دوشنبه ۱ مهر ۱۳۹۸ - ۱۰:۵۵
آیا گیاهان زراعی می‌توانند امنیت غذایی جهان را تأمین کنند؟

کتاب «عملکرد گیاهان زراعی و امنیت غذایی جهانی»، به و ضعیت تولید محصولات زراعی در دنیا پرداخته و راهکارها و محدودیت‌های افزایش عملکرد بدون تخریب منابع فیزیکی تولید را بیان می‌کند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، امروزه به علت افزایش جمعیت، مسئله امنیت غذایی در سطح جهان ابعاد تازه‌ای به خود گرفته و به یکی از مباحث مهم در تمامی کشورهای جهان تبدیل شده است. دستیابی به عرضه باثبات موادغذایی و تأمین امنیت غذایی جوامع، یکی از مهمترین اولویت‌های توسعه پایدار کشاورزی است. دراین بین، گیاهان زراعی نقش بسیار مهمی در تولید غذا، تأمین کالری روزانه و امنیت غذایی دارند. گیاهان زراعی، نقش عمده‌ای در تغذیه جمعیت جهان دارند و این موضوع به‌ویژه درکشورهای درحال توسعه مشهودتر است. در میان گونه‌های مختلف گیاهان، تنها پنج یا 6 گونه گیاهی هستند که نزدیک به 80 درصد نیازمندی‌های انسان را تأمین می‌کنند که عمده‌ترین آن‌ها شامل غلات، گیاهان روغنی، قندی و علوفه‌ای است. در این میان، غلات سهم عمده‌ای از تأمین کالری روزانه جوامع را به خود اختصاص می‌دهند.
 
جلد دوم کتاب «عملکرد گیاهان زراعی و امنیت غذایی جهانی» از سوی تونی فیشر، دیریک بیرل و گِرگ ادمیدیس تالیف شده و حسین حیدری شریف‌آباد آن‌را به فارسی ترجمه کرده است. کتاب حاضر در هفت فصل با عنوان‌های «خلأ عملکرد»، «افزایش ظرفیت عملکرد»، «تغییر اقلیم، عملکرد گیاه، سازگاری و کاهش خسارات»، «کارایی مصرف نهاده، پایداری و محیط»، «روند بهره‌وری کل عوامل تولید»، «سیاست‌ها و مردم» و ارزیابی چشم‌انداز افزایش عملکرد جهانی، با طرح مباحث مختلف، درصدد پاسخ به این پرسش محوری است که «آیا افزایش عملکرد ادامه خواهد داشت تا جمعیت دنیا را تغذیه نماید؟»


کشاورزی در شرایط تغییر اقلیم
تغییر اقلیم برای عملکرد گیاهان اهمیت زیادی دارد. همگان پذیرفته‌اند که گازهای گلخانه‌ای موجب تغییر اقلیم شده و اثر منفی روی عملکرد گیاهان دارد. دانشمندان با دقت تغییرات اقلیمی پیش‌بینی‌‌ شده را تحت‌نظر دارند. پیش‌بینی‌های نسبتا مطمئنی راجع به افزایش دما، دفعات بیشتر دماهای بحرانی و افزایش سطح آب دریا وجود دارد، میزان این تغییرات کُند و حتمی نیست. تغییرات پیش‌بینی شده در مورد بارندگی قابل اطمینان است. تغییرات پیش‌بینی شده تا سال 2050 میلادی برای دما و بارندگی نسبت به تغییر در سال‌های مختلف کوچک است. با تفاوت رشد گیاه در هر سال و یا در آزمایش مزرعه‌ای، کشاورزان، به‌نژادگرایان و متخصصان به‌زراعی تغییر اقلیم را می‌بینند.
 
مشخص است که گونه‌های گیاهان زراعی، قبلا دارای سازگاری دمایی ذاتی بودند، زیرا هر گیاه منفرد در دامنه وسیعی از دما با موفقیت رشد می‌کرد. با تغییر اقلیم نامعلوم و چالش‌های آینده، سرمایه‌گذاری انحصاری و از قبل تعیین‌شده برای تحقیق در مورد تغییر اقلیم نیاز است. در طول چند دهه آینده، هنگامی که بیشترین فشار روی تأمین غذا باشد، بزرگترین حفاظت در مقابل اثر تغییر اقلیم، مهارت کشاورزان است که باید از تحقیق به‌نژادگران و متخصصان به‌زراعی و همچنین خدمات و سیاست‌های برتر روستایی، بهره ببرند.


امنیت غذایی جهانی و تجارت
در دنیا بدون تردید تجارت موجب افزایش امنیت غذایی می‌شود و باید غذای ارزان فراهم شود، هرچند محدودیت‌های دسترسی برای واردات توسط کشورهای با جمعیت زیاد (چین و هندوستان) و محدودیت‌های مالی و لجستیکی و زیان‌های اقتصادی برای کشورهایی که مبادلات خارجی ندارند، وجود دارد. علاوه بر این، تولید در سطح ملی به معنای افزایش بهره‌وری کشاورزی کشاورزان یارانه‌بگیر (به‌ویژه کشاورزان زن) است. بنابراین، تولید ملی موجب افزایش امنیت غذایی به‌طور مستقیم از طریق تولید بیشتر برای مصرف داخلی و از طریق آزاد کردن منابع برای تولید گیاهان نقدی و دام که با غذاهای اصلی تجارت می‌شوند. با افزاش شهرنشینی و گسترش تجارت و حرکت به سوی تجارت آزاد، تولید چهار گیاه اساسی زراعی (گندم؛ برنج، ذرت و سویا) به تدریج به مناطق با مزیت نسبی بیشتر می‌رود یا سایر مناطقی که وابستگی بیشتر به واردات دارند.
 
نخستین چاپ از جلد دوم کتاب «عملکرد گیاهان زراعی و امنیت غذایی جهانی» در 384 صفحه با شمارگان 384 صفحه از سوی انتشارات اندیشمندان پارس روانه بازار نشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها