به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، «توحید ذاتی و وحدت وجود» نوشته محمدحسن قدردان‌قراملکی بعد از تبیین و تحلیل مبانی و ادله دو دیدگاه متفاوت به تقریر و اثبات نظریه همسان‌انگاری حقیقت وجود الوهی با جهان هستی (وحدت هستی و وجود) می‌پردازد.

شناخت حقیقت توحید ذاتی از معماهایی است که کشف راز آن در حد قامت انسان نیست. اکثر متکلمان و امروزه مکتب تفکیک تعمیم حقیقت تولید وجودی به جهان هستی را برنتافته و آن را مخالف مبانی خداشناسی مثل خالقیت و تنزه خدا از مخلوق توصیف کرده‌اند. (نظریه کثرت و تباین وجود). فلاسفه، عرفا و جمعی از متکلمان توحید ذاتی را به توحید وجودی تفسیر کرده‌اند، به این معنی که وجود حقیقی به وجود الوهی منحصر است، حقیقتا توحید وجودی به خداوند متعلق است و غیر خدا اصلا وجود ندارید تا به وصف وجودی حتی ناقص و متناهی متصف گردد، بلکه آنچه به ظاهر وجود می‌نماید، نمود، ظهور و تجلی حق‌تعالی هستند.

کتاب حاضر با توجه به دو نظریه متکلمان مبنی بر تباین وجود مخلوق از خالق و نظریه فلاسفه مبنی بر تقسیم وجود به کامل و مطلق و ناقص و متناهی، این سوال را مطرح می‌کند که آیا قول به وجود غیرخدا یا حقیقت توحید ذاتی سازگاری دارد؟ و رابطه وجود الوهی با عنوان وجود مطلق و خالق با وجودات غیرخدا چگونه است؟

نویسنده در نهایت توضیح می‌دهد که عرفا توحید ذاتی را توحید وجودی تفسیر کرده‌اند؛ به این معنی که وجود حقیقی به وجود الوهی منحصر است. تامل در عبارات برخی متکلمان هچون غزالی، نراقی و کاشانی که گرایش فلسفی و عرفانی داشته‌اند نشان می‌دهد آنان توحید وجودی را بر مبنای نظریه عرفا تفسیر کرده‌اند. یعنی با استناد به نصوص دینی و نظریه عرفا و حکمت متعالیه با تعمیم توحید وجودی به کل هستی و به نوعی پذیرش نظریه وحدت وجود درصدد تبیین توحید وجودی و دفاع از آن برآمده‌اند و از حقیقت توحید وجودی با نظریه وحدت وجود دفاع می‌کنند.

سرفصل‌های کتاب نیز عبارتند از: مفاهیم و کلیات، نظریه وحدت وجود (تعمیم توحید وجودی به جهان)، توحید ذاتی و تجلی‌انگاری جهان (وحدت شخصیه)، نظریه تکثر وجود (عدم تعمیم توحید وجودی به جهان هستی)، توحید ذاتی و وحدت شهودی، توحید ذاتی و کثرت تشکیکی وجود و توحید ذاتی و نظریه حلول و اتحاد.

 «توحید ذاتی و وحدت وجود» در ۳۱۱ صفحه؛ شمارگان ۳۰۰ نسخه و به قیمت ۲۹۰۰۰ تومان از سوی انتشارات پژوشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.