دوشنبه ۹ دی ۱۳۹۸ - ۱۰:۴۰
شیمی‌درمانی چه تأثیری بر تغذیه و گوارش دارد؟

کتاب «تداخل داروهای شیمی‌درمانی و غذا»، ضمن معرفی داروهای شیمی‌درمانی رایج در ایران، نکاتی کاربردی درباره اینکه کدامیک از این داروها باید با غذا و کدامیک را قبل یا بعد مصرف کرد، بیان می‌کند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نقش تغذیه در بیماری‌های مختلف به‌ویژه بیماری‌های مزمنی مانند دیابت، چربی خون، پوکی استخوان و البته انواع سرطان‌ها که امروزه درصد قابل‌توجهی از جوامع را نیز درگیر کرده‌اند، بر کسی پوشیده نیست. اگر در نزدیکان خود فردی مبتلا به بیماری سرطان را دیده‌اید، قطعاً می‌دانید که درمان با روش شیمی‌درمانی تأثیرات قابل‌توجهی را بر دستگاه گوارش خواهد داشت؛ عوارضی مانند اسهال، استفراغ، نفخ و یبوست از جمله ناراحت‌کننده‌ترین عوارض شیمی‌درمانی‌اند و نتیجه همه‌ آن‌ها چیزی نیست جز بی‌اشتهایی، لاغری و در نتیجه تهدید سلامتی. اما خوشبختانه روش‌هایی وجود دارد که با کمک آن‌ها می‌تواند این عوارض ها را به حداقل رساند. فقط باید بدانیم که چگونه از این روش‌ها کمک بگیریم.
 
کتاب «تداخل داروهای شیمی‌درمانی و غذا» تألیف مشترک بهاره ساسان‌فر؛ محقق مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران، حسین ایمانی؛ عضو هیأت علمی دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تهران و بیتا کلاغچی؛ عضو هیأت علمی انستیتو کانسر ایران، ضمن ارائه اطلاعات داروهای شیمی‌درمانی رایج در ایران، انواع گروه‌های دارویی شیمی‌درمانی و روش‌های شیمی‌درمانی را معرفی و در انتها به مکمل‌های مصرفی برای بیماران مبتلا به سرطان می‌پردازد.


تأثیر داروها بر عملکرد درشت‌مغذی‌ها و ریزمغذی‌ها
تداخلات غذایی در هنگام استفاده از داروهای شیمی‌درمانی، عوارض ثانویه‌ای در پی دارد که درمان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در صفحات نخستین کتاب در این‌باره آمده است: «در پی گسترش درمان انواع سرطان‌ها با روش‌های درمانی مختلف، دارودرمانی یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی در این زمینه درنظر گرفته شده است. داروهای مختلف، دارای عوارض متفاوت بر روی افراد می‌باشند. عوارضی چون تهوع، استفراغ، زخم دهان و سایر ... می‌تواند باعث کاهش دریافت غذایی و در نتیجه متأثر شدن درمان بیمار و حتی طول دوره بقا شود. در این میان علاوه بر تغییر دریافت رژیم غذایی بیمار، داروها بر روی میزان جذب، دفع و عملکرد بعضی از درشت‌مغذی‌ها و ریزمغذی‌ها نیز اثرگذار هستند. این تأثیر می‌تواند منجر به کاهش آن‌ها در بدن و عوارض ثانویه مربوط به کمبود کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها، چربی‌ها، ویتامین‌ها و املاح شود. شواهد نشان می‌دهد که این کمبودها عوارض شیمی‌درمانی را شدت بخشیده و روند درمان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند.»


سندرم پاسخ التهابی سیستمیک
یکی از عوارض ناشی از شیمی درمانی، سندرم پاسخ التهابی سیستمیک است که در آن دارو باعث تحریک سیستم ایمنی بدن می شود. این عارضه به‌صورت افزایش ضربان قلب، افت فشار خون در زمان تزریق دارو نمایان می‌شود. در صفحه 20 کتاب برخی از نشانه‌های این عارضه در دستگاه‌ها و اعضای مختلف بدن تشریح شده است: «تغییرات ناخن: تغییر رنگ ناخن، جدایی ناخن از بستر آن و التهاب در بافت‌های اطراف ناخن که معمولا در طی چند ماه (حدود 6 ماه) از قطع درمان برگشت‌پذیر است. التهاب مخاط دهان و لثه و زخم‌های دهانی: این زخم‌ها معمولا در طی 1 تا 3 هفته با توجه به شدت آ‌ن‌ها بهبود می‌یابد. استفاده از مسواک‌های نرم و شستشوی دهان با دهان‌شویه‌های فاقد الکل توصیه می شود. استفاده از بی‌حس‌کننده‌های موضعی مثل لیدوکائین قبل از غذا می‌تواند در کاهش درد موضعی کمک‌کننده باشد. تهوع و استفراغ: این عارضه می‌تواند بسیار سریع بعد از شیمی‌درمانی (به‌طور حاد) یا طی چند روز پس از تزریق دارو (به‌طور تأخیری) رخ دهد. معمولا برای پیشگیری داروهای ضد تهوع تزریق می‌شود. استفاده از وعده‌های غذایی کوچک و مکرر توصیه می‌شود. غذا کمی سرد شود تا بوی آن کمتر شود، در یک اتاق با نور طبیعی کافی و جریان هوای تازه غذا میل شود، آبنبات‌های بدون شکر و سخت مکیده شود و یا آدامس‌های بدون شکر جویده شود. عوارض گوارشی: شامل بی‌اشتهایی، دردهای شکمی، اسهال یا یبوست.»
 
نخستین چاپ کتاب «تداخل داروهای شیمی‌درمانی و غذا» در 138 صفحه با شمارگان 100 نسخه به بهای 30 هزار تومان از سوی انتشارات مولفین طلایی به بازار نشر عرضه شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها