به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، توانبخشی از راه دور (بازتوانی از راه دور) عبارت است از ارائه خدمات توانبخشی از طریق شبکه‌های ارتباطات از راه دور و اینترنت. در بیشتر موارد، انواع خدمات در دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند: ارزیابی بالینی و درمان بالینی. برخی از زمینه‌های درمان توانبخشی که تاکنون به‌عنوان توانبخشی از راه دور شناخته شده‌ عبارتند از: روانشناسی اعصاب، آسیب‌شناسی گفتار و زبان، شنوایی‌سنجی، کاردرمانی و فیزیوتراپی.
 
توانبخشی از راه دور، برای افرادی که به دلیل ناتوانی یا به دلیل کمبود وقت نمی‌توانند به کلینیک مراجعه کنند، امکان دریافت خدمت بدون حضور در محل را ممکن می‌کند. توانبخشی از راه دور همچنین متخصصان توانبخشی را قادر به ارائه مشاوره بالینی می‌نماید. بیشتر فرایندهای توانبخشی از راه دور به‌صورت بصری امکان‌پذیر است و این امر با امکاناتی ازقبیل وب‌کم، ویدئو کنفرانس، خطوط تلفن، تلفن ویدئویی و صفحات وب انجام می‌شود که لازمه آن‌ها خطوط تلفن و اینترنت پرسرعت است.
ماهیت بصری فناوری توانبخشی از راه دور، ارائه انواع خدمات را با محدودیت‌هایی مواجه می‌کند که با ایجاد زیرساخت فنی مناسب می‌توان تاحدودی آن‌ها را برطرف کرد. ازجمله بیمارانی که توانبخشی از راه دور برای آن‌ها به‌کار برده می‌شود، مبتلایان به ام‌. اس هستند که به دلیل تحت‌تأثیر قرار گرفتن اندام‌های حرکتی به‌ویژه دست‌ها و پاها و اختلال در تعادل و حرکت و ضعف عضلانی، حضور در مراکز توانبخشی برای آن‌ها دشوار است.
 
کتاب «توانبخشی از راه دور با دنیای مجازی برای افراد مبتلا به ام. اس»، تألیف فهیمه بهاری در فصل نخست بیماری ام. اس را معرفی کرده و در ادامه به تشریح «محیط مجازی و روش درمان»، «بازی‌های کاربردی در حوزه سلامت»، «سیستم‌های واقعیت مجازی» و «واقعیت مجازی و توانبخشی مجازی» می‌پردازد.
صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های زیاد توان‌بخشی سنتی
«یکی از اهداف توان‌بخشی، حفظ و بهبود عملکرد دستگاه‌های مغزی و عصبی بیماران است. به دلیل وجود نداشتن درمان دارویی قطعی از زمان تشخیص بیماری ام. اس، متخصصان توان‌بخشی و بازتوانی، آموزش و راهکارهای مختلفی برای بهبود سلامتی و افزایش عملکرد در کارهای روزمره و همچنین کاهش خستگی در محل کار یا خانه ارائه داده‌اند. استفاده از فضای مجازی برای توان‌بخشی بیماران ازجمله زمینه‌های علمی است که در سال‌های اخیر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است و می‌توان با مطالعات بیشتر در این زمینه نقش به‌سزایی در کمک به توان‌بخشی بیماران داشت. همچنین در کشورهای پیشرفته استفاده از این تکنیک راهی برای صرفه‌جویی در زمان و حتی هزینه‌های زیاد توان‌بخشی سنتی، عامل اصلی توجه آنان به‌نظر می‌رسد.
 
انجام فعالیت‌های بدنی، نقش مهمی در فعالیت‌های روزمره زندگی، سلامت روانی، روابط اجتماعی و خوداتکایی بیماران مبتلا به ام. اس دارد. از طرفی امروزه یکی از راه‌های جدید در توان‌بخشی بیماران مبتلا به ام. اس، استفاده از دستگاه‌های واقعیت مجازی مبتنی بر بازی است که علاوه بر فراهم نمودن امکانات بازتوانی و فعالیت‌های جنبشی و عملکردی موردنیاز آن‌ها، این امکانات را در محیط منزل برای آن‌ها فراهم آورده است.»
تمرینات جسمانی
«تمرین جسمانی شامل ترکیبی از تمرینات هوازی و مقاومتی، موجب افزایش قدرت عضلانی بازکننده و خم‌کننده مفاصل و بهبود تعادل پویا و ایستا بیماران مبتلا به ام. اس می‌شود. قدرت عضلانی کمتری که مبتلایان به ام. اس از آن رنج می‌برند، به دلیل اختلال متابولیکی عضله مانند ظرفیت اکسیداتیو کمتر، سطح مقطع کوچک‌تر عضله، آتروفی تار عضلانی و کاهش فعالیت آنزیم سوکسینات دهیدروژناز است که از عدم فعالیت و کم‌تحرکی ناشی می‌شود.

برخی از عوامل نیز به‌طور مستقیم از ویژگی عصبی بیماری تأثیر می‌گیرند؛ مانند اختلال در رسیدن به مرحله تنش کامل عضلانی، تنش بیشتر در سازوکار پل‌های عرضی، انسداد جریان عصبی و خستگی طبیعی که با ام. اس ایجاد می‌شود و اجازه نمی‌دهد تنش عضلانی در طول زمان ادامه یابد. تمرینات مقاومتی برای بهبود سازگاری‌های عصبی مانند بکارگیری واحدهای حرکتی و همزمانی انقباض نورون حرکتی شناخته شده است که این سازگاری‌ها با دوره‌های عدم فعالیت رو به زوال می‌رود.»
 
نخستین چاپ کتاب «توانبخشی از راه دور با دنیای مجازی برای افراد مبتلا به ام. اس» در 103 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 21 هزار تومان از سوی انتشارات نارون دانش راهی بازار نشر شده است.