دوشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۶ - ۱۱:۰۰
تفاوت اندیشه ایرانی و عرب در جان‌بینی و جهان‌بینی

کتاب «سهم مردم»، نگاهی نو به تاریخ و فرهنگ ایران زمین در گذر زمان تالیف عبدالرحمان حسنی شامل مطالبی از حوزه فرهنگ، سیاست و اجتماع است.

خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «سهم مردم»، نگاهی نو به تاریخ و فرهنگ ایران زمین در گذر زمان تالیف عبدالرحمان حسنی به بیان برخی نکات از سیاست، فرهنگ و اجتماع اختصاص دارد.

نگاهی به فهرست مطالب کتاب حاکی از آن است که مولف دلنوشته‌ها و اطلاعاتش را از موضوعات متفاوتی چون فرهنگ، سیاست، تاریخ، زبان و ادبیات، اجتماع و... گردآوری کرده است.

سرفصل‌های کتاب در برگیرنده این عناوین است: «فرهنگ مردم ایران باستان»، «دوران هخامنشیان»، «اشکانیان و ساسانیان»، «پس از اسلام تا قاجار»، «تاریخ معاصر»، «خط و زبان و ادبیات»، «شخصیت‌های تاریخی»، «اندیشه و فلسفه»، «سیاست»، «جغرافیا»، «تُرک و تُرکان»، «معرفی واژه‌ها و واژه‌های جایگزین کردنی».
 
پشت‌جلد کتاب با اشاره به مطالب کتاب آمده است: «سهم مردم‌» کتابی است که طیف وسیعی از خوانندگان کتاب‌های تاریخی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی را در برمی‌گیرد و پاسخگوی کنجکاوی گروه‌های متنوعی از دوستداران کتاب است. اگر علاقه‌مند به پژوهش و جستجو در فرهنگ و تاریخ ایران زمین هستید، خواندن این کتاب می‌تواند راهگشای پژوهش شما باشد و یا اینکه راهنمایی برای پژوهش بیشتر در زمینه‌ای که برایتان سؤال برانگیز است. مطالب این کتاب برای شیفتگانی که با دیدن برگی سبز، جنگلی را به تصویر می‌کشند، می‌تواند اخگری باشد برای شعله‌ور شدنشان.»

شرح بالابلندی درباره کوفی‌منشی مردم زمانه
در بخش از کتاب درباره نگاه روشنفکران به مردم می‌خوانیم: ««آنچه در میدان التحریر مصر اتفاق می‌افتاد ما را بر آن می‌دارد که کمی درباره‌ مردم بگوییم. «من نیز بارها از خود پرسیده‌ام که مردم کیستند، در بسیاری از مجامع و محافل تهران اگر لفظ مرد بر زبان کسی رود حاضران ابرو درهم می‌کشند و یا به صراحت، یا با سکوتی معنی‌دار می‌گویند «مردم کی‌اند؟» این پُرسان‌وشی بیان‌کننده‌ آن است که آنچه به حساب نمی‌آید و قابل گفت‌وگو نیست، مردم است.

به‌رغم بسیاری از روشنفکران ما مردم مشتی نادان و بدبخت هستند که باید تا آنجا که می‌شود با آنان روبه‌رو نشد تا مبادا خشونت طبع و بی‌ادبی آنان هتک حرمتی کند، یا آن حال آنان موجب درهم ریختگی گردد. یا بوی بد تن چرکین آنان مشام را ببازارد. در روزگار ما طبقه‌ «متمدن» ظریف‌طبع و حساسی تربیت یافته است که از مردم بیزار است و خیال خود را این‌گونه راحت می‌کند که این مردم لایق همانند که دارند، پس شرح بالابلندی درباره‌ دغلی، کوفی‌منشی، دروغگویی و زورپرستی آنان بیان می‌کنند و مثال‌هایی چنان چرب و شیرین می‌آورند که به دشواری می‌توان با آن هم‌آواز نشد.

گرفتیم که این ادعا درست باشد، آیا باید چون مردم نادانند آن‌ها را کشت، یا تا ابد محکوم به بدبختی شمرد؟ گذشته از این، ما که مردم را خشن، دغل و نیرنگ‌باز می‌خوانیم، خود چگونه‌ایم؟ آیا به راستی، نه برای آن، آنان را خوار می‌شماریم که به‌ انجام نیرنگ‌ها و دروغ‌های بزرگ، دسترسی ندارند؟ از سوی دیگر، عجیب این است که در سخنرانی‌های رسمی و روزنامه‌ها هرچه را می‌گوییم و می‌خواهیم، نام مردم بر آن می‌نهیم، هرچه را من دوست دارم، می‌گویم که مردم دوست دارند، هر آنچه را من به سود خود می‌بینم، می‌گویم به سود مردم است و حال آنکه معلوم نیست این مردم کیستند، در کجا هستند و با چه زبانی درباره‌ی سود و زیان خود اظهارنظر کرده‌اند و با چه وکالت‌نامه‌ای دفاع از سود و زیان خود را برعهده‌ ما نهاده‌اند و اگر از آن‌ها بیزاریم، چرا پیوسته وانمود می‌کنیم که بر آن‌ها تکیه داریم؟!

ما از مردم رویگردانیم زیرا در ژرف درون خود از آنان بیزاریم، از آنان بیم داریم که خود را در برابرشان مقصر می‌شناسیم و می‌دانیم که حق با آنان است. «از تک‌تک افراد که بگذریم، مردم در کل و مجموعِ خود زیبایی هولناکی دارند که هیچ شاهکار آفرینشی با آن برابری نمی‌تواند کرد و نیرویی در آن‌ها است چون نیروی سیل، که حتی اگر از فرسنگ‌ها دور هم بگذریم، نهیب آن خواب را از چشم می‌رباید.»
 
تفاوت جان‌بینی و جهان‌بینی ایرانی و عرب
مولف در صفحات دیگری از کتاب در مطلبی با عنوان تفاوت ژن فرهنگی ایرانی و عرب آورده است: «ایرانی، شاید برحسب اصل خود انحنایی می‌اندیشیده و عرب، زاویه‌ای و نک‌تیز و مضرسی و این تفاوت حتی با اشتراک دین، همیشه وجود داشته است که اگر بخواهیم نمونه‌ای بیاوریم تفاوت میان خط نسخ و نستعلیق است. خم‌ها و دایره‌های نرم نستعلیق را در نظر آورید و با زاویه‌های تیز نسخه نیز مقایسه کنید.

این تفاوت در شعر، نقش تذهیب و سایر تبرزهای ذوقی این دو فرهنگ نیز نمایان است. به همین سبب دو نوع مسلمانی در دنیای امروز دیده می‌شود. آن‌ها که تحت‌تاثیر فرهنگ ایران بوده‌اند و اندیشه آن‌ها تمایل به انحنایی دارد و آن‌ها که زیر تأثیر فرهنگ سامی هستند، اندیشه مضرسی بر آن چیره است. ایرانی گرایش به عرفان دارد و عرب گرایش به تشرع، ایرانی گرایش به باطن و تاویل دارد و عرب به ظاهر و نص، این دو تفاوت اندیشه در همه چهره‌ها و در جان‌بینی و جهان بینی هر دو، نشسته است.»

کتاب «سهم مردم» تالیف عبدالرحمان حسنی در 354 صفحه، شمارگان یکهزار نسخه و به قیمت 20 هزار تومان از سوی انتشارات ارژنگ-درنا قلم روانه بازار کتاب شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها