عبدالحسين سعيديان، مولف كتاب 10 جلدي دايره‌المعارف «بزرگ نو» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، با بيان اين مطلب اظهار داشت: دايره‌المعارف‌ها از عهد باستان مورد توجه بوده‌اند و طي دوران‌هاي مختلف انواع دايره‌المعارف پديد آمده‌اند. در اين ميان برخي آثار نام دايره المعارف ندارند؛ اما با توجه به اطلاعاتشان مي‌توان آن‌ها را دايره المعارف ناميد.

وي در ادامه با ارائه تعريفي از دايره‌المعارف گفت: اين كتاب‌ها حاوي اطلاعات بسياري درباره هنرها، اختراعات، علوم كاربردي، بيماري‌ها، ادبيات، شهرهاي جهان، درياچه‌ها، آسيب‌هاي طبيعي و ... به صورت خلاصه اما بسيار كاربردي به مخاطب خود ارائه مي‌كنند.

سعيديان افزود: يكي از افرادي كه در يونان باستان به جمع‌آوري دايره‌المعارف اهتمام ورزيد، «پليني» بزرگ بوده است. وي در همه عمر كوشش و تلاش كرد كه كتابي جامع و كامل جمع آوري كند، براي مثال حتي در حمام مطالب را تقرير مي‌كرد و بالاخره در واقعه آتشفشان «وزو» در سال 79 ميلادي براي جمع‌آوري اطلاعات بيش‌تر خود را به نزديكي‌هاي دهانه آتشفشان رساند و همان زمان جان خود را از دست داد.

وي با بيان اين‌كه در بين دانشمندان ايراني نيز افراد بسياري به جمع ‌آوري دايره‌المعارف مشغول بوده‌اند، عنوان كرد: زكرياي رازي، ابوعلي‌سينا، ابوريحان بيروني و قطب‌الدين شيرازي از جمله افرادي بودند كه دايره المعارف داشتند.

سعيديان همچنين به دايره‌المعارف 10 هزار جلدي كشور چين اشاره كرد و افزود: در كشور پهناور چين تاليف دايره المعارف رواج زيادي داشت، در اوايل سال 1900 دايره المعارفي 10 هزار جلدي تاليف شد اما در واقعه مشت‌زنان در سال 1910 با توطئه ملكه وقت چين اين گنجينه بزرگ سوزانده شد و  اكنون تنها حدود 7 يا 8 جلد از اين كتاب ارزشمند باقي مانده است.

وي دايره‌المعارف را يك ضرورت براي هر كشوري دانست و گفت: «دني ديده‌رو» مولف و سرپرست دايره المعارف بزرگ فرانسه كه در قرن هجدهم ميلادي منتشر شد، معتقد است: دايره‌المعارف‌ها نشانه‌اي از بالندگي و ترقي مردمي است كه به دايره‌المعارف علاقه و توجه نشان مي‌دهند.»

سعيديان ادامه داد: كشور فرانسه براي اولين بار در اروپا دايره المعارف بزرگي را توسط چندين نفر از محققان و كارشناسان جمع‌آوري كرد. اين دايره المعارف در سطح جامعه توزيع و استفاده عموم از آن باعث شد كه مردم به استفاده از دايره المعارف‌ها گرايش پيدا كنند. اين گرايش به گونه‌اي بود كه برخي مورخان معتقدند انقلاب كبير فرانسه مديون اين دايره‌المعارف‌‌هاست.

مولف كتاب دايره‌المعارف «مردمان جهان»، جمع‌آوري دايره المعارف را  مختص به يك مرز و زمان ندانست و گفت: مردم در همه جاي دنيا به سوي دايره المعارف روي آورده‌اند و  مي‌توان گفت اين كتاب‌ها از حد تخصصي بودن خارج شده‌‌اند و هر فردي براي افزايش اطلاعات عمومي خود مي‌تواند يك دايره المعارف داشته باشد.

وي افزود: شخصي كه اهل كتاب و مطالعه كردن باشد و به اطلاعات در زمينه‌اي خاص نياز داشته باشد، مي‌تواند به دايره‌المعارف مراجعه و 90 درصد نيازهايش را برطرف كند. مثلا درباره تاريخچه اختراع اتومبيل مي‌خوانيم كه بيش از 20 هزار وسيله اختراع شده تا اين‌كه ماشين به وجود آمده است.

سعيديان با بيان اين‌كه هر خانواده، مدرسه‌،‌ كتابخانه و دانشگاهي به يك دايره المعارف نياز دارد، اظهار داشت: در حالي كه اين نياز به خوبي احساس مي‌شود، اما متاسفانه تبليغات خوبي در اين زمينه صورت نمي‌گيرد.

مولف دايره المعارف «دانش و تكنيك» تاكيد كرد: اگر معلمان سر كلاس درس دايره‌المعارف‌ها را به دانش‌آموزان معرفي كنند و از فوايد و كارايي آن بگويند، دانش‌آموز سراغ كتاب‌ها مي‌رود و با مراجعه به كتاب با تنوع متون روبه‌رو مي‌شود، با اين كار هم نياز خود را برطرف مي‌كند و هم با موضوعات و مطالب مختلف نيز آشنا مي‌شود و اين خود علاقه به مطالعه را در او ايجاد مي‌كند.

سعيديان همچنين به لزوم تهيه دايره‌المعارفي جامع در كشور اشاره كرد و ادامه داد:‌ اميدوارم در ايران دايره المعارفي تهيه شود كه بي‌نظير باشد، زيرا ايران نيازمند چنين كتابي است و تا به حال كوتاهي‌هاي زيادي در اين زمينه شده است.

اين مولف و مترجم دايره‌المعارف گفت: با وجود اين همه نويسنده، مترجم، محقق و پژوهشگر موفق در كشور، چرا بايد هنوز در اين حوزه نقص داشته باشيم؟ در برخي كشورها كه اهميت دايره المعارف‌ها كشف شده، اين كتاب‌ها به صورت انبوه و به روش‌هاي سهل‌الوصول در اختيار مردم قرار گرفته است.

عبدالحسين سعيديان متولد سال 1310و كارشناسي ارشد علوم اجتماعي است.. وي سال 1341 اولين دايره المعارف «ادبيات» را در كشور تاليف كرد و تاكنون دايره المعارف‌هايي با عناوين شهرهاي جهان، شناخت شهرهاي ايران، سرزمين مردم ايران،‌ آثار نقاشان جهان، مردمان ايران،‌ دايره‌المعارف بزرگ نو و مردمان جهان را منتشر كرده است.