به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست «نقش زنان در ادبیات بعد از انقلاب» عصر امروز پنجشنبه (20 اردیبهشت‌ماه) با حضور منیژه آرمین، نویسنده و راضیه تجار، دبیر انجمن قلم در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی برگزار شد.
 
تجار در این نشست گفت: داستان‌نویسی در شاکله امروزی، حدود 100 سال است که وارد ایران شده است. در دوره مشروطیت نخستین نویسندگان مرد رویکردی محدود به این مقوله داشتند. تدریجا سیر داستان‌نویسی از رمان سفرنامه‌ای به مجموع داستان تبدیل شد. 50 سال بعد خانم‌ها نخستین آثار خود را ارائه دادند در دوره پهلوی دوم خانم‌های بیشتری وارد این عرصه شدند که البته گمنام بودند، ولی در این بین افرادی همچون سیمین دانشور نیز شناخته شده بودند. کم‌کم تعداد بیشتری از روشنفکران زن وارد این عرصه شده و بیشتر داستان‌هایی برای مجلات می‌نوشتند. البته زنانی همچون گلی ترقی، فریده گلبو و سیمین دانشور کتاب هم می‌نوشتند. عموم مردم به‌صورت جدی نویسندگان زن را نمی‌شناختند. انقلاب باعث تحول زیرساختی و رویکرد جدی بانوان به این مقوله شد.
 
وی ادامه داد: انقلاب درها را باز کرد و خانم‌ها وارد جامعه شدند، احساس هویت کردند و از انزوای تاریخی درآمدند و توانستند کم‌کم دریافت‌ها و تجارب جدید خود را بر روی کاغذ بیاورند. بلافاصله جنگ درگرفت؛ اگرچه زنان ظاهرا در جنگ حضور مستقیم نداشتند، ولی با رخدادهای جامعه و جنگ گره خورده بودند. در کشورهای دیگر نویسندگان برای یافتن سوژه‌های ناب باید به سفر رفته و تجربه کسب می‌کردند، ولی زنان ما این سوژه را به وفور در اختیار داشتند. در این دوره زنانی که استعداد و ذوق داشته دست به قلم بردند.
 
تجار اظهار کرد: یکی از اتفاقاتی که در سطح جامعه افتاد این بود که به هنر اسلامی توجه ویژه‌ای شد. نویسندگان زن به مرور استعدادهای درونی‌ خود را بروز دادند. هرچند شاید در سال‌های اولیه از لحاظ ساختار ضعف‌هایی دیده می‌شد، ولی به تدریج این پیشرفت به وجود آمد. مسئله مهم امروز این است که بانوان می‌نویسند و خوب هم می‌‌نویسند، احساس شخصیت می‌کنند و توان گفتن دارند. اگر زمانی پیش از انقلاب زن‌ها می‌نوشتند، آثارشان بیشتر در سطح و گاهی گرته‌برداری از غرب بود، ولی امروز کسانی که می‌نویسند به عمق رفته و به دریافت‌های روح خود توجه بیشتری دارند. امروزه خداباوری در آثار بیشتر مشهود است. البته آثاری هم وجود دارند که هیچ نشانه‌ای از فرهنگ و اعتقادات و هویت ما در آن‌ها دیده نمی‌شود.
 
انقلاب باعث شد حضور زنان دیده شود

منیژه آرمین هم در این نشست با اشاره به اینکه وسعت دید زنان نویسنده بعد از انقلاب رشد چشمگیری داشته، گفت: حرکت قبل از انقلاب محدود و در سطح بود، ولی امروز زنان داستان‌نویس خود را باور کرده‌اند. داستان انقلاب فقط یک موضوع تفننی برای زنان نویسنده نیست بلکه روشی برای برانگیختن اندیشه‌هاست.
 
وی ادامه داد: بعد از دوره مشروطیت مجامع روشنفکری از زنان در جامعه تشکیل می‌شد و زنان اهل قلم نیز در این انجمن‌ها حضور داشتند. مثلا در اصفهان مجله «نسوان اصفهان» بود منتشر می‌شد و در سایر شهرستان‌ها نیز چنین فعالیت‌هایی وجود داشت. زنان بیشتر در کارهای ژورنالیستی فعالیت داشتند، ولی به‌طور محدود داستان نیز می‌نوشتند. در همان زمان نویسندگانی مانند سیمین دانشور اشاراتی به انقلاب می‌کردند بعد از انقلاب نیز اینطور نبود که زنان نویسنده به‌طور خلق‌الساعه حضور پررنگ داشته باشند. ولی اصولا انقلاب باعث شد حضور زنان دیده شود. زنان نویسنده که پس از انقلاب قلم زدند و پروسه 40 ساله را طی کردند. در واقع تبلور خود انقلاب هستند و از انبوه زنانی الهام گرفته‌اند که در این خیزش حضور داشتند. نویسندگان زن بعد از انقلاب در دل مردم حاضر بودند و برج عاج‌نشین نبود.
 
سی‌ویکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا 22 اردیبهشت در مصلای بزرگ امام خمینی (ره) برپاست.