به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، «بوم‌شناخت البرز شمالی»، دفتر دوم مجموعه 6 جلدی «البرزشناسی» است. دفتر نخست این مجموعه با نام «بوم‌شناخت البرز غربی» توسط انتشارات معین چاپ شده و جلدهای بعدی این مجموعه نیز در راه انتشار است. این مجموعه برای دانشجویان، گردشگران، عاشقان طبیعت و کوهنوردان رهنما و آموزنده است، از این رو اثری به‌شمار می‌آید آموختنی که ابهام و ایهام طبیعت پهنه مورد نظر را برای علاقه‌مندان این حوزه رمزگشایی می‌کند. 

پرویز مشهدی درباره البرز شمالی به «ایبنا» گفت: البرز رشته ‌کوهی در بخش شمالی ایران است که از سمت غرب، از تالشان جمهوری آذربایجان آغاز شده و در سوی شرق تا درون ترکمنستان و افغانستان ادامه می‌یابد. این رشته کوه به لحاظ گستردگی به چند بخش (البرزشمالی، البرز غربی و البرز جنوبی) تقسیم می‌شود. «بوم شناخت البرز شمالی» به معرفی و شناسایی محدوده‌ای از سفیدرود گیلان تا رود سه هزار تنکابن می‌پردازد. 

این کوهنورد و پژوهشگر افزود: کتاب «البرز شمالی» حاصل گزارش میدانی 11 ساله‌ای است که در صعود به قلل مجموعه البرز داشته‌ام. در هر فصل ضمن توضیح زیست‌بوم و زیست‌اقلیم مناطق، مشخصات جغرافیایی و راه‌های صعود و چگونگی صعود به قلل (مشکلات و سختی‌ها) به طور کامل تشریح شده است، به نحوی که می‌تواند منبع مناسبی برای دانشجویان رشته جغرافیا، گردشگران و بخصوص کوهنوردان باشد. 

این کتاب در پنج فصل متفاوت تنطیم شده است. فصل نخست با عنوان «دیلمان» به معرفی قلل و ارتفاعات مناطق کوهستانی «دیلمان» از جمله درفک، چراکوه، خلش‌کوه می‌پردازد. مناطق گیلان-دیلمان از مناطق باستانی ایران محسوب می‌شود‌. این مناطق روزگاری دراز سکونتگاه اقوامی مانند مردوس‌ها، آماردها، کاسپی‌ها و سکاها بوده که پیش از حمله آریایی‌ها به فلات ایران در این سرزمین زندگی می‌کردند، این‌ها جزو نخستین مردمانی بودند که اسلام آوردند. 

فصل دوم با عنوان «اشکورات» به معرفی قلل صلوات‌کوه، ناتش‌کوه، زبران-شوره، چاکانی، آرنگ، هفت‌خوانی و بزاکوه اختصاص یافته است. بزاکوه یکی از مشهورترین قلل منطقه اشکورات است که نزد اهالی تنکابن رامسر، کو‌هپایه‌نشینان، شکارچیان، زنبورداران و چوپان‌ها دارای محبوبیت فراوانی است. 

فصل سوم به منطقه کوهستانی «دوهزار» اختصاص یافته است. گیج‌کین، اجر، علم‌چال،‌ کندیگان شمالی، سیالان جنوبی، خانه‌بن و گردکوه از قلل «دو هزار» است. قله گردکوه یکی از پرطرفدارترین قله‌ها برای فعالیت کوه‌نوردی است، زیرا هم نزدیک‌ترین قله به شهر ساحلی تنکابن است و هم قابلیت برنامه‌های یک روزه روی خط‌ رأس داشته و دستیابی به آن نسبت به همه قله‌های دیگر راحت‌تر است. 

فصل چهارم به معرفی«داکو» می‌پردازد. «داکو» نام منطقه ییلاقی است که از شهرت به‌سزایی در میان اهالی جلگه تنکابن به‌ویژه شهرهای نشتارود و عباس‌آباد برخوردار است زیرا دارای آبادی‌های فراوان، ییلاق باصفا و مناطق باستانی چشمگیر است. شاه‌رشید، زردغار، شورگردن و پله‌کوه از قلل مهم منطقه کوهستانی «داکو» است. 

فصل پایانی کتاب به زبانی ساده به توصیف «چین‌خوردگی کرانه غربی رودخانه سه‌هزار» پرداخته‌ است. ماچور، اسب‌چر، دوبرادران، زرین‌کوه، سرچال، نرگس‌کوه، کلوان از قلل مهم این منطقه است. در بخشی از این فصل آمده است: «کوه دوبرادران پرحجم و با شیب ملایم است. در اینجا چشمه‌های زیبای بسیار و پرآب و برف دیده می‌شود. شیب دورتادور آن، کمتر از 30 درجه است. صخره، پرتگاه و بهمن در اطراف آن مشاهده نمی‌شود.» 

مولف در صفحه‌های پایانی کتاب تصاویری زیبا از «البرز شمالی» را ضمیمه کتاب کرده و گیرایی «بوم‌شناخت البرز شمالی» را دوچندان ساخته است. 

پرویز مشهدی‌ متولد تنکابن، دبیر بازنشسته، مدرس و مربی ملی کوهنوردی، با کارنامه پربار کوهنوردی در داخل و خارج کشور است. از وی پیش از این «بوم‌شناخت البرز غربی» منتشر شده است. نگاه تیزبین و کنجکاو وی در کشف ایهام و راز و رمز نهفته در تمامی جلوه‌های زیبای بصری، شوقی در ما برمی‌انگیزد که با او همسفر شویم و ناشناخته‌‌ها را بشناسیم. 

چاپ نخست «بوم‌شناخت البرز شمالی» نوشته پرویز مشهدی در 237 صفحه با شمارگان یک‌هزار و صد نسخه و بهای 10 ‌هزار‌ ‌تومان از سوی انتشارات معین منتشر شده است.