ویتگنشتاین و فهم درست 

چنان‌که گذشت، ویتگنشتاین، اندیشه و اندیشیدن را مدخل بحث و تفسیر، قرار داده است. او میان اندیشه و فهم، قائل به این همانی است. اندیشه با مفاهیم زبانی، صورت پذیرفته و تفکر منهای زبان، متصور نیست؛ اما زبان، پدیده‌ای اجتماعی نیز بوده و فراگیری آن در شکلی از زندگی انجام می‌پذیرد. معانی نیز مولود کاربردهای اجتماعی هستند.
با این مقدمه می‌توان سراغ فهم درست، نزد ویتگنشتاین رفت. مفاهیمی که در قالب واژه‌ها بیان می‌شوند، در ظرف تعامل‌های اجتماعی و در چارچوب بازی‌های زبانی، واجد محتوا و معنای خاص خود می‌شوند. حال، فهم صحیح، در گرو درک کاربرد مفاهیم با استناد به قواعد واژگانی و زبانی است که در قلمرو اشکال گوناگون حیات اجتماعی صورت می‌‌پذیرد. چنان‌که دیدیم، فهم را دو عامل اساسی در برگرفته‌اند: ماهیت اجتماعی زبان یا طرد زبان خصوصی و دیگری، اهمیت انکارناشدنی کاربرد. از سوی دیگر، این مبحث با تفسیر نیز گره خورده است. چنان‌که گذشت، تفسیر در گرو شرایط اجتماعی و زبانی خاص است. این در حالی است که روش‌های داوری و تشخیص معیار تفسیر یا فهم درست یا نادرست نیز، با توجه به شرایط زبانی و اجتماعی، مشمول تحول می‌شود.

صفحه 168/ فلسفه زبان قاره‌ای و فرهنگی/ محمد رعایت جهرمی/ سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی/ چاپ اول/ سال 1391/ 264 صفحه/ 9000 تومان