چهارشنبه ۸ آذر ۱۳۹۶ - ۱۱:۰۶
عصر جدید ادبیات نیجریه و کتابخوان‌های بیشمار در قاره سیاه

در گذشته بیشتر نویسندگان موفق آفریقایی در کشورهای خارجی دیده و شناخته می‌شدند، اما حالا وضع کمی فرق کرده و در خود این کشورها نیز توسط مخاطبان خوانده و دیده می‌شوند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از نیویورک‌تایمز، ابوبکر آدم ابراهیم، نام نویسنده جوان اهل نیجریه است که به تازگی با رمان «فصل شکوفه‌های خونین» توانسته جوایز ادبی مهمی را کسب کند. داستان این کتاب، ماجرای زندگی پیرزنی مسلمان را روایت می‌کند که در گذشته با رهبر گروه شورشی مسلمانی ارتباط داشته‌است.

ابراهیم توانست به خاطر نگارش این رمان جوایز معتبری مانند، جایزه 100 هزار دلاری «ادبیات نیجریه» و جایزه نویسندگان آفریقایی «موسسه گوئت» کشور آلمان را کسب کند. انتشارات کاساوا، ناشر این رمان نیز در مجامع بین‌المللی موفق ظاهر شده و توانسته این کتاب را در کشورهای آفریقای جنوبی، کنیا، آلمان، انگلستان و به تازگی در آمریکا توزیع کند.

ابراهیم تنها نویسنده نیجریه‌ای نیست که در سال‌های گذشته توانسته در ادبیات جهان موفق ظاهر شود. در حقیقت او متعلق به نسلی از نویسندگان جوان این کشور است، که در سطح بین‌الملل و به خصوص قاره آفریقا خوش درخشیده‌اند.

از سال‌های گذشته کشور نیجریه همیشه قطب ادبیات قاره سیاه بوده و چهره‌هایی مانند ول سوینکا، چینوآ آچه‌به، بن اوکری و به تازگی چیماماندا آچی‌بی را به دنیای ادبیات معرفی کرده است.در گذشته بیشتر نویسندگان موفق آفریقایی در کشورهای خارجی دیده و شناخته می‌شدند، اما حالا وضع کمی فرق کرده و در خود این کشورها نیز توسط مخاطبان خوانده و دیده می‌شوند.

امروزه بسیاری از رمان‌های نوشته شده توسط نویسندگان نیجریه‌ای، در کشور خودشان فروش خوبی دارد و حتی تجدید چاپ می‌شود. حالا دیگر نویسندگان کمتر از جنگ می‌نویسند و بیشتر به موضوعات متفاوتی مانند، مسائل اجتماعی و حقوق زنان روی آورده‌اند. آنگونه که به نظر می‌رسد، ادبیات نیجریه دوره گذری را تجربه می‌کند که باید آن را عصر جدید ادبیات نیجریه خطاب کرد.

هرچند هنوز گروه‌هایی تروریستی مانند «بوکو حرام» در قاره سیاه مشکلاتی برای مردم بومی به وجود می‌آورند و مسائل مربوط به اقتصاد هنوز یک معضل در این قاره محسوب می‌شود، اما می‌توان گفت که ادبیات در آفریقا در حال رشد و حیات دوباره است.

به عقیده ابوبکر آدم ابراهیم، امروز بسیاری از نویسندگان جوان در نیجریه در حال ابراز و اظهار وجود خود و نوشته‌هایشان هستند و باید گفت نویسنده‌ها بیشتر از گذشته در حال شناخت هستند.

انتشارات کاساوا که معتبرترین موسسه انتشاراتی نیجریه است، در حال گسترش شعبه‌های خود در کشورهای مختلف جهان است، که انگلستان و آمریکا نمونه‌های آخر آن هستند. این انتشارات پیش‌تر از طریق شرکای خارجی کتاب‌های خود را در این کشورها عرضه می‌کرد ولی درحال‌حاضر، با تغییر شرایط مسئولین این انتشارات قصد دارند کتاب‌های توزیع شده در آمریکا را از دو هزار نسخه به پنج هزار نسخه برسانند.هرچند این گسترش از نظر تجاری بیشتر به نفع توزیع‌کنندگان آمریکایی است ولی از نظر فرهنگی به طور حتم به نفع نیجریه و مردمش تمام خواهد شد.

