به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «آثار ایرانی، بازار ترجمه» بعدازظهر امروز، پنج‌شنبه، ‌یازدهم اردیبهشت با حضور نجمه شبیری، «بیانکا ماریافیلیپینی»، «خوزه هرناندز بوئنو»، موسی بیدج و عالیم اشرف خان برگزار شد. 

بیدج در ابتدای این نشست گفت: تاکنون 50 کتاب منتشر کرده‌ام. حدود 10 کتابم تألیفی، 10 کتاب ترجمه از عربی به فارسی و 10 کتابم نیز ترجمه از فارسی به عربی است.

وی افزود: تا به حال در بیش از 16 دانشگاه عربی سخنرانی کرده‌ام. در اغلب این نشست‌ها از من پرسیده‌اند که آیا انقلاب اسلامی ایران سیاسی بود یا خیر. به آن‌ها پاسخ منفی می‌دادم، چون معتقدم انقلابمان فرهنگی است. هنگامی که آن‌ها این پاسخ را از من می‌شنیدند، بدون معطلی می‌گفتند پس ادبیات معاصر شما کجاست؟ در مقابل پرسش آن‌ها معمولاً نمی‌توانستم پاسخی بدهم. من تا به حال آثار بیش از 50تا60 شاعر و نویسنده ایرانی را به عربی برگردانده‌ام اما در مجموع ادبیات کلاسیکمان بیشتر از ادبیات معاصرمان به زبان‌های دیگر ترجمه شده است.

شاعر مجموعه شعر «دنیا چقدر دیر است» اضافه کرد: آنتولوژی داستان‌نویسان ایران از جمالزاده تا امروز و مجموعه‌ای از کتاب‌های شاعران معاصر ایران، آثاری‌اند که آن‌ها را گردآوری کرده‌ام و در خارج از ایران به چاپ رسانده‌ام. این کتاب‌ها آثار شاعرانی چون فروغ فرخزاد، زنده‌‌یاد قیصر امین‌پور، علیرضا قزوه و دیگران را در برمی‌گیرد. البته همه این فعالیت‌ها فردی است و اگر 10 نفر چنین کارهایی را دنبال می‌کردند، مسلماً شمار آثار چاپ شده‌ای که به آن‌ها اشاره کردم به بیش از 100 عنوان می‌رسید.

نویسنده مجموعه داستان «آسمان زعفرانی» توضیح داد: حتی کشورهای عربی که تشابهات فرهنگی بسیاری با ما دارند، از ادبیات ایران اطلاع چندانی ندارند. ادعا کردن درباره صنعتمان شاید بی جا باشد، اما ادبیات، فرهنگ و اخلاق و هنرمان می‌تواند برای دنیا حرف‌هایی تازه برای گفتن داشته باشد. در سال‌های اخیر سینمای ما تا حدودی در جهان شناخته شده، اما ادبیاتمان هنوز به قامت سینمایمان نرسیده است. 

ایتالیایی‌ها شاعران عارف ایران را دوست می‌دارند
 
بیانکا ماریا فیلیپینی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ایتالیا نیز گفت: در ایتالیا به همت مؤسسه «کنتره ترنتتره» ترجمه آثار ایرانی را به طور جدی دنبال کردیم. اواخر قرن 18 ایتالو پستی، شاهنامه را در هشت جلد به ایتالیایی ترجمه کرد و از آن پس بسیاری از زبان دانان ایتالیایی دست به ترجمه آثار فارسی زدند.

وی افزود: در ایتالیا منطق‌الطیر، گلستان سعدی، رباعیات خیام و بسیاری از آثار کلاسیک دیگر ترجمه شده است، اما از آن‌جا که اغلب استادان ایتالیایی ادبیات قرون وسطای اروپا را مطالعه کرده‌اند و تشابهایی بین آن‌ها و آثار کلاسیک فارسی یافته‌اند، به ترجمه آثار شاعران عارف ایرانی تمایل بیشتری نشان می‌دهند.

این استاد دانشگاه یادآور شد: در دانشگاه‌های ایتالیا کمتر به ادبیات مدرن ایران می‌پردازند. اما به همت مؤسسه کنتره ترنتتره آثاری از فریبا وفی، مصطفی مستور و چند نویسنده معاصر ایران در کتابفروشی‌های ایتالیا به فروش می‌رسد. به گمانم علت دوری ملت‌ها نداشتن شناخت فرهنگی درست از یکدیگر است.

اسپانیا و امریکای لاتین با ادبیات فارسی بیگانه است 

«خوزه هرناندز بوئنو»، مترجم انگلیسی و اسپانیولی نیز در این نشست گفت: من قول می‌دهم خیلی زود فارسی را بیاموزم چون در اسپانیا نیاز به ترجمه آثار ایرانی حس می‌شود. ما و کشورهای امریکای لاتین با ادبیات شما بیگانه‌ایم. البته تا حدودی سینمای شما را می‌شناسیم.

این استاد دانشگاه مادرید اضافه کرد: در قرون وسطا در اسپانیا پایگاهی برای ترجمه ایجاد شد که آثاری را از عبری و عربی به زبان اسپانیولی برمی‌گرداندند. ما توانسیتیم از این طریق آثار یونان و ادبیات عربی را بشناسیم. امیدوارم خانه ترجمه اسپانیا نیازی را که جهان برای شناخت ادبیات فارسی دارد جبران کند.

عالیم اشرف خان، استاد ادبیات فارسی دانشگاه دهلی‌نو گفت: به دلیل این‌که اغلب هندی‌ها به زبان هندی سخن می‌گویند، باید ادبیات معاصر ایران را که شامل داستان کوتاه، رمان و افسانه‌ها و خاطرات است، به زبان هندی ترجمه شود. رایزن فرهنگی ایران در هند مصمم است که آثار فارسی به زبان اردو ترجمه شود، اما من این عقیده را ندارم.

وی گفت: در برخی موارد حتی کتاب‌هایی که یکی دو سال پیش در ایران چاپ شده، در دانشگاه‌های هند نیز وجود دارد. من هم زبان هندی را خوب می‌دانم و هم به زبان اردو مسلطم. به گمانم آثار فارسی را بعد از ترجمه باید به دست استادان هندی سپرد تا آن‌ها کلیت ترجمه اثر را از نظر بگذرانند. برای تحقق چنین کاری من در همین جا آمادگی‌ام را اعلام می‌کنم.

نجمه شبیری نیز در آخر این نشست گفت: در دانشگاه‌ها و مراکز علمی باید کار علمی و فرهنگی کرد. احتیاج به ترجمه آثار مدرن بیش از هر زمان دیگر حس می‌شود. اکنون زمان آن رسیده است که با قلم جهاد کنیم.

این نشست عصر امروز 11 اردیبهشت در سرای اهل قلم بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.