به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در یزد، مساجد از صدر اسلام جایگاهی برای فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی در جامعه اسلامی بوده‌اند؛ به‌نحوی که قضاوت نیز در این مکان مقدس انجام می‌شده است.

خداوند متعال نیز در قرآن کریم بارها بر توجه به مساجد و نقش آنها در جامعه تاکید کرده است و جایگاهی پررنگ برای آن در جامعه متصور می‌شود.

به‌تدریج و با گذشت زمان اما، کارکردهای مساجد دستخوش تغییراتی شده است؛ به جرئت می‌توان گفت امروزه کارکرد مساجد به امر نماز و برپایی برخی آئیین‌های مذهبی محدود شده است؛ در حالی که می‌توان با احیای کارکردهای اصلی و مبنایی مساجد، شاهد حضور پرشور مردم در این مکان‌های مقدس باشیم.

از جمله راهکارهای جذب جوانان به مساجد، ایجاد کتابخانه‌ها در آنهاست که کانون‌های فرهنگی، هنری این امر را دنبال کرده‌اند. در حال حاضر حدود ۱۴ هزار کتابخانه در مساجد کشور وجود دارد که از این تعداد نیمی مخزن‌دار و هفت هزار مورد نیز قفسه‌دار هستند؛ با این وجود نقش و سهم کتابخانه‌های فعال مساجد در سال‌های اخیر به‌شدت کاهش یافته است.

البته در مقطعی این کتابخانه‌ها فعال شدند ولی با گذشت زمان مورد بی‌توجهی قرار گرفتند و امروز برخی از این کتابخانه‌ها کاملاً به فراموشی سپرده شده‌اند و قفسه‌های کتاب آنها نیز در مساجد خاک می‌خورند!

مصطفی گرجی، مدیر ستاد هماهنگی کانون مساجد استان یزد که به دارالعباده ایران معروف است، در گفت‌وگویی با خبرنگار ایبنا به مشکلات و موانع موجود بر سر راه پویایی کتابخانه‌های مساجد اشاره و بیان کرد: کتابخانه‌های مساجد از نظر منابع نیازمند به‌روز شدن و بازیابی هستند و از سوی دیگر مشکلاتی مانند نبود نیروی انسانی برای ایجاد حلقه‌های بین مساجد و کتابخانه‌ها وجود دارد که منجر به طولانی شدن فرآیند پویایی کتابخانه‌های مساجد شده است.
وی با بیان اینکه هر ساله کانون فرهنگی، هنری مساجد کشور و اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد، منابعی را برای کتابخانه‌های مساجد ارسال می‌کنند، ادامه داد: به‌تازگی نیز مجموعه کتاب‌هایی به ارزش ریالی بیش از 50 میلیون ریال برای کتابخانه‌های مساجد استان ارسال شده اما با توجه به اینکه کتابخانه‌های مساجد در انواع باز و مخزن‌دار هستند، نیازمند مخاطب‌شناسی و جزئی‌تر شدن در موضوعات هستند.

گرجی گفت: کتابخانه‌های باز که بعضاً دارای چندین و حتی یک قفسه کتاب هستند، باید به‌روز شوند و بخش‌هایی مانند کودک و نوجوان نیز علاوه بر کتب تخصصی قرآنی به این بخش‌ها اضافه شوند.

جوانگرایی در تعیین ائمه جماعات راه احیای کتابخانه‌های مساجد
این مسئول موضوع جوان‌سازی ائمه جماعات و هیئت امنا مساجد و همراهی آنها در احیای کتابخانه‌های مساجد و برنامه‌های فرهنگی را نیز حائز اهمیت می‌داند و در این راستا بیان کرد: زمانی كه ساختار مساجد از منابع انسانی متخصص، متعهد و با انگیزه در مسائل فرهنگی غنی شود، می‌توان از ظرفیت فرهنگی آن‌ها نیز بهرمند شد اما در صورت عدم همراهی متولیان مسجد شامل ائمه جماعات، هیئت امنا، خادمین و مردم، ظرفیت مساجد در این موارد مغفول خواهد ماند.

وی در خصوص فعالیت پویای كانون‌های فرهنگی و هنری مساجد نیز گفت: در حوزه فعالیت‌های فرهنگی، هنری كانون‌های مساجد نیازمند پالایش در ساختار منابع انسانی و محتوای متناسب با نیاز مخاطب امروزی كانون‌ها هستیم كه گام‌های مثبتی در این راستا برداشته و نیروهای جوان و با انگیزه‌ای را برای فعالیت‌های موثر فرهنگی هنری كانون‌های مساجد با هماهنگی و همراهی ائمه جماعات و هیئت امنا انتخاب كرده‌ایم و امیدواریم شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه باشیم.

گرجی با اشاره به اهمیت مساجد به عنوان یکی از مهمترین خواستگاه‌های فرهنگی و اجتماعی مسلمانان، گفت: مساجد از ابتدای اسلام تاکنون کاربری‌های متنوع فرهنگی و اجتماعی داشته‌اند ولی متاسفانه امروز بخش‌های مهمی از این رسالت و ظرفیت‌ها مغفول مانده و کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برگزاری بیش از 7000 برنامه فرهنگی در كانون‌های مساجد
مدیر ستاد هماهنگی کانون مساجد استان یزد همچنین با اشاره به تاثیر کسب عنوان «یزد، پایتخت کتاب ایران» در فعالیت و پویایی کتابخانه‌های مساجد، اظهار کرد: کانون‌های مساجد استان یزد در سال جاری فعالیت‌هایی فرهنگی متعددی را در حال انجام دارند به‌طوری که از مجموع 810 کانون فرهنگی فعال در مساجد استان، 600 كانون آنها میزبان برگزاری بیش از هفت هزار برنامه فرهنگی در فصل تابستان هستند.

وی از برگزاری دوره‌های نویسندگی در پنج کانون فرهنگی مساجد استان خبر داد و گفت: یکی از گام‌های موثر كانون‌های فرهنگی هنری مساجد در استان یزد به عنوان پایتخت کتاب ایران، برگزاری دوره‌هایی با عنوان «از خاطره تا داستان ‌نویسی» است که تاکنون پذیرای 100 نوجوان یزدی علاقمند به نویسندگی بوده است.

گرجی از دیگر فعالیت‌های حوزه كتاب و كتابخوانی را برگزاری تورهای کتاب‌گردی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد یزد، عنوان و بیان کرد: این توربوک‌ها با هدف آشنایی و ترویج فرهنگ كتاب و کتابخوانی در استان در حال برگزاری است.

مدیر ستاد هماهنگی کانون مساجد استان یزد با اشاره به اجرای طرح سراسری شنبه‌های با کتاب در یزد اظهار کرد: هرچند این طرح به صورت سراسری از اواخر سال گذشته اجرایی شد اما هنوز در یزد فراگیر نشده و شاید تنها 10 مسجد شهر در حال اجرای این طرح هستند.

این مقام مسئول در حوزه کانون‌های فرهنگی هنری مساجد استان یزد در پایان گفت: البته مدت زیادی از اجرای این طرح نمی‌گذرد و اقدامات موثری برای فراگیر شدن آن به‌ویژه در راستای توسعه فرهنگ کتابخوانی و مطالعه در یزد در دست انجام است.