به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نخستین نشست رمان خاتم با محوریت ضرورت، چرایی و چگونگی تولید رمان با موضوع حضرت خاتم (ص) با حضور نویسندگان و پژوهشگران این حوزه، دوم تا پنجم اسفندماه به همت دفتر نشر فرهنگ اسلامی در جزیره کیش برگزار شد.
 
محمدرضا سنگری، نویسنده و عاشوراپژوه، به‌عنوان گردانده بحث،‌ هدف از برگزاری این نشست را یافتن پاسخی برای پرسش‌های اساسی دانست که نویسندگان در خلق آثار داستانی و یا در قلمرو هنر درباره پیامبر (ص) با آن مواجه هستند.
 
وی گفت: در این زمینه با پرسش‌های جدی روبه‌رو هستیم؛ از پیامبر (ص) چه باید گفت و چه نباید گفت. آنچه از وجود منشوری پیامبر با اضلاع و ابعاد گوناگون در فضای قرآنی و حوزه‌های روایی داریم و آنقدر این ابعاد متعدد و متکثر است و با حوادثی که در مدت 23 سال رسالت بر آن حضرت گذشته، اگر بخواهیم این ویژگی‌ها را به زبان امروزی بیان کنیم، ناگزیر دست به گزینش می‌زنیم و طبیعتا در این گزینش‌ها، موارد و وجوهی از قلم می‌افتد یا کمتر دیده می‌شود.
 
این نویسنده و منتقد ادبی،‌ افزود: پس از طرح این پرسش که از پیامبر (ص) چه باید گفت،‌ سوال بسیار مهم‌تر و جدی‌تر این است که از پیامبر (ص) چگونه و با چه بیان و زبانی باید گفت؟ البته این مجال، عرصه ادبیات داستانی است و زبان هم زبان داستان. طرح این پرسش‌ها، مسئولیت سنگینی را برعهده ما می‌گذارد که آیا می‌توانیم در نقاط تاریک و در سکوت برگزار شده عصر پیامبر (ص) دخالت کنیم و درباره آن بنویسیم و بازآفرینی کنیم. باید ببینیم مهمترین ویژگی‌های پیامبر (ص) چه بوده، چه منابع و مواخذی وجود دارد که با مراجعه به آن‌ها می‌توان گوشه‌ها و اضلاع ناشناخته حضرت خاتم (ص) را شناخت.
 
سنگری بیان کرد: شاید یک عادت بدی که در بین ما ایرانی‌ها وجود دارد این است که گاهی درباره یک موضوع خاص به شنیده‌ها اکتفا می‌کنیم و کمتر به زوایای پیدا و پنهان زندگی بزرگان سرک می‌کشیم. دکتر شریعتی به نکته بسیار خوبی اشاره کرده که یکی از راه‌های شناخت انسان‌های بزرگ، شناخت پروردگان فرهنگ و مکتب آن‌هاست؛ چرا از دست‌آموخته‌های این بزرگان غافلیم. گاهی زندگی این افراد آنقدر شیرین است و کشش و جاذبه دارد که می‌توان به راحتی فضای رمان را به آن اختصاص داد. یا یک ارزش وجودی پیامبر را در دنیای امروز ببینیم و برجسته کنیم، انگار که خود پیامبر را محور قرار داده‌ایم. در یک مصداق امروزی و با ظرافت می‌توان اینکار را انجام داد.
 
اگر دغدغه و عشق نباشد اثر تاثیرگذاری ندارد
ابراهیم حسن‌بیگی، داستان‌نویس و ‌عضو هیات مؤسس انجمن قلم ایران نیز در این نشست در سخنانی کوتاه، گفت: اگر دغدغه و عشق نباشد، اثر با استفاده از بهترین‌ها تکنیک‌ها تولید خواهد شد، ولی تاثیرگذار نخواهد بود. به‌عنوان یک نویسنده به نویسندگانی که می‌خواهند در جشنواره خاتم شرکت کنند توصیه می‌کنم که از ابتدا تا انتهای داستان زندگی پیامبر (ص) را ننویسند. به‌عنوان یک مسلمان در کتاب‌های تاریخ درباره پیامبر زیاد خوانده‌ایم و در حد کلی که باید درباره پیامبرمان بدانیم، می‌دانیم. لذا به دوستان توصیه نمی‌کنم که به سمت اینگونه کارها بروند.
 
وی ادامه داد: امروز در جامعه به ابعاد شخصیتی و اخلاقی و روحی پیامبر (ص) شدیدا نیاز داریم. خیلی از ما به درستی ادعا می‌کنیم که جامعه امروز ایران، جامعه نسبتا بداخلاقی است. جامعه دغدغه‌مند دنیاطلبی شده‌ایم، چیزی که دین و پیامبر (ص) ما را از آن نهی کرده‌اند. خداوند یکی از علل گرایش و ایمان مردم به پیامبر را اخلاق خوش ایشان برشمرده است. به‌نظرم می‌رسد که به ابعاد اخلاقی، رفتاری و سیره پیامبر، ابعادی که امروز در جامعه شدیدا کمبود داریم، بخصوص بعد از انقلاب، سیر قهقرایی نزول اخلاق در جامعه را می‌بینیم و انقلاب اسلامی آسیب‌های زیادی را از این منظر خورده است.
 
