به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) محمد اسفندیاری، عضو هیأت علمی بنیاد دعبل، عصر امروز (سه‌شنبه 14 شهریور) در آیین اختتامیه دومین دوره کتاب سال عاشورا، عنوان کرد: مهمترین اولویت پژوهشی و نگارشی درباره امام حسین (ع)، نگارش تاریخ اجتهادی به معنای دقیق کلمه است. آنچه تاکنون درباره امام حسین(ع) نوشته شده، در عین ارزنده و آموزنده بودن، هیچکدام تاریخ اجتهادی نیست، حتی بسیاری کتاب‌ها بیشتر سمت و سوی داستانی دارند تا تاریخی.
وی افزود: برای نوشتن تاریخ اجتهادی باید در گام نخست، اجتهاد تاریخی داشته باشیم و همانطور که فقیهان فقه‌الاحکام دارند ما هم باید اجتهاد تاریخی داشته باشیم و شرط اول آن بررسی سند است. درباره امام حسین(ع) روایات فراوانی داریم که ابتدا باید سند این روایات بررسی شود.
عضو هیأت علمی بنیاد دعبل در ادامه با دسته‌بندی روایات عاشورا عنوان کرد: روایات عاشورا به سه بخش تقسیم می‌شوند؛ نخست، روایات خود امام حسین (ع) از مدینه تا کربلا، دوم روایات ائمه (ع) درباره عاشورا و سوم دسته روایات شاهدان، ناقلان از شاهدان و ناقلان از ناقلان. ابتدا باید یکایک این روایات شناسنامه سندی داشته باشند که مشخص شود به کدامیک می‌توان استناد کرد. شناسنامه روایت‌ها از این جهت قابل اهمیت است که ببینیم روایت سند دارد یا ندارد، منبع معتبر دارد یا ندارد، سند و منبع معارض دارد یا نه؟ معقول است یا نه؟ و در نهایت اینکه با تاریخ منطبق هست یا نه؟
اسفندیاری همچنین به نقل از علامه شعرانی گفت: همه قله‌ها و بزرگان شیعه به دو بخش تقسیم می‌شوند؛ یک دسته کسانی هستند که در زمینه احکام و فقه کار می‌کنند و دسته دیگر مراجع تحقیق هستند که در زمینه قرآن، حدیث، تاریخ، کلام و عرفان پژوهش می‌کنند. در 100 سال گذشته، حوزه‌های علمیه، مراجع تحقیق خوبی پرورده است که آیت‌الله شعرانی از جمله این افراد بود و مرجعیت‌اش را فدای کارهای علمی و پژوهشی کرد و در زمینه‌های تألیف، ترجمه و تصحیح آثار ماندگاری از خود به‌جای گذاشت که از آن جمله می‌توان به ترجمه «نفس‌المهموم» شیخ عباس قمی اشاره کرد.
وی در پایان افزود: مخاطب مراجع تقلید عامه جامعه هستند و مخاطب مراجع تحقیق متخصصان. جامعه ما به مرجع تحقیق نیاز دارد تا دین و ولایت را تشدید کند و در این‌صورت است که مردم از مرجع تقلید، تقلید می‌کنند، اما در جامعه ما برعکس است و مراجع تقلید بیشتر در صدر می‌نشینند.
توجه به حوزه‌های شعر کودک، خوشنویسی و ترجمه
دکتر محمدرضا سنگری، دبیر علمی جایزه دعبل نیز در این آیین با اشاره به برخی آمار مربوط به این جایزه عنوان کرد: در دوره نخست، آثار سال‌های 90 تا 94 جمع‌آوری و داوری شد؛ در مجموع 37 اثر در 18 رشته داوری و 20 اثر به‌عنوان منتخب معرفی شدند. در دوره دوم که به آثار سال‌های 94 و 95 اختصاص داشت در مجموع 343 اثر در 19 رشته داوری شد که در این آیین هفت اثر برگزیده و 11 اثر شایسته تقدیر تجلیل شدند.
وی ادامه داد: در برخی حوزه‌ها رشد چشمگیری را شاهد بودیم. از مجموع آثار این دوره 69 اثر مربوط به حوزه پژوهش فرهنگی و اجتماعی بوده و حوزه‌های شعر و پژوهش‌های تاریخی نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که در سه حوزه مهم شعر کودک، خوشنویسی و ترجمه از فارسی به زبان‌های دیگر هیچ اثری به دبیرخانه جشنواره نرسید، در حالی‌که آثار بسیار ارزشمندی برای عرضه به دنیا داریم. امیدواریم با طرح و شناسایی نواقص، زمینه برای خلق آثار بهتر در دوره‌های بعد فراهم شود.
سه‌شنبه ۱۴ شهریور ۱۳۹۶ - ۱۹:۱۷
محمد اسفندیاری، عضو هیأت علمی بنیاد دعبل در آیین اختتامیه جایزه دعبل، مهمترین اولویت پژوهشی و نگارشی درباره امام حسین (ع) را نگارش تاریخ اجتهادی دانست و گفت: آنچه تاکنون درباره امام حسین(ع) نوشته شده، در عین ارزنده و آموزنده بودن، هیچکدام تاریخ اجتهادی نیست.
نظر شما