بی‌بی بکریوسف، موسس و رئیس انتشارات کاساوا می‌گوید: «در کنار افزایش کتاب‌های فروخته شده در آمریکا، چیز دیگری که دنبالش هستیم گسترش و شناساندن فرهنگ و ادبیات مردم آفریقا است. تنها کتاب آچه‌به، نمی‌تواند کل فرهنگ آفریقا را به آمریکایی‌ها بشناساند. امروز بسیاری از نویسندگان جوان در فضای فرهنگی نیجریه حاضر شده‌اند و درحال نوشتن فرهنگ این قاره هستند.»

این ناشر زن نیجریه‌ای اعتقاد دارد که در روزگار فعلی کشورش، نویسندگان با استعدادی ظهور پیدا کرده‌اند که باید حرفشان به گوش جهانیان رسانده شود. وی می‌گوید: «شرایط امروز دیگر مانند گذشته نیست، چون مردم خود نیجریه نیز برای خرید کتاب‌های ما صف می‌کشند.»

به گفته بکریوسف امروزه رمان‌هایی مانند «در استقلال» نوشته سارا لاپیدو، یک میلیون‌ و‌ هفتصد هزار نسخه و «آخرین روزهای دبیرستان فورکادوس» نوشته آ.ح. محمد دو میلیون و پانصد میلیون نسخه در نیجریه می‌فروشد.

بر اساس آمارهای ارائه شده توسط انتشارات کاساوا، در سال 2017 میلادی هشت عنوان کتاب از نویسندگان نیجریه‌ای در بازار کتاب آمریکا عرضه شده، که قرار است در سال آینده این رقم دوبرابر شود. 

لی آدنله نویسنده مشهور اهل نیجریه که در حال حاضر ساکن شهر لندن است نیز، از ظهور نویسندگان و رمان‌نویس‌های جوان نیجریه‌ای خبر می‌دهد و اعتقاد دارد کتاب‌های جدید بیشتر از مسائل اقتصادی به دنبال معرفی فرهنگ قاره سیاه هستند.  به عقیده او، هرچه نویسنده‌های جوان زیاد می‌شوند، مسائل گسترده‌تری از فرهنگ نیجریه شناخته می‌شوند. رمان اوبیوما با عنوان «ماهیگیر» دوران استبداد دهه 90 میلادی نیجریه را روایت می‌کند که به 20 زبان زنده دنیا ترجمه شده است. این رمان نامزد دریافت جایزه معتبر من‌بوکر شده بود.

به غیر از این رمان‌ها، یک دوجین کتاب جدید از نویسندگان جوان نیجریه در صف انتشار قرار دارند که البته با مشکلات عمده‌ای، که بیشتر اقتصادی است، روبرو هستند. یکی از مشکلات دیگر، بیسوادی در کشورهای آفریقایی به خصوص نیجریه است که گسترش صنعت نشر و مطبوعات را با کندی روبرو می‌کند. در نیجریه دستمزدها پایین است ولی یک کتاب با هزینه‌ای حداقل 8 دلار منتشر می‌شود و همین کافی است که نویسنده‌های جوان را مایوس کند. ولی با وجود این مشکلات به نظر می‌رسد ناشران نیجریه بعد از سال 1999 و اتمام حکومت دیکتاتوری به دوران شکوفایی رسیده‌اند. انتشاراتی مانند کاساوا، فارافینا، پارسیا و اویدا بوکس همگی در نیجریه در حال حیات و رشد هستند.

اویدابوکس، یکی از جدیدترین انتشاراتی‌های کشور نیجریه است که در سال 2013 میلادی توسط نویسنده مشهور این کشور شونئین، نویسنده کتاب «زندگی‌های مرموز موج‌های باباسگی» پایه‌گذاری شد. او می‌گوید: « هدف اصلی ما ناشران نیجریه‌ای ساخت کشوری پر از کتاب و محتواهای غنی است. موفقیت نویسندگان نیجریه نباید به گرفتن جوایز ادبی در کشورهای غربی محدود شود و باید مردم در این قاره بتوانند جوایز خودشان را به کتاب‌ها بدهند.»

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها