دوشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۲۰:۱۷
چرا فلسفه به حاشیه افتاده است؟

ویل دورانت در «دعوت به فلسفه» توضیح می‌دهد که ما چرا به فلسفه نیازمندیم. اگر فلسفه به حاشیه افتاده، به این علت است که روح ماجراجویی را از دست داده و جیره‌خوار علوم و دانش‌های دیگر شده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ​کتاب «دعوت به فلسفه» اثر ویل دورانت با ترجمه شهاب‌الدین عباسی منتشر شده است.
ویل دورانت (١٨٨۵- ١٩٨١) برنده جایزۀهپولیتزر (١٩۶٨) و مدال آزادی (١٩٧٧) نویسنده‌ای مشهور در ایران و جهان است که علاقه‌مندان با اثر سترگ او در تاریخ جهان، مجموعه ١١ جلدی تاریخ تمدن، آشنایی دارند و می‌دانند چاپ این اثر در ایران مانند انتشار آن در غرب با چه استقبال پرشوری روبه‌رو شد. 

ویل دورانت در دعوت به فلسفه توضیح می‌دهد که ما چرا به فلسفه نیازمندیم. اگر فلسفه به حاشیه افتاده، به این علت است که روح ماجراجویی را از دست داده و جیره‌خوار علوم و دانش‌های دیگر شده است. اگر در داستان فلسفه حکایت برهمنی را از زبان ولتر تعریف می‌کند که برخی معماهای فلسفی را نمی‌داند و احساس رنج می‌کند، در دعوت به فلسفه می‌گوید ماجرای فلسفه مهمتر از دانستن مشتی معما و چیستان ذهنی است.

او در دعوت به فلسفه می‌گوید: «فلسفه، معمایی کم‌اهمیت و غوطه‌ور در میان ابرها نیست که ربطی به زندگی بشر یا تأثیری در آن نداشته باشد. بلکه مساله‌ای عظیم و مهم است. فلسفه در پی فهم این مساله مهم و اساسی است که زندگی انسان چه معنی و ارزشی دارد و امکانات بشر در این عالم بی‌انتها چیست.»
 
بخش اول کتاب با عنوان «بررسی فلسفه» از مسائلی سخن می‌گوید که برای فلسفه در طول قرن‌ها دردسر درست کرده‌اند. مسائلی از قبیل دلمشغولی فلسفه به معرفت شناسی و تسلیم شدن گاه و بی گاه آن در برابر الاهیات، به علاوه کاوش در ماهیت ارتباط بین فلسفه و علم. این بخش مروری اجمالی هم می‌کند بر قلمروها، یا «بناها و عمارت‌های» فلسفه به علاوه هدایایی که فلسفه به دلباخته‌ترین مشتاقان خود می‌دهد. فصل دوم کتاب شرحی است درباره شاخه‌های اساسی فلسفه و پرسش‌هایی که مطرح می‌کنند. این فصل همچنین نظرات منحصر به فرد دورانت در فهم و پاسخ دادن به آن پرسش‌ها را شرح می‌دهد؛ پرسش‌هایی که از معرفت‌شناسی و متافیزیک تا سیاست و اخلاق را در بر می‌گیرند.
 
بخش دوم کتاب با عنوان «آموزش فلسفه به کمک نمونه‌ها» ارزش تاریخ و زندگی‌نامه نویسی را در یادگیری فلسفه معلوم می‌کند و شرحی الهام بخش از زندگی و اندیشه‌های چهار فیلسوف مهم به دست می‌دهد: کنفوسیوس، سقراط، افلاطون، و جوردانو بورنو. این دو شرح حال اخیر، حکایت از یافته‌ای تاریخی دارند و نسخه نگاشته شده اولین سخنرانی‌هایی هستند که دورانت در سال 1917 در لیبرتمپل نیوجرسی ایراد کرد.
 
بخش سوم و نهایی کتاب، شرح دیدگاه دورانت درباره وجود انسان است. او در اینجا این پرسش را مطرح می‌کند و به آن جواب می‌دهد که «معنی زندگی واقعا چیست؟» در این بخش کل خط سیر زندگی انسان، از تولد تا مرگ، با نثر اثرگذار، قدرتمند و درخشان دورانت به روشنی ترسیم شده است.

علاوه بر این، دست نوشته‌ای از گفت‌وگویی میان ویل دورانت و همسر و همکارانش آریل با حضور سه تن از دوستانش، در این بخش ارائه شده، این گفت‌وگو ـ که مانند گفت‌‌وگوهای سقراط با دیگران، یادآور قدیمی‌ترین شکل موجود فلسفه است ـ طی نشستی در خانه آن‌ها در هالیوود هیلز ضبط شده است. در این گفت‌وگو این وظیفه به دورانت محول شد که از این نظر خود که فلسفه هنوز به کار می‌آید و به درد می خورد، دفاع کند. این قسمت، فلسفه را در عمل نشان می دهد و این مزیت را دارد که آرا و اندیشه کسانی را که فلسفه را جدی می‌گیرند به خوبی نمایان کند.
 
فصل پایانی کتاب شاید چشم‌گیرترین مقاله آن باشد: «فلسفه زندگی برای روزگار ما». دورانت در اینجا ملاک‌های اساسی یک فلسفه زندگی جدید و در عین حال جاودانه را ارائه می‌کند که شامل زندگی توام با احترام با همه موجودات زنده است. چنین دیدگاهی، شامل عناصر و موضوعات فلسفی است که هزاران سال در تاریخ بشر قدمت دارند ولی ما در غرب در فهم آن تازه در آغاز راه هستیم.
 
وقتی از خواندن دعوت به فلسفه فارغ می‌شویم، این حس شگفت‌انگیز به ما دست می‌دهد که درباره فلسفه و فیلسوفان درکی تازه پیدا کرده‌ایم و این میل در ما تقویت می‌شود که عضوی از این انجمن شریف شویم. خواننده فلسفه معاصر شاید خرسند شود ـ اگر مبهوت ـ نشود که پی ببرد در این صفحات هیچ حرف کلیشه‌ای و عقیده جزمی وجود ندارد. فقط همانطور که عنوان کتاب حکایت از آن دارد یک جور «دعوت» است. دعوت به شرکت در پژوهش صادقانه و تامل درست راجع به گستره و حد و مرزهای فهم انسان. دورانت هیچ درمانی پیشنهاد نمی‌کند، با اینکه سابقه بیش از شصت سال دانش پژوهی و تحقیق در این حوزه دارد. کتاب فقط نتایج احتمالی را که یک «تازه‌کار» با اندیشه خودش به آن‌ها رسیده بیان می‌کند؛ تازه‌کاری که مشتاقانه در پی فهم بهتر نقطه ضعف‌ها، کامیابی ها و توانایی‌های حیوان خردمندی است که او را «انسان» می‌خوانیم.
 
کتاب «دعوت به فلسفه» اثر ویل دورانت با ترجمه شهاب‌الدین عباسی با شمارگان هزار نسخه در 240 صفحه به قیمت ٣٢٠٠٠ تومان از سوی بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها