات و عکاسی را کاملا در تصاویر و جملاتی که در کنار آن‌ها نوشته شده است می‌توان دریافت کرد؛ کسی که به عکاسی به عنوان یک اثر هنری نگاه می‌کند علاقه‌مند به شعر و ادبیات هم هست.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) عکاسی خیابانی یکی از سبک‌های عکاسی است که نمی‌توان آن را از دیگر سبک‌ها جدا دانست؛ ولی در کل می‌توان عکاسی از روزمرگی‌های جامعه و اتفاقات ریز و درشتی که در نظر عکاس جالب آمده را جزء این دسته قرار داد. همچنین عکاسی خیابانی را می‌توان زیرشاخه عکاسی مستند دانست که در آن گاهی با شوخ طبعی یا لحن کنایه‌آمیز پیامی سیاسی و یا اجتماعی منتقل می‌شود. عکاسان زیادی این سبک را برای فعالیت حرفه‌ای خود دنبال می‌کنند که از جمله آن می‌توان به الکس وب اشاره کرد. این هنرمند به دلیل برداشت عکس‌های رنگی پر جنب‌وجوش و پیچیده شناخته شده است. همچنین وی با آژانس عکس مگنوم فتو همکاری می‌کند، برنده جایزه «کمک هزینه گوگنهایم» شده است و تاکنون عکس‌هایش در نشریات معتبری همچون نیویورک تایمز و نشنال جئوگرافیک منتشر شده است. وب چندین کتاب هم منتشر کرده است که از جمله آن‌ها می‌توان به کتاب «در باب عکاسی خیابانی و تصویر شاعرانه» اشاره کرد. این اثر را طلیعه عابدزاده ترجمه کرده است.

هیچگونه به‌روزرسانی درباره منابع عکاسی صورت نگرفته است

طلیعه عابدزاده در گفت‌وگو با ایبنا اظهار کرد: رشته اصلی من باستان‌شناسی است و به واسطه یکی از دوستانم به عکاسی مستند و خیابانی علاقه‌مند شدم و از آنجایی که خیلی کنجکاو بودم که اطلاعاتی در این زمینه داشته باشم به دنبال منابع رفتم که متاسفانه در ایران بسیار کم و قدیمی بودند و به ضرس قاطع می‌توانم بگویم به هیچ عنوان در این حوزه هیچگونه به‌روزرسانی درباره منابع صورت نگرفته است. اساتید نیز بیشتر تجربی یا از طریق آموزش‌هایی که دیده‌اند تدریس می‌کنند که از نظر من به عنوان یک نوآموز در این رشته کار ساز نبود.
 

عکسی از ربکا نوریس وب

وی درباره علت ترجمه این کتاب گفت: دلیل اصلی ترجمه این کتاب و کتاب‌هایی از این دست که در حال حاضر ترجمه کردم و در نوبت چاپ هستند، عدم وجود منابع در زمینه عکاسی خیابانی و علاقه جوانان زیادی که در این زمینه فعال بوده و بسیار هنرمند، توانا و مستعد هستند ولی منابعی ندارند؛ تقریبا می‌توان گفت چون دسترسی من به این منابع در کشوری که زندگی می‌کنم به سهولت انجام می‌شود تصمیم گرفتم این‌‌ها را برای خودم ترجمه کنم و به این فکر رسیدم که با یکی از ناشران همکاری کنم.

او درباه سبک و شیوه عکاسی این زوج گفت: الکس سبک متمایز و منحصربه خود را دارد و شیوه نویی در  عکاسی خیابانی است که تصاویر معرف‌ عکاس است و در بیشتر تصاویر رنگ‌های گرم وجود دارد، خود او اذعان داشته بعد از سفرش با هایتی کلا نگرشش تغییر می‌کند؛ تا پیش از آن به صورت سیاه و‌سفید عکس‌برداری می‌کرد و پس از آن با رنگ‌ها بیشتر آشنا می‌شود و سعی می‌کند آثارش با رنگ‌ها پیوند بخورد، به قول خودش دگرگونی در عکاسی‌هایی که در سه دهه اخیر انجام داده کاملا مشهود است.