حسن‌بیگی بیان کرد: امروز نیاز به توصیه، آموختن و آشنایی داریم که این پیامبر سرشار از کرامت و اخلاق خوش را در جامعه ترویج کنیم. این ابعاد را با عینیت بخشیدن در قالب‌ شخصیت‌های امروزی برجسته کنیم. بسیاری می‌گویند نوشتن درباره مسائل دینی توفیق می‌خواهد، گاهی به این موضوع فکر کرده‌ام. مثلا سالهاست با بررسی و مطالعه، این دغدغه را دارم که رمانی شایسته درباره امام حسین (ع) بنویسم. حتی در شب عاشورا در حرم امام رضا (ع) به مدد امام حسین (ع) تا صبح حدود 15 صفحه از رمان را نوشتم ولی در بازگشت مانند آب سردی بود که بر پیکر من ریخته شده، نتوانستم ادامه دهم. موارد مشابه دیگری نیز برای برخی نویسندگان رخ داده، واقعا به این نتیجه رسیدم که توفیق و برکتی که خداوند به ما و قلم ما می‌دهد، گاهی وقت‌ها به دلایلی که از دانستن آن قاصر هستیم از ما سلب می‌کند.
 
این نویسنده و منتقد ادبی، گفت: امیدوارم نویسندگان بتوانند در جشنواره خاتم شرکت کنند و ما سال بعد یا سال‌های بعد در این نشست‌ها درباره آثاری که درباره پیامبر (ص) نوشته شده، صحبت کنیم.
 
راز قدرت و جادوی قلم در چگونه نوشتن است
قاسمعلی فراست، نویسنده و منتقد ادبی، به‌عنوان دیگر سخنران در این نشست، اظهار کرد: راه‌هایی که ما را به پاسخ سوالات مطرح شده می‌رساند، همین جلسات و تاملاتی است که داریم. در نتیجه بحث، در وجود منِ نویسنده، مسئله‌ها و دغدغه‌هایی ایجاد می‌شود که دنبال جواب آن می‌روم. این جلسات فرصت خوبی است که ما قدری تامل کنیم.
 
وی افزود: وقتی در یک موضوعی آنقدر عمیق شویم و آنقدر مطالعه کنیم که آن موضوع ما را درگیر خود کند، چه بخواهیم و چه نخواهیم درباره آن داستان می‌نویسیم. گاهی الهام یا جرقه وجود دارد، ولی به‌نظرم یکی از مهم‌ترین راه‌هایی که نویسنده قلم بدست می‌گیرد، این است که روی یک مساله‌ای آنقدر مطالعه می‌کند و از آن سیراب می‌شود، به این نتیجه می‌رسد که چقدر این موضوع گفتنی و شنیدنی است. آن میزان مطالعه و سیراب شدن را گاهی جامعه و درگیری‌های شخصی اجازه نمی‌دهد و گاهی انسان کم‌توفیق می‌شود و به عمق نمی‌رسد. آن فرصت اگر ایجاد شود، یکی از راه‌هایی است که ما قلم را برداریم و درباره پیامبر (ص) بنویسیم. ای کاش این فرصت را هم جامعه در اختیار هنرمند بگذارد و هم خود هنرمند سختی‌های نتوانستن‌ها و نشدن‌ها را به خود تحمیل کند و به سمت جلو حرکت کند.
 
فراست گفت: یقین دارم نویسندگان هرگز از چگونه نوشتن غافل نخواهند شد. گاهی واقعا قلم سِحر می‌کند. وقتی رمان «مرشد و مارگریتا» را می‌خوانیم، جاهایی حس می‌کنیم هیچ چیز نیست، ولی چنان قلم خواننده را مسحور و شیفته می‌کند که نمی‌تواند دنبال کارهای دیگر برود. راز این قدرت و جادوی قلم در چگونه نوشتن است. اگر قلم من به آن اندازه از توانایی و سحرانگیزی برسد، خلأهایی که در داستان‌های دینی داریم را جبران می‌کند.
 
نخستین نشست رمان خاتم
نشست سه‌روزه رمان خاتم، از 2 تا 5 اسفندماه جاری در قالب نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی به همت دفتر نشر فرهنگ اسلامی در جزیره کیش برگزار شد.
 
این نشست‌ها با حضور سعید پورعلی؛ معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش، علی‌اکبر اشعری، قاسمعلی فراست، مجید قیصری، زهرا زواریان،‌طاهره ایبد، سید مهدی شجاعی، مصطفی رحماندوست، سید مجتبی حسینی،‌ محسن چینی‌فروشان، محمدعلی رکنی، محمدرضا سنگری، حسن محمودی، ابراهیم حسن‌بیگی، حمیدرضا شاه‌آبادی علی‌اصغر عزتی پاک، مهدی کفاش، امیر خداوردی، ابراهیم اکبری دیزگاه، فلاح هاشمی، جعفری، رضا احسان‌پور و یاسین حجازی و محمدحسن شهسواری برگزار شد و  درباره ضرورت، چرایی و چگونگی تولید رمان با موضوع حضرت خاتم (ص) بحث شد.
 
طرح‌های ارائه شده نیز در کارگاه‌های تخصصی با حضور کارشناسان و نویسندگان مورد نقد و بررسی قرار گرفت.