عابدزده همچنین بیان کرد: ربکا همسر الکس وب شاعره‌ای است و در امریکا زندگی می‌کرد؛ او بعد از فوت برادرش بسیار اندوهگین می‌شود، به طوری که خود او در دو کتاب دیگرش بیان کرده، غم روح‌فرسایی داشت که زندگی را بر او تلخ کرده و دچار  افسردگی شده بود و تصمیم می‌گیرد یک‌سال از فضای کاریش که همان ادبیات بود خارج شود و سراغ عکاسی می‌رود. بعد از مدتی که عکاسی می‌کند به این نتیجه می‌رسد که چقدر به آرامش رسیده و گویی به این کار نیاز داشت.

وی افزود: این زوج عکاس از مبتکرین پیوند ادبیات و هنر هستند و با این سیستم و ‌سبکی که کار کردند خالق زیباترین و تاثیرگذارترین تصاویر شدند. مثلا الکس وب از افرادی که حین فرار از مرز مکزیک و آمریکا دستگیر شدند تا فروریختن برج‌های دوقلو در سپتامبر ۲۰۱۱ عکاسی کرده است.


«عکسی از افرادی که حین فرار از مرز مکزیک و آمریکا دستگیر شدند»

متن کنار تصاویر کتاب هم ادبی و هم هنری است  
این مترجم درباره سبک نوشتاری الکس و ربکا نوریس وب در این کتاب بیان کرد: بیشتر این کتاب از کارگاه‌هایی که این دو عکاس در کشورهای مختلف به ویژه آمریکا و شهر نیویورک برگزار می‌کردند روایت شده است و اطلاعاتی از آن می‌دهد. تعریف تصاویری که توسط این زوج گرفته شده و به نوعی هم ادبی و هم هنری است که در کنار هم تلفیق شده و به زبانی تقریبا روان بازگو شده است‌. البته من سه بار این کتاب را خواندم تا برایم خیلی روان شد و بسیار هم آموزنده بود و کمکم کرد.

وی در ادامه اظهار کرد: به نوعی می‌توان گفت با خواندن این کتاب نگرش خود من نسبت به آن چیزی که به عنوان عکاس خیابانی می‌ِدیدم تغییر کرد و از آنجایی که من تحصیلاتی در ادبیات هم دارم درگیر این موضوع شدم که ادبیات و شعر تا چه اندازه می‌تواند در خلق وضعیت برخی از تصاویر کمک کند. کما این که مدتی که به انگلیس می‌آیم عکاسی می‌کنم.
 

اثر ربکا نوریس وب

این مترجم در پاسخ به این سوال که آیا این اثر، کتابی برای آموزش عکاسی است گفت: این کتاب آموزش تکنیکال ندارد که به عنوان مثال زاویه نور چگونه قرار گیرد یا دیافراگم به چه صورت باشد؛ به نوعی این کتاب به کسی که می‌خواهد در حوزه عکاسی مستند یا خیابانی فعالیت داشته باشد جهت می‌دهد. یک نوع عشق در عکاسی برای فردی که این کتاب را مطالعه می‌کند ایجاد می‌شود و مخاطب متوجه می‌شود هدفمند و با جهت پیش برود و مشخصا عقل و دل با یکدیگر همراه می‌شوند.

طلیعه عابدزاده در پایان درباره قرابت ادبیات و عکاسی گفت: نزدیکی این دو هنر در کتاب به وضوح مشخص است این قرابت را کاملا در تصاویر و جملاتی که در کنار آن‌ها نوشته شده است می‌توان دریافت کرد. در بعضی مواقع نیز ایهام وجود دارد. ایهام چیزی است که بعضا خود عکاس در تصویری که خلق کرده می‌خواهد ایجاد شود. به نظر من این نزدیکی کاملا مشهود است اما بازهم به خواننده این اثر بستگی دارد؛ کسی که به عکاسی به عنوان یک اثر هنری نگاه می‌کند علاقه‌مند به شعر و ادبیات هم هست.»
 
این اثر مجموعه عکس‌های الکس وب و همسرش ربکا نوریس وب را شامل می‌شود و البته چندین عکس از عکاسان مختلف نیز در این کتاب دیده می‌شود. تجو کول نویسنده و عکاس است و در کارگاه عکاسی الکس وب و ربکا نوریس وب شرکت داشته، او مقدمه‌ای بر این کتاب نوشته است و اشاره می‌کند که این دو ادبیات و عکاسی را به یکدیگر نزدیک می‌دانند؛ در قسمتی از مقدمه کتاب آمده است :«عکاس مثل سرآشپز،‌ شاعر، ورزشکار، یا رقاص، به قول وردزورث «اسیر جهان فعال» است و هر عکاسی که علاقه‌اش به صرف عکاسی محدود شده باشد به شدت ناقص است.»
 

                                               طلیعه عابدزاده

هر کدام از این دو عکاس با یا بی تعریف خاطره‌ای، ماجرای فشردن دکمه برای گرفتن آن عکس را بیان کردند و گاهی درباره تصاویر دیگران چند خطی نوشته‌اند. الکس وب خواندن رمان به ویژه رمانی که داستانش در سرزمینی گذشته باشد را عاملی برای دید شاعرانه‌تر می‌خواند و همچنین عکاسی خیابانی را صرف عکس‌برداری در خیابان نمی‌داند و گمان می‌برد عکاسی خیابانی تفکر عکاس را نشان می‌دهد، ربکا نیز شاعری بود که عکاس شد و عکس‌هایش نیز احساسی است و همچنان شاعرانه می‌نویسد.

در کتاب «در باب عکاسی خیابانی و تصویر شاعرانه» ضمن مشاهده عکس‌های خیابانی و شاعرانه،‌ متن‌هایی از این دو عکاس را می‌خوانیم که گاهی به توصیف عکس پرداخته و بعضی وقت‌ها از نحوه و شرایط عکس‌برداری از آن صحنه نوشته‌اند و در برخی موارد نیز احساس خود نسبت به آن فضا را بازگو کردند. این کتاب دستورالعمل واحد یا آموزش صرف برای عکاسی خیابان نیست؛‌ از ابزارها، دوربین و لنزهای مورد استفاده سخن نمی‌گوید بلکه چگونگی فکر کردن در مقام یک عکاس را با ظرافتی موجز به مخاطب نشان می‌دهد.
 

قاب‌های شلوغ اثر «الکس وب»

دربخشی از کتاب در توضیح عکس بالا می‌خوانیم:

«من، به عنوان یک عکاس، همیشه در پی چیزهای بیشتری هستم: عناصر بیشتری که تصویر را توصیف یا منتقل کند. فکر می‌کنم که همیشه به سمت عکس‌هایی کشیده شده‌ام که از لحاظ بصری پیچیده باشند. بسیاری از عکس‌های اوایل کارم بیش از یک عنصر را در خود جای داده‌اند و بیش از یک نقطه تمرکز دارند. با گذشت سال‌ها، عکس‌هایم حتی پیچیده‌تر هم شده‌اند. این روزها، اغلب حس می‌کنم روی لبه تیغ بصری راه می‌روم: قاب را تا مرز آشفتگی، اما نرسیدن به آن،  کش می‌دهم تا چیزهای بیشتر و بیشتری را در خود جای بدهد. این که چند حالت، چند موقعیت، و چندین لحظه می‌توانند همزمان وجود داشته باشند، به هم تکیه کنند، و یکدیگر را توصیف کنند مرا شگفت‌زده می‌کند. من جذب عکس‌هایی می‌شوم که صرفا وجود یک چیز را نشان نمی‌دهند، بلکه وجود همزمتان چیزهاس زیادی را نشان می‌دهند که گاهی حتی متناقض به نظر می‌رسند. منظورم پیچیدگی به صرف پیچیدگی نیست. من عکس‌های پیچیده‌ای می‌گیرم، چون دنیایی که تجربه می‌کنم جایی پیچیده و به غایت توصیف ناپذیر است.»(صفحه 42)

انتشارات کتاب پرگار کتاب «در باب عکاسی خیابانی و تصویر شاعرانه» اثر الکس وب و ربکا نوریس وب را با ترجمه طلیعه عابدزاده در 116 صفحه،‌ 2000 نسخه و با قیمت 38000تومان منتشر کرده است.
 
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها